Ndalimi me baza letrare i letërsisë është praktikuar prej mijëra vitesh. Në Athinë, në shekullin 5, traktati i Protagorës u hoq mënjanë dhe u akuzua si fyes. Në fjalinë e parë të tij thuhej: "Në lidhje me perënditë, unë nuk jam në gjendje të them nëse ato ekzistojnë, apo nëse ato nuk ekzistojnë". Protagora u dëbua jashtë vendit dhe të gjithë kopjet e traktatit të tij u dogjën. Sokrati u dënua me vdekje për mendime të ngjashëm. Akuza ndaj tij ishte: "Së pari, për shkak se mohon perënditë e njohura nga shteti dhe se prezanton hyjni të reja dhe së dyti sepse prish të rinjtë". Në vitin 360 para Krishtit, Platoni shkruante në lidhje me republikën e tij ideale: "Puna jonë e parë do të jetë të mbikëqyrim krijimin e fabulave dhe legjendave; të hedhim poshtë të gjithë ato që janë të pakënaqshme". Në Perandorinë Romake, shteti dhe magjistratët e tij kontrollonin zyrtarisht fenë. Livi ka shkruajtur se para vitit 186 para Krishtit, Senati grumbullonte dhe digjte librat që profetizonin. Roma u përpoq gjithashtu të çensurojë "Odisenë" për arsye se në të paraqiteshin idealet grekë të lirisë, të cilët qenë një rrezik për Romën.
Dorëshkrimet më të hershme, si ata të gjendur në Romë, Greqi apo Kinë, ishin kopje teke apo dyshe, që pasi digjeshin zhdukeshin një herë e përgjithmonë. Me mbërritjen e shtypshkronjës në 1450, qarkullimi i librave pësoi rritje. Djegia e tyre u kthye më shumë në diçka simbolike, se sa e dobishme. Çensura nuk u kufizua në djegien dhe zakonisht botuesi fillimisht përndiqej. Vetëm 20 vite pas shpikjes së Johan Gutenberg, një zyrë zyrtare çensure u hap në Gjermani. Henri VIII i Anglisë krijoi një sistem të ngjashëm që kërkonte që fillimisht të gjithë botimet të paraqiteshin tek Kurora. Në vitin 1535, mbreti francez Franci I nxori një urdhër që nxirrte jashtë ligji printimin e librave. Kisha Katolike krijoi listën e parë të librave të ndaluar të quajtur Index Librorum Prohibitorum, apo Indeksi i Librave të Ndaluar në vitin 1559. Indeksi shërbeu si një guidë për çensorët laikë që vendosnin se çfarë mund të printohej. Indeksi vazhdoi të shtojë tituj me kalimin e shekujve, deri kur u shfuqizua në vitin 1966, me 5000 tituj. Kisha Spanjolle dhe Kisha Irlandeze krijuan secila listat e tyre, të cilat u shfuqizuan edhe ato në fundin e viteve gjashtëdhjetë.
Bibla, në shumë versionet dhe përkthimet e saj, ka një histori të gjatë ndalimesh dhe djegiesh. Në vitin 553, perandori romak Justiniani ndaloi përdorimin e Midrashit hebre dhe ofroi përdorim ekskluziv të versioneve në greqisht dhe latinisht të Biblës. Uilliam Tandeil nisi të përkthejë Testamentin e Ri në 1525, pavarësisht hidhërimit të klerit anglez. Ai u bë libri i parë i printuar i ndaluar në Angli dhe kopje të tij u dogjën shpeshherë. Për shkak të trysnisë së vazhdueshme për të lejuar një Bibël në anglisht, Henri VIII më pas lejoi Biblën e Mateut, një bashkëpunim i punës së Tandeil dhe Xhon Roxhers. Në vitin 1555, Mbretëresha Meri urdhëroi që askush nuk duhet të sjellë në këtë mbretëri libra, letra etj, me emrin e Martin Luterit, Xhon Kelvinit, Majëlls Kovërdejëll, Eramus, Tandeil etj, apo libra të tjerë që përmbajnë doktrina false kundër besimit katolik.
Në Gjermani, përkthimi prej Martin Luterit i Biblës u konsiderua heretik dhe u dogj nga Kisha. Bibla e ligë, e quajtur kështu për shkak të heqjes aksidentale të fjalës "mos" në komandamentin e shtatë, u botua në vitin 1631. Në vitin 1900, Papa Lei XIII nxorri një urdhër që versionet në gjuhë të ndryshme të Biblës lejoheshin vetëm nëse miratoheshin nga Selia e Shenjtë.
