Xhelal Zejneli
Profesor Bakiu, kjo legjendë e
gjallë e arsimit shqiptar të Sharrit
dhe të Pollogut, ishte një atdhetar
i flaktë. Ndonëse profesor i
matematikës, ishte njohës i thellë
i kulturës shqiptare, i gjuhës dhe i
letërsisë sonë, i historisë dhe i
etnografisë
Prof. Abdylbaki Bajrami
Më 5 janar 2011, qyteti rrëzë
Sharrit - i Tetovës, u nda nga
ligjëruesi i jashtëzakonshëm i
lëndës së matematikës. Me virtytet
e larta njerëzore, me vlerat
e mëdha etike dhe me nivelin e
lartë profesional u bë profesori
më i adhuruar i Gjimnazit të
Tetovës.
Emri dhe personaliteti i Tij,
ndër nxënës dhe qytetarë - u
shndërruan në mit. Ishte i adhuruar
prej nxënësve, prej
kolegëve, prej prindërve dhe nga
mbarë shoqëria shqiptare e këtyre
anëve.
Profesor Bakiu, kjo legjendë e
gjallë e arsimit shqiptar të Sharrit
dhe të Pollogut, ishte një atdhetar
i flaktë. Ndonëse profesor i
matematikës, ishte njohës i thellë
i kulturës shqiptare, i gjuhës
dhe i letërsisë sonë, i historisë
dhe i etnografisë. I mbrujtur në
frymën e rilindësve, mbështeti
fuqimisht idenë e lirisë dhe të
demokracisë në kohët më të rënda
të historisë së popullit shqiptar
të këtyre anëve. Në vitet '80 të
qindvjeçarit të kaluar, në kohën
kur fushata e elaborateve të
Çubrilloviqit ishte në kulmin e
saj, profesor Bakiu, bashkë me
shokët e tij të Gjimnazit të
Tetovës, këtij bastioni të nacionalizmit
shqiptar, qëndroi si
një vigan i pamposhtur. U bëri
ballë stuhive të furishme të një
kohe pa kohë, të një ideologjie irracionaliste
serbomadhe që synonte
rrënimin e çdo gjëje
shqiptare. Kolektivi i tempullit
tonë të dijes, i vatrës sonë të diturisë,
i formimit dhe i
ndërgjegjësimit kombëtar dhe
mbarë shoqëria jonë, po ndahet
në këtë pasdite të acartë nga
profesor Bakiu - me dhimbje të
thellë në zemër. Para hordhive të
egra barbare serbo-komuniste
dhe kominterniste, si një mal i
vetmuar, i patundur qëndroi.
Ishte diga kryesore e kohës së
tmerrshme të diferencimeve - të
ashtuquajtura ideopolitike. Ishte
pritë e pakapërcyeshme e një
kohe të pakthyeshme, kur
sllavët bizantinë projektonin të
ashtuquajturat paralele të
përziera.
Me shkallën më të lartë të
arsyes njerëzore dhe me guximin
prej intelektuali të dorës së parë,
profesor Bakiu mbrojti me zjarr
të drejtat e patjetërsueshme të
pjesës së kombit shqiptar të këtyre
viseve, lirinë që duhej të
lindte nga gjiri i gjarprit dhe
bashkimin kombëtar.
Në vitet më të rënda të antishqiptarizmit,
hordhitë bizantine,
si shumë intelektualë të
tjerë, nën akuzën e nacionalizmit
dhe irredentizmit shqiptaromadh,
e diferencuan edhe profesor
Bakiun. Me fjalë të tjera, e
larguan nga puna. Për të mbijetuar,
si shumë intelektualë të
tjerë shqiptarë të këtyre anëve
arbërore, u detyrua të merrte
rrugët e migrimit. E fajësuan për
armik të Jugosllavisë dhe të
Titos, shkatërrues të amalgamës
jugosllave, rrënues të vëllazërimbashkimit
titist. I afërt me
nxënësit dhe me prindërit, u bë
dritë për ta, për t'i nxjerrë nga
terri i obskurantizmit shekullor.
Ishte udhërrëfyes i një rruge të
re që shpinte drejt ngritjes
morale dhe emancipimit
shoqëror.
Nxënësit e Tij sot janë
ligjërues të universiteteve
shqiptare, janë ekspertë të profileve
të ndryshme. Prej duarve
të Tij dolën mjekë, inxhinierë,
juristë, ekonomistë dhe pedagogë
- nga më të mirët e këtyre
anëve.
Edhe pse lënda e matematikës
është ndër më të rëndat,
profesor Bakiu me aftësitë e tij
pedagogjike të jashtëzakonshme
dhe me vullnetin titanik,
arrinte të mbjellë dashuri për
këtë lëndë, pothuajse te të
gjithë nxënësit e Tij. Për ta
zhvilluar dashurinë ndaj kësaj
lënde të numrave, ishte një
ndër themeluesit e Klubit të
matematikës si dhe kryeredaktor
i revistës matematikore
"Plus". Mund të thuhet lirisht se
profesor Bakiu krijoi bazat e
themelimit të shkollës së
matematikës në hapësirat e
Sharrit dhe të Pollogut. Nga
shkumësi i dorës së tij lindën
shumë matematikanë
premtues. Si rezultat i një pune
të palodhshme, ai dhe nxënësit
e Tij, gati çdo vit merrnin pjesë
në garat e matematikës që organizoheshin
në vende të caktuara
të rajonit, si dhe në shkallë
kombëtare. Dhe kurrë nuk u
kthye pa një shpërblim prej
tyre. Prof. Bakiu nuk ishte fort
i prirë të vuajë nga dilemat
hamletiane. Ai më fort shquhej
për vrullin faustian. Ishte njeri
i fjalës dhe i punës, i veprës dhe
i aksionit, i nismës dhe i suksesit.
Ndër breza të tërë nxënësish
dhe studentësh mbolli
racionalizmin kartezian dhe shpirtin
prometean.
Profesor Bakiu bashkë me
intelektualë dhe atdhetarë të
tjerë të këtyre anëve, është një
ndër themeluesit e Universitetit
të Tetovës dhe ndër ligjëruesit e
parë në degën e matematikës.
Shoqëria shqiptare e qytetit
rrëzë Sharrit hijerëndë dhe Pollogut
pjellor do t'i ketë borxh
këtij titani prej intelektuali,
pishtari të studimit të shkencave
të përpikta dhe iluministi
volterian i cili, pikërisht si Emil
Zola në kohën e aferës së Drajfusit,
e luftoi parimisht çdo konformizëm,
demagogji dhe oportunizëm
intelektual. Ishte ndër
të rrallët që kishte guxim qytetar
dhe intelektual të ngrejë
zërin e protestës kundër ligësisë
së të gjitha formave. Deri
në çastin e fundit, me forcën
dhe vetëflijimin prej Prometeu,
u tret si qiriri i Naimit, për
dritën tonë të amshueshme.
Prehu i qetë i dashur





