Γιώργος Βέλτσος
Εάν θα έπρεπε να απολογηθώ για τη δημοσιογραφική «παρασπονδία» της περασμένης Δευτέρας (να δημοσιεύσω ένα ποίημα για τα τεκταινόμενα με την «ονομασία», αντί άρθρου), θα...
απαντούσα πάλι με μία άλλη αθέτηση.
Τη φορά αυτή, για διδακτικούς λόγους, θα αντέγραφα από μια συνέντευξη του Ζακ Ντεριντά (Συνομιλίες, Πλέθρον, 1995) τα εξής: «Από την παλιά έννοια του έργου θα με ενδιέφερε να κρατήσω την αξία της ιδιαιτερότητας και όχι της ταυτότητας με τον εαυτό του, ή της συνοχής. Εάν υπάρχει κάτι που επαναλαμβάνεται σε εμένα με ιδεοληπτικό τρόπο, είναι τούτο το παράδοξο: υπάρχει ιδιαιτερότητα αλλά αυτό δεν συγκεντρώνεται στον εαυτό του, αυτό συνίσταται στο να μη συγκεντρώνεται στον εαυτό του. Θα μου πείτε ίσως ότι υπάρχει ένας τρόπος για να μη συγκεντρώνεται στον εαυτό του αυτό που μοιάζει στον εαυτό του. Αλλοτε το έλεγαν ύφος».
ΥΓ.: Με ρωτούν για τις μορφές της αποδόμησης. Σε ό,τι προηγήθηκε, με την αντιγραφή του Ντεριντά, νομίζω πως το εξηγώ: ένα ποίημα αντί άρθρου, μία αντιγραφή αντί της γραφής.
Αλλά και πάλι. Πότε η αποδόμηση υπήρξε το όνομα που δίνουμε σε ένα σχέδιο ή μία μέθοδο; Διότι αυτό που υπάρχει ως σχέδιο, είναι ό,τι μετωνυμικά μπορεί να δηλωθεί για ό,τι συμβαίνει ή δεν συμβαίνει, κρίνεται ή επικρίνεται, γράφεται ή δεν γράφεται. Μια ορισμένη εξάρθρωση δηλαδή «που στην πραγματικότητα επαναλαμβάνεται τακτικά – και οπουδήποτε υπάρχει κάποιο πράγμα, παρά τίποτα».
Να υποθέσω πως ειδικότερα στον προβληματισμό για το όνομα της Μακεδονίας, αυτό το κάτι που υπάρχει –και που πρέπει ασφαλώς να αποδομηθεί– δεν είναι απολύτως τίποτα; Οχι βέβαια. Αλλά αυτό που είναι «κάτι», δεν ανήκει όπως νομίζουν στην τάξη της (πλαστογραφημένης) Ιστορίας, αλλά στην ευθύνη όλων μας για το πώς πρέπει να σκεφτούμε την «ονομασία».
Κατ’ αρχήν δεν πρέπει να τη σκεφτούμε με όρους εσωτερικής πολιτικής όπως τότε, ο Παπανδρέου και ο Σαμαράς. Υστερα, δεν πρέπει να τη σκεφτούμε με όρους εθνικιστικούς εφόσον ο όρος Μακεδονία είναι πρωτίστως γεωγραφικός, μια που έθνη επί Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν υπήρχαν.
Ο Αντώνης Λιάκος («Εφ.Συν.» 8.1.2018) σημείωνε ότι το διαφιλονικούμενο εδώ είναι πως «οι Ελληνες πρέπει να εγκαταλείψουν τον υπερφίαλο τρόπο συμπεριφοράς τους που εκφράζεται συχνά με κωμικό τρόπο».
Πράγματι, πώς μπορούμε να εκλαμβάνουμε σοβαρά τον εαυτό μας ως αποκλειστικό νονό μιας χώρας που την έχουν ήδη βαφτίσει άλλοι (νονοί) με το όνομα που η ίδια τους έχει προτείνει;...
efsyn.gr
Εάν θα έπρεπε να απολογηθώ για τη δημοσιογραφική «παρασπονδία» της περασμένης Δευτέρας (να δημοσιεύσω ένα ποίημα για τα τεκταινόμενα με την «ονομασία», αντί άρθρου), θα...