Talmudi është ndaluar për shumë shekuj. Gjatë mesjetës, Kisha Katolike nisi të veçojë libra të "rrezikshëm". Në vitin 1239, Papa Gregori IX urdhëroi djegien e të gjithë librave hebrenj. Deri në 1244, Talmud digjej në sasi shumë të mëdha në Paris. Në vitin 1415, Papa Benedikt XII urdhëroi që të gjithë kopjet e Talmudit t’u dërgoheshin peshkopëve për ruajtje. Hebrenjtë u ndaluan që të zotëronin kopje materialesh që ishin antagonistë ndaj Krishtërimit. Një pushim i shkurtër i ndalimit të librave u sigurua nga Papa Leo X në vitin 1520, por deri në vitin 1555 ndalimi u rikthye dhe hebrenjtë kërcënoheshin tashmë me dhimbje e vdekje nëse nuk dorëzonin të gjithë materialet që përbënin blasfemi. Në Itali u shkatërruan 12 mijë vëllime.
Talmudi ka qenë në listën origjinale të Indeksit të Kishës.
Versioni i parë në arabisht i Kur'anit nuk ka dalë përpara vitit 1925. Çdo lloj përkthimi i librit të shenjtë të fesë islame konsiderohet nga shumica e mulimanëve si joperfekt. Ai mund të riprodhohej vetëm në formë të shkruar. Gjatë Mesjetës, kryqëzatat kundër vendeve arabë ushqyen një armiqësi të vazhdueshme mes krishtërimit dhe islamit. Një përkthim i hershëm në latinisht u realizua në vitin 1141 nga Pjetri i Nderuar, abati i Cluny. Deri në 1215, kisha i konsideronte muslimanët si të pafe dhe u miratuan ligje që kufizonin muslimanët. Botimi i radhës në arabisht i Kur'anit në Evropë ndodhi në vitin 1530 dhe, ai gjithashtu u dogj. Në fund të shekullit 17, Ibrahim Myteferrika siguroi leje nga sulltani turk që të printonte libra, por jo Kur'anin. Aktualisht ekzistojnë 43 përkthime të Kur'anit, të gjithë të paautorizuar. Kur'ani dhe Bibla janë tekstet e shenjtë më të lexuar. Më shumë pjesë të Kur'anit janë të memorizuar se çdo lloj shkrimi të ngjashëm.
Në Bashkimin Sovjetik, Talmudi, Bibla dhe Kur'ani të gjitha u ndaluan. Direktivat e qeverisë sovjetike për libraritë thoshin se libra dogmatikë fetarë si Ungjijtë, Kur'ani dhe Talmud mund të mbeteshin vetëm në libraritë e mëdha dhe lejoheshin të lexoheshin vetëm nga studentë të historisë, por duhej të hiqeshin nga libraritë e vogla.
Ndalimi i librave me përmbajtje fetare ka shumë aspekte dhe gjithmonë është gjykuar prej ideve bashkëkohore. Në vitin 1632, një astronom me emrin Galileo Galilei shkruajti "Dialogun mbi Dy Sistemet Kryesorë të Botës". Galileo ishte një mbështetës i teorisë heliocentrike të Kopernikut, pra që toka dhe trupat e tjerë qiellorë rrotulloheshin përreth Diellit. Libri u shkruajt si një bashkëbisedim mes tre njerëzve: "një fiorentinas që beson në sistemin e Kopernikut, një mbështetës i Aristotelit i teorisë gjeocentrike si dhe një aristokrat venecian në dobi të të cilit ata prezantojnë argumentat e tyre". Libri ishte strukturuar në mënyrë të tillë që të pajtohej me urdhërin e Kishës, sipas të cilit Galileo duhej të paraqiste teorinë e tij heliocentrike si një koncept matematik dhe jo si një "realitet fizik". Megjithatë, në tekst bëhej e qartë se Galileo besonte që teoria heliocentrike ishte e saktë. Kjo vepër ishte shumë e rëndësishme në krijimin e metodave moderne shkencore. "Së pari, deklarimet dhe hipotezat për natyrën duhet të bazohen gjithmonë në vëzhgimin dhe jo në urdhërat; dhe së dyti, proceset natyrorë mund të kuptohen më mirë nëse paraqiten në terma matematikorë".
