Για όσους πίστευαν πως οι επιβεβλημένες από την κεντρική κυβέρνηση της Ισπανίας περιφερειακές εκλογές στην Καταλονία, πέρα από...
την ανακατάταξη στη δύναμη των πολιτικών δυνάμεων στο τοπικό Κοινοβούλιο, δεν επρόκειτο να αλλάξουν την ήδη παγιωμένη κατάσταση, η εκλογική αναμέτρηση της 21ης Δεκεμβρίου αποτελεί την πιο περίτρανη απόδειξη του ιδιαίτερου τούτου regressus ad infinitum.
Και τούτο γιατί, παρά τις προθέσεις και τις ποινικές και οικονομικές μεθοδεύσεις του Ισπανού πρωθυπουργού για να ανατραπεί ριζικά το σκηνικό που οι υπέρμαχοι της απόσχισης της Καταλονίας είχαν, μονομερώς, επιβάλει με το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου και τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας, η παράδοξη πολιτική ανακολουθία που ορίζει ο υπάρχων εκλογικός νόμος στην περιοχή διατηρήθηκε, όπως ακριβώς και στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015: Αθροιστικά αυτονομιστές διατηρούν την αυτοδυναμία στις έδρες, αλλά όντας μειοψηφία, καθώς συνολικά συγκεντρώνουν μόνον το 47% των ψήφων.
Μολαταύτα, από τις κάλπες προκύπτουν συμπεράσματα και διαπιστώσεις, αλλά και νέα ερωτήματα.
Το πρώτο προφανές συμπέρασμα είναι πως στις εκλογές τούτες κέρδισε κατά κράτος ο εθνικισμός, τόσο ο καταλανικός όσο κι ο ισπανικός (όπως αναδύεται από τα πρωτεία με 25% των Ciudadanos, οι οποίοι ήσαν οι πλέον λυσσαλέοι πολέμιοι της ανεξαρτησίας).
Το γεγονός δε ότι ένα κόμμα μη αμιγώς καταλανικό, που μάλιστα με την ανοχή του στην ισπανική Βουλή στηρίζεται και η κυβέρνηση Ραχόι, κέρδισε τις εκλογές, δρομολογεί νέες εξελίξεις πέρα από το καταλανικό γίγνεσθαι και ενδέχεται να επηρεάσει και τη γενικότερη πολιτική της Μαδρίτης στην περιοχή.
Και το δεύτερο αμέσως επόμενο και συναφές συμπέρασμα είναι πως τις εκλογές τις κέρδισε, ένθεν και ένθεν, η Δεξιά.
Η Junts pel Catalunya, έχοντας κατορθώσει να σβήσει το «ένοχο», διεφθαρμένο παρελθόν της Convergència και να αποσιωπήσει την προοπτική της συνέχισης της φιλοευρωπαϊκής πολιτικής της λιτότητας και των εργασιακών απορρυθμίσεων, δημιούργησε μια ηρωική αχλύ γύρω από τον εξόριστο πρόεδρο Κάρλες Πουτζντεμόν (που στο μήνυμά του για τα Χριστούγεννα αυτοσυγκρίθηκε με τον μαρτυρικό πρώην πρόεδρο) και τους φυλακισμένους της, ξεπερνώντας την κεντοαριστερή ERC, παρά τους δικούς της μάρτυρες (Οριόλ Τζουνκέρας).
Οσο για την Αριστερά, αυτή για ακόμη μία φορά διαπίστωσε την πικρή μοίρα που ακολουθεί τα κινήματα που είτε στρατηγικά ή καιροσκοπικά συνέπλευσαν με τις πολιτικές επιδιώξεις της Δεξιάς (όπως η CUP) είτε παρουσιάζονται με ένα ακαθόριστο ή επαμφοτερίζον πρόγραμμα (όπως το «μήτε άρθρο 155 μήτε ανεξαρτησία» των Podem και Catalunya en Comu’).
Από την άλλη, γεννώνται σημαντικά ερωτήματα από το αποτέλεσμα. Πρώτον, η επικράτηση των αυτονομιστών επιτυγχάνεται μόνο με τη σύμπραξη των ηττημένων του στρατοπέδου της CUP.
