Λίγα 24ωρα έχουν απομείνει μέχρι την πρώτη συνάντηση στη Νέα Υόρκη ανάμεσα στις αντιπροσωπείες της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, όπου οι δύο πλευρές αναμένουν την...παρουσίαση «από τον προσωπικό απεσταλμένο του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών ενός αρχικού πλαισίου εντός του οποίου θα προωθηθεί η διαδικασία».
Οι πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών εμφανίζονται πρόθυμες να συζητήσουν με στόχο μια αμοιβαία αποδεκτή λύση, αν και έχουν να αντιμετωπίσουν διαφόρων ειδών εσωτερικούς παράγοντες, που απαιτούν τώρα νηφαλιότητα. Την ίδια ημέρα θα βρίσκεται στα Σκόπια ο Γενς Στόλτενμπεργκ, γ.γ. του ΝΑΤΟ, σε μια επίσκεψη που αντικατοπτρίζει τη σημασία που δείχνει η Συμμαχία στην ένταξη της χώρας το προσεχές καλοκαίρι.
Η Αθήνα επιθυμεί σύνθετη ονομασία για όλες τις χρήσεις και θεωρεί πως παρουσιάζεται ένα σημαντικό «παράθυρο ευκαιρίας» στις επικείμενες συνομιλίες. Η τακτική που ακολούθησε η κυβέρνηση και η διαβεβαίωση του Πάνου Καμμένου, πως εμπιστεύεται τον Νίκο Κοτζιά και πως δεν θα δημιουργήσει ενδοκυβερνητικό ζήτημα, μετέφεραν το πρόβλημα στη Ν.Δ., ανάγκασαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αποσαφηνίσει τη θέση του και την πτέρυγα Σαμαρά-Γεωργιάδη να επιλέγει προσώρας τη σιωπή.
Η επιστολή Ιερώνυμου
Ο δε Αλέξης Τσίπρας απάντησε την Πέμπτη στην επιστολή του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, με την οποία ζητούσε να μη χρησιμοποιηθεί ο όρος «Μακεδονία» και τα παράγωγά του, θέτοντας μια εκκλησιαστική πτυχή στις διαπραγματεύσεις (υπενθυμίζεται όμως πως η «σχισματική» Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία προσεγγίζει τη Βουλγαρική Εκκλησία περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο την εθνοτική ανομοιογένεια της γείτονος).
Ο πρωθυπουργός στην επιστολή του εμφανίστηκε μεν θεσμικός, αλλά και δηκτικός, ενώ είχαν προηγηθεί σκληρά σχόλια στελεχών της κυβέρνησης. Υπογράμμισε πως η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει το ζήτημα με «αίσθημα εθνικής ευθύνης, αμετακίνητης προάσπισης των εθνικών συμφερόντων και επιδίωξης σχέσεων ειρήνης, συνεργασίας, και φιλίας με όλους τους λαούς της περιοχής», με πολιτική δηλαδή που «συνάδει απολύτως με τα διδάγματα της ορθόδοξης πίστης».
Επισήμανε ακόμη πως «θα λάβουμε σοβαρά υπόψη όσα για την εκκλησιαστική πτυχή του θέματος αναφέρετε», αλλά έσπευσε να προσθέσει με νόημα: «Πιστεύω ότι θα συμφωνήσετε κι εσείς στην άποψη αρχής, ότι στα εθνικά θέματα απαιτείται η πιο πλατιά εθνική ομοψυχία. Και η εθνική ομοψυχία θεμελιώνεται στη σύνεση, στον διάλογο, στον σεβασμό των διαφορετικών απόψεων, αλλά και των διακριτών ρόλων. Και υπονομεύεται από κραυγές, εκδηλώσεις μισαλλοδοξίας, ακρότητες που εν ονόματι του έθνους οδήγησαν στο παρελθόν σε εθνικές ήττες».
Στην ΠΓΔΜ οι κυβερνώντες εμφανίζονται συνολικά θετικοί και αισιόδοξοι, ωστόσο οι τοποθετήσεις του ποικίλλουν βάσει της εθνοτικής προέλευσής τους.
Ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ αρκείται να μιλά για προοπτική επίλυσης εντός του πρώτου εξαμήνου, αλλά ο αλβανικής καταγωγής αναπληρωτής πρωθυπουργός Μπουγιάρ Οσμάνι δήλωσε με σαφήνεια πως «δεν θα μπούμε στο ΝΑΤΟ και δεν θα ξεκινήσουμε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. χωρίς λύση στο θέμα του ονόματος». Εμφανίστηκε μάλιστα θετικός στο να γίνουν ορισμένες «ενδιάμεσες κινήσεις», όπως η μετονομασία του αεροδρομίου και να απομακρυνθεί το άγαλμα του Αλέξανδρου.
Η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ αποτελεί το «κλειδί» για την επιτυχία στις διαπραγματεύσεις. Προκειμένου να υπηρετηθεί αυτός ο στόχος πιθανότατα θα υπάρξουν εξελίξεις και ανακατατάξεις σε άλλα πεδία. Η αντιπολιτευόμενη παράταξη του εθνικιστή πρώην πρωθυπουργού Γκρούεφσκι (VMRO-DPMNE) ταλανίζεται από τη δίκη για τις υποκλοπές, ενώ εκκρεμούν πτυχές του σκανδάλων διαφθοράς. Γι αυτό η περιθωριοποίηση της ακραίας σλαβομακεδονικής αντιπολίτευσης ενισχύει τη συνοχή της σημερινής κυβέρνησης της χώρας.
Τίποτα όμως δεν πρέπει να θεωρείται βέβαιο. Την Πέμπτη ψηφίστηκε νόμος για τη χρήση των αλβανικών ως δεύτερης επίσημης γλώσσας με 69 ψήφους υπέρ και καμία κατά (οι βουλευτές του VMRO-DPMNE δεν συμμετείχαν στην ψηφοφορία). Απομένει να φανεί εάν θα προκύψει θεσμικό ζήτημα, καθώς ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκε Ιβανόφ (προερχόμενος από το VMRO-DPMNE) έχει διαμηνύσει πως δεν θαυπογράψει τέτοιο νόμο, εγείροντας ζητήματα αντισυνταγματικότητας.
Νίκος Σβέρκος
efsyn.gr