Galileo e botoi librin e tij pas paralajmërimeve të përsëritur për të mos botuar teoritë kopernikase. Ai u tregua i mençur kur shtoi një parathënie të një teologu të Vatikanit, i cili pranonte librin si një ushtrim intelektual. Por nuk ia doli të bindte Papën. Shpejt, Galileo u burgos në Romë për herezi. Ai tërhoqi mbrapsht librin në mëngjein e 22 qershorit 1633. Libri u ndalua dhe Galileo u vendos nën arrest shtëpie.
Në vitin 1824, një astronom roman me emrin Kanon Setele botoi një studim për teoritë moderne shkencore. Më në fund, Kisha pranoi "mendimin e përgjithshëm të astronomëve modernë". Megjithatë, u desh të kalonte koha deri në indeksin e 1835, që të hiqej emri i Galileos, Keplerit dhe Kopernikut.
Në librin "Oliver Tuist" të Carls Dikensit, personazhi me emrin Fagin përshkruhet si "Hebreu" në skena të ndryshme gjatë librit. Flokët dhe mjekra e kuqe e Fagin lidheshin zakonisht me imazhet e djallit në lashtësi. Ai kish një hundë në formë harku, një të ecur të hallakatur, një gabardinë të gjatë... dhe portretizohet si Satanai, i ngjashëm me një gjarpër.
Një version i ripunuar i Oliver Tyist u botua në vitni 1867, në të cilin Dikensi kish eleminuar "Hebreu" dhe e kish zëvendësuar me "ai", ose "Fagin". Në vitin 1949, disa prindër hebrenj në Bruklin, Nju Jork protestuan përdorimin e këtij materiali në letërsinë e shkollës së mesme. Ata deklaruan se fëmijët e tyre duhet të arsimoheshin pa anime fetare, duke përmendur Faginin tek Oliver Tuist dhe Shajlokun tek Tregtari i Venecias. Gjykata e Lartë e Kings Kaunti vendosi që veprat nuk duhej të ndaloheshin në shkolla.
Por ka edhe libra më aktualë që janë ndaluar nga Kisha Katolike. Tek libri "E pagabueshme; një kërkim", Hans Kyng ka vënë pikëpyetje mbi pagabueshmërinë e Kishës Katolike. Kyng ishte një teolog katolik, si dhe një prift, gjë që dukej se i përkeqësonte gjërat. Sipas doktrinës, "pagabueshmëria është tipar i Papës kur ai flet si kreu i kishës për çështjet e fesë dhe moralit". Kyng argumentonte se duhet të lejohet hapësirë për gabime dhe kisha gjithësesi do të mbizotëronte. Ai kritikoi enciklikën e Papa Palit VI për kontrollin e lindjeve, "Humanae Vitae". Ai pretendonte se ungjilli i Krishtit është injoruar dhe tradita papale është më e rëndësishme. Kyng shkruan se duhet të ketë një lidership ku "Papa ekziston për Kishën dhe jo Kisha për Papën". Kur libri i tij u botua në vitin 1970, ai krijoi polemika shumë të mëdha. Si përgjigje ndaj librit të tij, Kisha Katolike botoi "Deklaratën kundër disa gabimeve të kohëve të sotme". Këtu konfirmohej pagabueshmëria e papës dhe e peshkopëve.
Si ndëshkim i mëtejshëm, Kyng u ndalua që të vazhdojë të përfaqësojë Kishën për arsye se ai po "shkaktonte konfuzion mes besimtarëve". Ai gjithashtu u ndalua që të predikonte doktrinën katolike dhe institucionet katolikë nuk u lejuan ta afrojnë. Kyng vazhdon të jetë prift si dhe drejtor i Institutit të Kërkimeve Ekumenike.
Hera e parë që një libër u dogj në Amerikë ndodhi në 1650, kur një pamflet fetar i botuar nga Uilliam Pyncën, u dogj në tregun e Bostonit. Çensura moderne amerikane u krijua nga Antoni Komstok, i cili krijoi Shoqërinë e Nju Jorkut për shtypjen e vesit në 1872. Ligji Komstok u krijua një vit më vonë, pasi Komstok loboi në kongres për "moral, jo art e letërsi". Ligji Komstok ndalonte postimin e materialeve që konsideroheshin "të turpshëm, të pahijshëm, të ndyrë". Për shkak të këtij ligji, 3500 vetë u përndoqën dhe 350 libra u ndaluan. Këtu përfshiheshin klasikë si "Rrëfimet e Kentërbërit" të Shoserit apo "Lizistra" e Aristofanit. Më vonë do të ndaloheshin klasikë të tjerë, si Ernest Hemingue, Xhon Shtajnbeku dhe Xhejms Xhoisi.
