διδακτική ιστορία, στο σχήμα της παραβολής και της αλληγορίας. Ζήτημα χιλιοειπωμένο αλλ’ ανεξάντλητο η απομόνωση, τίμημα βαρύτατο στο βωμό της κάθε λογής υπερηφάνειας, ατομικής, κοινωνικής, εθνικής ή κρατικής. Πόλη-κράτος η Σπάρτη, μπορεί να κέρδισε τον πόλεμο τον Πελοποννησιακό, μα έχασε καταφανώς την ειρήνη που επέβαλλε η μακεδονική παντοδυναμία. Θα συναινούσαν άραγε ο Λεωνίδας και οι Τριακόσιοι βλέποντας τους απογόνους τους να εκδηλώνουν κραυγαλέο αίσθημα μειονεξίας απέναντι στην υποχρεωτική συσπείρωση κι ενόψει της περσικής υποταγής; Θα προτιμούσαν να προσμετρηθεί η θυσία τους, ως αναδρομική ενίσχυση, στην κατάκτηση της Ανατολής και στην διάδοση του ελληνικού προτύπου;
Άγνωστο, σαν τ’ αληθινά αίτια και τις ποικίλες εκφάνσεις του σύγχρονου απομονωτισμού. Οι Ισπανοί πλην Καταλανών, για παράδειγμα, είναι η πιο επίκαιρη παραλλαγή. Στην πρόσοψη, η πολυπόθητη αυτονομία, καλά στηριγμένη στην τοπική διάλεκτο, στα απωθημένα του φρανκικού παρελθόντος και του εμφυλίου, σε μιαν αμφιλεγόμενη ταυτότητα και, κυρίως, στην κατάκτηση τεσσάρων ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων μέσα στην τελευταία 15ετία, από τους Μπλαουγκράνα. Ναι, ο Γιόχαν Κρόιφ μπορεί να μην ψηφίζεται ως ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών, να υστερεί στις ψηφιακές δημοσκοπήσεις απέναντι στον Πελέ, στον Μαραντόνα, στον Ντι Στέφανο, ακόμα και απέναντι στο δίδυμο της εποχής μας, τους Μέσι και Ρονάλντο, όμως η αθέατη επιδραστικότητά του στην εξέλιξη της Μπάρτσα είναι συντριπτική. Παίκτης αρχικά, προπονητής αργότερα και τεχνικός διευθυντής, δεν μεταμόρφωσε μόνον μια καλή ομάδα σε πρωταθλήτρια αλλά της χάρισε το προνόμιο ν’ αλλάξει την φυσιογνωμία του πλέον λαϊκού αθλήματος, όπως έκαναν παλιότερα η Ίντερ του Χερέρα και ο Άγιαξ του Μίχελς. Τα κόμματα κι οι ηγέτες των αυτονομιστών του οφείλουν πολλά κι ας αποσιωπούν την συμβολή του στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης των Καταλανών.
Όμως, ο εθνικισμός δεν μπορεί ν’ αποσιωπηθεί, ούτε οι ορατές επιδιώξεις μιας οικονομικής συμμαχίας που επενδύει στον τοπικισμό, στην καταβολή υψηλής φορολογίας στο ισπανικό κράτος και σε θεσμικές μεταρρυθμίσεις, επιδιώκοντας ουσιαστικά την απόλυτη εκμετάλλευση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μιας επαρχίας-κράτους και περιφρονώντας οποιονδήποτε άλλον πλην του νόμου της Αγοράς και του κέρδους. Αδίκως θυσιάστηκε ο Ελ Σιντ λίγο πιο κάτω στη Βαλένθια για να σωθεί και η Καταλωνία μαζί με την υπόλοιπη Ισπανία; Τι θα υποστήριζαν ο Αντόνιο Γκαουντί κι οι μοντερνιστές, τους αυτονομιστές ή τους ενωτικούς; Νόμος των αγορών δεν είναι όμως και οι συγχωνεύσεις, δεν εμπεδώνουν την ειρήνη οι υπερεθνικοί σχηματισμοί και η καταπολέμηση της μισαλλοδοξίας; Με ποιον θ’ αγωνίζεται η Μπαρτσελόνα αν όχι με την Ρεάλ και την Ατλέτικο, με την Εσπανιόλ, την Χιχόν και την Καρντόνα; Να φύγουμε από την μισητή Ισπανία, να ευδοκιμούμε ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να η επιτομή του τεχνάσματος. Κάθε ψέμα έχει κοντά ποδάρια, ως γνωστόν, σαν τ’ αδέσποτα σκυλιά της Λέσβου. Η βασική αντίφαση, εθνικιστές στο εσωτερικό της χώρας απ’ τη μια και διεθνιστές για τα μάτια της Ευρώπης, δείχνει ανυπέρβλητη. Οι εκλογές, αντί να λύσουν το συνταγματικό πρόβλημα, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε νέο δημοψήφισμα, για την τύχη της Καταλωνίας, με την κοινωνία απολύτως διχασμένη, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα.
Συναρπαστική και περίπλοκη περίπτωση – αλλ’ αυτό δεν συμπυκνώνει κάπως και τους δύσκολους καιρούς μας; Φαντάζεται κανείς κάθε σπιθαμή εδάφους, κάθε κωμόπολη, κάθε βραχονησίδα να διεκδικεί την ανεξαρτησία της μόλις υποπτευθεί την ύπαρξη ορυκτού πλούτου στο υπέδαφος της; Μέρες εορταστικές κι ολίγον ιστορικές, ταυτόχρονα. Δηλαδή, τι Λακωνία, τι Καταλωνία, τι μπακλαβάς γωνία;...
matrix24.gr