 |
| Gjatë promovimit të kolanës letrare të Luan Starovës |
Atë çka njeriu nuk mund ta zhbëjë dot, me gjasë që mund ta bëjë arti! Me këtë filozofi e stil të të jetuarit, shkrimtari që është larguar vetëm tre vjeç nga Shqipëria, ritakohet me kolegët dhe të afërmit e tij pikërisht përmes letërsisë. Luan Starova promovoi pasditen e djeshme në sallën “Tefta Tashko Koço” të Ministrisë së Kulturës, kolanën e botimeve të tij, dhe i ka quajtur “Saga Ballkanike”, e në të cilën përfshihen katër nga veprat më të zëshme të autorit si: “Librat e babait”, “Koha e dhive”, “Kurbani Ballkanik”, “Kështjella prej hiri” etj. Edhe pse tashmë Starova është vazhdimisht i pranishëm në Shqipëri, takimi i djeshëm dukej sikur ishte i pari me vendlindjen. Në fjalën e mbajtur, akademiku Starova nuk i fshehu emocionet mbi faktin që ritakimi i djeshëm kulturor ishte edhe një ribashkim me fisin dhe të afërmit e tij, me të cilit ishte shkëputur herët, qysh në vitin 1943, për shkak të pabesive të atij regjimi. Ndaj, thuajse 60 vitet e jetës në Maqedoni e gjetkë e kanë ndihmuar të vërë në udhë të mbarë çështjen e krijimtarisë letrare. “Ekzili im dhe familjes nuk është demonstruar në vuajtje fizike, por gjurmët i ka lënë, natyrisht.
 |
| Luan Starova |
Ndaj, me bindje them se vetëm fenomeni i letërsisë më mundësoi këtë ritakim mes dy degëve të fisit tim. Nuk kanë qenë vite të lehta, por përfshirja në procesin e të shkruarit ka qenë konfirmim i identitetit dhe përpjekje për të ruajtur doket dhe zakonet e familjes”, u shpreh kështu autori Starova. Ndërkohë që moderatori i promovimit të djeshëm, botuesi dhe poeti Arjan Leka, tha në fjalën e tij të hapjes se: “Çdo rikthim në gjuhën amtare, si në një vendlindje për shkrimtarin, është një mbledhje e copëzave të një mozaiku, që ndofta edhe vetë shkrimtari nuk i zotëron dot, se si vijnë dhe krijojnë atë skemë të jetës, e cila përfundoi si një dhuratë e bukur, për ta pasur edhe fizikisht një shkrimtar të këtij kalibri europian, i cili na bën nder me praninë e tij mes nesh. Një sagë që në fund tregon historinë e familjes, për të përfunduar në një simbol të etnisë, kombit e më pas të rajonit”. Mbyllja e promovimit i takoi ministres së Kulturës Mirela Kumbaro, e cila refuzoi të lexonte recensën e përgatitur për “Sagën Ballkanike”, sidomos pas ligjërimeve studimore të historianit Shaban Sinani e botuesit Fatmir Sulejmani, profesor në Universitetin e Tetovës dhe njohës i mirë i veprave të autorit Starova. Ndër të tjera, ministrja veçoi faktin se si mundet kultura të jetë një terren fantastik, ku humbet sensi i kufijve, r jo vetëm ata administrativë që ndajnë vendet, pasi ata janë të përkohshëm. “Mendoj që kufijtë i kemi brenda vetes dhe ditën që ato i zhbëjmë, kemi bërë diçka të madhe dhe Luani ka ditur ta bëjë këtë. Ndaj, autori, duke qenë prova e gjallë e këtij transformimi, na jep një produkt sa letrar aq edhe intelektual”, përfundoi Kumbaro. Të pranishëm në promovimin e mbrëmshëm të “Sagës Ballkanike” ishin gjithashtu Besnik Mustafaj, Visar Zhiti, Meri Lalaj, kryetari i Akademisë së Shkencave, etj.
E. Isufaj /panorama