Nën udhëheqjen e Hitlerit dhe Partisë së tij Kombëtare Socialiste (Naziste), djegia e librave u shndërrua në një simbol të fuqishëm e të shpeshtë të doktrinës së tyre. Në 10 maj 1933, studentët mblodhën 25.000 vëllime nga autorë hebrenj dhë i dogjën përpara Universitetit të Berlinit. Mes autorëve librat e të cilëve u dogjën ishin Xhek London, Albert Ajnshtain, Upton Sinkler, Ernest Heminguei dhe Hainrih Man. Demonstrime të ngjashme pasuan. Studentët nisën të sulmojnë dyqane librash për të gjetur materiale për t'i hedhur në flakë. Në Salsburg, 15 mijë vetë morën pjesë në një "zjarr purifikimi" ku u dogjën 2000 vëllime, shumë prej të cilëve libra hebrenj apo katolikë. Gjatë djegies masive, turma u mblodh bashkë duke kënduar "Deutschland Über Alles".
Sot, shumica e librave kundërshtohen për arsye se përmbajnë blasfemi apo dhunë, seks, homoseksualizëm, shtrigani dhe magji, "humanizëm laik" apo filozofi të epokës së re, paraqitje të fëmijëve rebelë, apo gjuhë politikisht jokorrekte, raciste apo seksiste. Në dhjetë vitet mes 1990 dhe 2000, nga 6364 kundërshtime, 1607 ishin për përmbajtje seksuale, 1427 për gjuhë ofenduese, 1256 konsideroheshin të papërshtatshëm për grupmosha, 737 u konsideruan të dhunshëm, si dhe 419 për nxitje të një këndvështrimi fetar. Në kohërat moderne, ndalimi për shkaqe fetarë përmban të njëjtat tipare. Shembujt më të zakonshëm janë ata ku përdoret në kotësi emri i Perëndisë, nxitja e këndvështrimeve antikristianë apo shpifjet ndaj Kishës. Vargjet Satanikë është ndaluar për shkak të përmbajtjes antimuslimane. Veprat e Shtajnbek janë hequr mënjanë për arsye se mallkojnë emrin e Zotit.
Ndalimi i librave për shkaqe fetarë është ndoshta forma më e vjetër e ndalimit të librave. Që në kohërat e hershme të grekëve, tek konkuistadorët e deri tek Rajhu i Tretë i Hitlerit, raca njerëzore ka vënë në dyshim besimet e njëri-tjetrit. Pushteti ka ofruar dominim të një pale ndaj tjetrës, pushtet që i ka dhënë formë historisë. Shumë jetë njerëzore janë humbur, ashtu si janë humbur edhe libra të rëndësishëm e të pakthyeshëm. E megjithatë, çfarë është mbrojtur dhe çfarë është shpëtuar me anë të ndalimit të librave?
M.J. Stephey
"Dëlirësia"
Volter
Kjo satirë klasike franceze vë në lojë dhe satirizon të gjithë gjërat e shenjta - ushtritë, kishat, filozofët e madje edhe vetë doktrinën e optimizmit. Në kërkim "të botës më të mirë të mundshme", protagonisti gjithmonë shpresëplotë i Volterit takon në vend të saj të gjithë tragjeditë që jeta ka për të ofruar dhe vazhdon duke i përshkruar secilën prej tyre në një mënyrë të shpejtë, të përpiktë dhe duke u bazuar në fakte. Efekti, aq sa të bën të qeshësh, aq është edhe tronditës. (Imagjinoni Monty Python aty nga viti 1759). Fraza në këtë libër: "Le ta hamë jezuitin. Le ta hamë të tërin!" u shndërrua në moment në një frazë shumë të përhapur. Këshilli i Madh i Gjenevës dhe administratorët në Paris e ndaluan librin menjëherë pas botimit, ndonëse brenda një viti u shitën 30 mijë kopje, duke e shndërruar në bestseller. Në vitin 1930, Dogana e SHBA kapi kopje të librit të lidhura në Harvard dhe në vitin 1944, Zyra Postare e Shteteve të Bashkuara kërkoi që "Dëlirësia" të hiqej nga katalogu i kompanisë së madhe të shitjeve me pakicë, "Concord Books".