απαντούσα πάλι με μία άλλη αθέτηση.
Τη φορά αυτή, για διδακτικούς λόγους, θα αντέγραφα από μια συνέντευξη του Ζακ Ντεριντά (Συνομιλίες, Πλέθρον, 1995) τα εξής: «Από την παλιά έννοια του έργου θα με ενδιέφερε να κρατήσω την αξία της ιδιαιτερότητας και όχι της ταυτότητας με τον εαυτό του, ή της συνοχής. Εάν υπάρχει κάτι που επαναλαμβάνεται σε εμένα με ιδεοληπτικό τρόπο, είναι τούτο το παράδοξο: υπάρχει ιδιαιτερότητα αλλά αυτό δεν συγκεντρώνεται στον εαυτό του, αυτό συνίσταται στο να μη συγκεντρώνεται στον εαυτό του. Θα μου πείτε ίσως ότι υπάρχει ένας τρόπος για να μη συγκεντρώνεται στον εαυτό του αυτό που μοιάζει στον εαυτό του. Αλλοτε το έλεγαν ύφος».
ΥΓ.: Με ρωτούν για τις μορφές της αποδόμησης. Σε ό,τι προηγήθηκε, με την αντιγραφή του Ντεριντά, νομίζω πως το εξηγώ: ένα ποίημα αντί άρθρου, μία αντιγραφή αντί της γραφής.
Αλλά και πάλι. Πότε η αποδόμηση υπήρξε το όνομα που δίνουμε σε ένα σχέδιο ή μία μέθοδο; Διότι αυτό που υπάρχει ως σχέδιο, είναι ό,τι μετωνυμικά μπορεί να δηλωθεί για ό,τι συμβαίνει ή δεν συμβαίνει, κρίνεται ή επικρίνεται, γράφεται ή δεν γράφεται. Μια ορισμένη εξάρθρωση δηλαδή «που στην πραγματικότητα επαναλαμβάνεται τακτικά – και οπουδήποτε υπάρχει κάποιο πράγμα, παρά τίποτα».
Να υποθέσω πως ειδικότερα στον προβληματισμό για το όνομα της Μακεδονίας, αυτό το κάτι που υπάρχει –και που πρέπει ασφαλώς να αποδομηθεί– δεν είναι απολύτως τίποτα; Οχι βέβαια. Αλλά αυτό που είναι «κάτι», δεν ανήκει όπως νομίζουν στην τάξη της (πλαστογραφημένης) Ιστορίας, αλλά στην ευθύνη όλων μας για το πώς πρέπει να σκεφτούμε την «ονομασία».
Κατ’ αρχήν δεν πρέπει να τη σκεφτούμε με όρους εσωτερικής πολιτικής όπως τότε, ο Παπανδρέου και ο Σαμαράς. Υστερα, δεν πρέπει να τη σκεφτούμε με όρους εθνικιστικούς εφόσον ο όρος Μακεδονία είναι πρωτίστως γεωγραφικός, μια που έθνη επί Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν υπήρχαν.
Ο Αντώνης Λιάκος («Εφ.Συν.» 8.1.2018) σημείωνε ότι το διαφιλονικούμενο εδώ είναι πως «οι Ελληνες πρέπει να εγκαταλείψουν τον υπερφίαλο τρόπο συμπεριφοράς τους που εκφράζεται συχνά με κωμικό τρόπο».
Πράγματι, πώς μπορούμε να εκλαμβάνουμε σοβαρά τον εαυτό μας ως αποκλειστικό νονό μιας χώρας που την έχουν ήδη βαφτίσει άλλοι (νονοί) με το όνομα που η ίδια τους έχει προτείνει;...
efsyn.gr