Η παράταξη, που μοιάζει να υποστηρίζει ένα παράδοξο ανάλογο του Ράσελ, ταυτόχρονα να ανήκει στηρίζοντας το σύνολο των αντιπάλων τους και να δηλώνει πως το αντιμάχεται, θα συνεχίσει να στηρίζει το αποσχιστικό κέρας;
Θα αψηφήσει η παράταξη τον κίνδυνο να συρρικνωθεί, πιεσμένη από τον καταλανικό εθνικισμό και από την αδιέξοδη δεξιά πολιτική που εθνικιστές μέλλουν να εφαρμόσουν και ακυρώνουν όποιες κατακτήσεις έχουν επιτευχθεί χάρη στις πολιτικές των τοπικών δημοτικών δυνάμεων (π.χ. η μάχη της Αντα Κολάου στη Βαρκελώνη κατά των εξώσεων και του άναρχου τουριστικο-κατασκευαστικού μοντέλου ανάπτυξης, ενάντια στη λαϊκή κατοικία και υπέρ της ελαστικής εργασίας);
Το επόμενο ερώτημα που αναδύεται αφορά το πρόσωπο του νέου προέδρου. Ο Πουτζντεμόν είναι εξόριστος κι είναι διαρκής ο κίνδυνος να συλληφθεί άμα τη επιστροφή του στην Ισπανία για τη συνεδρία του Parlament για την εκλογή του (παρά τις έμμεσες –τώρα– προσκλήσεις του Ραχόι για διάλογο με την προϋπόθεση να αποποιηθεί τη ρητορεία του υπέρ της ανεξαρτησίας).
Ποιο θα είναι το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης, δεδομένου ότι οι συνθήκες της οικονομικής και διοικητικής επιτροπείας από τη Μαδρίτη δεν φαίνεται να χαλαρώνουν; Δεδομένου, δε, ότι με αυτές τις συνταγματικές προβλέψεις, που αυτομάτως θα τροφοδοτούν τις ακυρωτικές αποφάσεις των ισπανικών δικαστηρίων και τις νέες διώξεις, η διαρκής επίκληση στην ανεξαρτησία συνιστά έναν φαύλο κύκλο.
Συμφυές με το ερώτημα τούτο είναι και το επόμενο: Τι θα γίνει με τα φυλακισμένα ή εξόριστα μέλη του νέου καταλανικού Κοινοβουλίου;
Πέντε εξ αυτών βρίσκονται στο Βέλγιο και τρία (μεταξύ αυτών και ο ηγέτης του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος και κύριου εταίρου στην αυτονομιστική πτέρυγα) είναι στη φυλακή.
Θα αφεθούν ελεύθερα για να συμμετάσχουν στις εργασίες του Parlament ή στη θέση τους θα βρεθούν άλλοι;
Πώς θα εξελιχθούν οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες υπό το κράτος της επιτροπείας και με τη δαμόκλειο σπάθη της ισπανικής Δικαιοσύνης να επικρέμαται πάνω από τις αποφάσεις του Parlament;
Τέλος, ποια στάση θα τηρήσει η Μαδρίτη, καθώς πλέον το αντίστοιχο Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) στην Καταλονία έχει καταβυθιστεί και σχεδόν δεν αντιπροσωπεύει ούτε και τους υπέρμαχους της παραμονής στην Ισπανία;
Ο Ραχόι, βασισμένος στη διοικητική και οικονομική περιστολή που έχει επιβάλει, μπορεί άνετα και να διακηρύσσει τον διάλογο με τους όρους του και να προσφεύγει στην προσφιλή του παρελκυστική «ακινησία» (inmovilismo), κωλυσιεργώντας έως ότου φέρει τα πράγματα στο αδιέξοδο για τους αυτονομιστές, ελπίζοντας ότι με τα δικαστικά και διοικητικά μέτρα, αλλά και με την πόλωση που τον βολεύει και στο πλαίσιο της εθνικής του πολιτικής, αφού αποπροσανατολίζει την προσοχή από τα μέτρα του, θα αναγκάσει τους αυτονομιστές να «παραδοθούν».
Το βέβαιο πάντως είναι πως στο νεωστί επιβεβαιωμένο αδιέξοδο και δεδομένου ότι πλέον το ρήγμα στην καταλανική πολιτική και την κοινωνία έχει παγιωθεί δυσγεφύρωτα, αμφότερες οι πλευρές θα πρέπει να επιδείξουν πραγματισμό και λιγότερο ανταγωνισμό και ακραία εχθρότητα.
Είναι απολύτως αναγκαίο να βρεθεί μια χρυσή τομή, με γνώμονα το καλό της κοινωνίας, ώσπου να ανασυνταχθούν οι ορθολογικές φωνές και να αποσαφηνιστούν οι πιθανές λύσεις, με βάση τα πραγματικά δεδομένα και όχι τις παρωπίδες της ιδεολογίας και του εθνικισμού. Ειδεμή, η ουροβόρα κατάσταση της Καταλονίας θα επανέρχεται, κάθε φορά ανεπίλυτη και αδιέξοδη, εις βάρος του λαού της περιοχής...
Γιώργης- Βύρωνας Δάβος, Δημοσιογράφος, δρ Αισθητικής και Φιλοσοφίας της Γλώσσας, efsyn.gr