Lolita
Vladmir Nabokov
I botuar fillimisht në Francë nga një gazetë pornografike, ky roman i vitit 1955 eksploron mendjen e një pedofili shumë inteligjent, por që ndien neveri për vetveten, Hambert Hambert, i cili rrëfen jetën e tij si dhe obsesionin që e konsumon atë: epshin që ndien për vajza të vogla tërheqëse, si për shembull 12-vjeçarja Dolores Hejz. Zyrtarët francezë e ndaluan librin duke e quajtur të turpshëm, ashtu siç ndodhi edhe në Angli, Argjentinë, Zelandën e Re dhe në Afrikën e Jugut. Sot, termi "lolita" përdoret për të përshkruar një sirenë adoleshente seksi, ndonëse Nabokovi nga ana e tij asnjëherë nuk kish patur për qëllim të krijonte kësi lloj lidhjesh. Në fakt, ai një herë pothuajse e dogji dorëshkrimin e librit nga neveria që ndiente dhe debatoi gjatë me botuesit e librit të tij, pasi nuk dëshironte të vendosej në kopertinë fotografia e një adoleshenteje.
"1984"
Xhorxh Oruell
Eshtë ironike, por edhe me vend që libri 1984 të hyjë në listën e Shoqatës së Librarive Amerikane të librave përgjithësisht të kundërshtuar, duke patur parasysh paralajmërimin e tij krejt të hapur ndaj çensurës totalitare. I shkruajtur në vitin 1949 nga autori britanik, ndërkohë që ky kish zënë shtratin e vdekjes nga tuberkulozi, libri është një kronikë e të ardhmes së zymtë të një shoqërie të zhvatur krej nga liria, privacia dhe e vërteta.
Disa prej kritikëve e quajtën atëherë librin një sulm të maskuar kundër Jozef Stalint dhe pastrimeve të famshëm të mesnatës të diktatorit sovjetik, megjithëse, çuditërisht disa prindër në Xhekson Kaunti, Florida e kundërshtuan ashpër librin në vitin 1981, duke e quajtur atë si prokomunist. Libri u bë shkak i lindjes së termave të tillë si "Big Brother" "Vëllai i Madh" dhe "ruellian" dhe ai vazhdon të shfaqet edhe sot e kësaj dite në kulturën pop - më së fundmi si frymëzim për një hit politik shumë të ndjekur në YouTube. Viti 1984 mund të ketë kaluar, por mesazhi i librit mbetet relevant ashtu si gjithmonë.
"Botë e re"
Aldus Haksklei
Vepra e Hakskleit e vitit 1932 - që flet për një shoqëri të droguar, teveqele dhe të prodhimit në masë - është kundërshtuar në vazhdimësi për shkak të temave të veta të seksualitetit, drogës dhe vetëvrasjes. Libri është një parodi e romanit utopik të Uellsit, "Njerëzit si perëndi" dhe shpreh neverinë e Hakskleit ndaj kulturës së rinisë dhe asaj të orientuar nga tregu në Shtetet e Bashkuara. Përtypja e çamçakizëve, atëherë ashtu si sot një simbol i adoleshentëve amerikanë shfaqet në libër si një mënyrë për të përhapur hormone seksi, si dhe për të nënshtruar të rriturit. Në vizionin e Hakskleit për shekullin e 26-të, Henri Ford është Zoti i ri (besimtarët thonë "Our Ford" dhe jo "Our Lord") dhe koncepti i prodhuesit të automobilëve për prodhimin në masë është zbatuar në riprodhimin njerëzor. Jo më larg se viti 1993, një grup prindërish u përpoqën të nxjerrin jashtë ligjit dhe të ndalojnë librin në Korona-Norko, Kaliforni për arsye se ai "përqendrohej përreth negativitetit".
Seritë e Harry Potter
J.K. Rowling
Në vitin 2001, një grup prindërish në Ljuston, Mein ofruan një skenim të modës së vjetër djegie librash duke hedhur në zjarr një seri librash që ata pretendonin se nxisnin dhunë, shtrigani dhe adhurim të djallit. (Departamenti i zjarrfikësve ndërhyri përpara se të ndizej shkrepësja e parë dhe organizatorët e protestës siguruan një palë gërshërë me të cilët të grisnin librat). Ndonëse Herri Poter ishte ende në "foshnjërinë" e vet letrare, saga e djaloshit magjistar ka fituar tashmë një pjesë të madhe kundërshtarësh: shfaqje të ngjashme pakënaqësie publike ndodhën në të gjithë Amerikën. Ndërkohë që Rauling ka përfunduar serinë, libri vazhdon të shkaktojë shpërthime shqetësuese emocionesh të publikut.
"Aventurat e Hakëlberi Fin"
Mark Tuein
Në vitin 1885, Libraria Publike Concord në Massachusets e ndaloi librin që kish një vit që kish dalë për shkak të gjuhës "së ashpër" - kritikët thanë se përdorimi i gjuhës së rrugës nga Mark Tuein ishte poshtërues dhe i dëmshëm. Njëri prej tyre madje e quajti "plehrë e rëndomtë, që më shumë i shkon për shtat lagjeve të varfëra se sa njerëzve inteligjentë e të respektueshëm". Shkrimtarja e "Gra të vogla", Luiza Mej Ellkët, iu vërsul publikisht duke thënë se "nëse Z. Klemens [emri origjinal i Mark Tuein] nuk ka gjëra më të mira për t'u treguar djalërisë sonë të pastër në mendje, atëherë më mirë të pushojë së shkruajturi për ta". (Fakti që fjala "nigger" - zezak, është e shkruajtur më shumë se 200 herë në të gjithë librin, në fillim nuk shkaktoi shumë polemika). Në vitin 1905, Libraria Publike e Bruklinit ndoqi shembullin e Concord duke e ndaluar dhe hequr nga sektori i librave për të rinj, me shpjegimin: "Hak nuk kruhej, por gërvishtej dhe një herë ai tha djersë në vend të "perspiration". Tuein kundërshtoi me entuziasëm të madh, duke u thënë një herë kritikuesve të tij: "Çensurë do të thotë t'i thuash një burri që nuk mund të hajë një biftek, sepse një fëmijë i vogël nuk është në gjendje ta përtypë". Fatmirësisht, për të numri i fansave të librit ia kaloi me shumë herë atij të kritikëve. "Eshtë libri më i mirë që kemi patur", deklaronte Ernest Heminguej. "Të gjithë librat amerikanë burojnë prej tij. Nuk ka patur asgjë para tij. Nuk ka patur asgjë më të mirë pas tij". Pavarësisht lëvdatave të Heminguejit, Hak Fin mbetet një prej librave më të kundërshtuar në SHBA.
Në një përpjekje për të shmangur polemikat, televizioni CBS prodhoi një përshtatje për televizion të librit në vitin 1955, në të cilin mungonte përmendja qoftë edhe një herë e skllavërisë, madje as edhe një aktor afro-amerikan për të portretizuar personazhin e Xhimit. Në vitin 1998, prindër në Tempe, Arizona paditën shkollën e mesme në qytetin e tyre, për shkak se kish përfshirë titullin e librit në listën e librave që kërkohej të lexoheshin nga nxënësit. Prindërit humbën.
Vargjet satanikë
Salman Rushdie
Ky libër shkaktoi protesta në të gjithë botën për atë që disa e kanë quajtur një trajtim blasfemik të besimit islam (në të gjithë librin, Rushdie e quan profetin Muhamed si Mahund, emri mesjetar për djallin). Në vitin 1989, pesë vetë vdiqën në protesta në Pakistan dhe një turmë që qëllonte me gurë plagosi 60 vetë në Indi. Ndonëse Rushdie nxorri një apologji, lideri shpirtëror iranian, Ajatollah Ruhollah Khomeini, dënoi publikisht me vdekje autorin indiano-britanik, duke vendosur një shpërblim 1 milion dollarë për kokën e tij (një vrasës iranian do të merrte 3 milionë dollarë, premtoi Khomeini). Ndërkohë që shtetet evropianë tërhoqën diplomatët e tyre nga Teherani, disa autorë muslimanë si fituesi i çmimit Nobel, Naguib Mahfuz, e mbrojti Rushdie dhe akuzoi Ajatollahun për "terrorizëm intelektual". Ndërkohë, zyrtarë e Venezuelës kërcënuan çdokënd që zotëronte ose lexonte librin me 15 muaj burg. Japonia gjobiste këdo që shiste botimin në anglisht të librit; një përkthyes japonez më vonë u qëllua për vdekje për angazhimin e tij me librin. Dy shitës të mëdhenj në SHBA - Uolldën Buks dhe Barns & Nobël - e hoqën librin nga raftet pasi morën kërcënime me vdekje. Dhe ndërkohë që botuesi i Rushdie, Viking Penguin, denoncoi këtë lloj "çensure me terrorizëm dhe kanosje", rreziqet për akte dhune detyruan kompaninë të mbyllë përkohësisht zyrën e vet në Nju Jork për të përmirësuar sigurinë. Nën mbrojtjen e autoriteteve britanikë, vetë Rushdie jetoi i fshehur për afro një dekadë.
"E di përse këndon zogu në kafaz"
Maya Angelou
Libri me kujtime i vitit 1970, i pari ndër pesë vepra autobiografike të Angelou, zemëroi çensorët për shkak të përshkrimit grafik që i bënte racizmit dhe seksit, sidomos pasazhet në të cilët ajo kujton se si ishte përdhunuar nga i dashuri i të ëmës kur kish qenë vetëm tetë vjeç. (Në libër, i cili më vonë u nominua edhe për Çmimin Kombëtar të Librit, Angelou aludon shpesh për biblën, duke shkruajtur: Trupi jep, sepse fëmija mundet, ndërsa mendja e përdhunuesit nuk mundet). Shoqata Amerikane e Librarive e ka renditur ndër pesë librat më të kundërshtuar të shekullit XXI. Titulli i librit i referohet poemës së Pol Lorens Dunbar të shkruajtur në vitin 1899. Dunbar është një prej poetëve afro-amerikanë më të shquar të Amerikës. Në vitin 1993, Angelou do të lexonte një poemë origjinale gjatë ceremonisë së betimit të Presidentit Bill Klinton, duke u bërë kështu e dyta poete në historinë e Shteteve të Bashkuara, pas fjalimit të Robert Frostit në vitin 1960, në ceremoninë e betimit të Xhon Fitzgerald Kenedit.
"Yçkëla në thekër"
J.D. Salinger
Brenda dy javëve nga botimi i tij në vitin 1951, romani i Salinger u ngjit me shpejtësi në vendin e parë të listës së best sellerave të Nju Jork Tajms. Që atëherë libri - i cili eksploron tri ditë në jetën e trazuar të një djaloshi 16-vjeçar - ka qenë një "i preferuar i çensorëve që nga dita e botimit të tij", sipas Shoqatës Amerikane të Librarive. Në vitin 1960, administratorët e shkollës në shkollën e mesme në Tulsa, Oklahoma pushuan nga puna një mësues anglishteje, për arsye se ia dha si detyrë librin një nxënësi të klasës së 11. Ndërkohë që mësuesi më vonë fitoi në apel, libri mbeti jashtë listës së librave të kërkuar për t'u lexuar. Një tjetër komunitet në Kolumbus, Ohaio, e konsideroi librin si "kundër të bardhëve" dhe formoi një delegacion që do të punonte për ta ndaluar në shkollat vendase. Një librari e ndaloi librin për arsye se shkelte kodet e "gjuhës së tepruar vulgare, skenave seksuale, gjëra që kanë të bëjnë me çështje morale, dhunë eksesive, si dhe çdo gjë që ka të bëjë me okulten". Kur është pyetur në lidhje me çensurën ndaj librit të tij, Salinger ka thënë dikur: "Disa prej miqve të mi më të mirë janë fëmijë. Në fakt, të gjithë miqtë e mi më të mirë janë fëmijë. Eshtë pothuajse e padurueshme për mua të mendoj se libri do të mbahet diku në rafte ku ata nuk mund të arrijnë".
Kritikët letrarë edhe e kanë lëvduar, edhe e kanë sulmuar romanin, i cili theu modelet letrarë me fokusimin e tij tek zhvillimi i personazhit dhe jo tek fabula. Holden Kolfild, protagonisti i romanit është bërë që atëherë një simbol i zemërimit të adoleshentëve. Në vitin 1980, 25-vjeçari Mark Dejvid Cepmën qëlloi për vdekje legjendën e Bitëllsave Xhon Lenon, përpara shtëpisë së tij në Manhatan dhe më vonë i dha librin policëve, si një shpjegim përse e kish kryer vrasjen.