16 vite që nga lufta e Kosovës, 28 shkurt të vitit 1998, pas sulmit jugosllav në fshatrat Likoshan dhe Qirez në Drenicë të Kosovë.
Si pasojë e betejës së zhvilluar të ushtarëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe forcave serbe patën mbetur të vrarë disa policë serbë dhe në shenjë hakmarrjeje, forcat serbe rrethuan fshatrat Likoshan e Qirez ku edhe u ekzekutuan 24 civilë.
Masakra që u bë aty njihet si e para ndaj civilëve shqiptarë nga forcat serbe në Kosovë në atë periudhë kohore, raporton KP.
Nga kjo luftë u dëbuan 800.000 mijë shqiptarë dhe u vranë 15.000 persona, nga të cilët 2.400 luftëtarë të UÇK-së e të tjerët civilë. Gjatë luftës janë zhdukur rreth 5.000 njerëz, fati i shumicës prej tyre është zbardhur deri në vitin 2007, por i madh ka mbetur numri i rasteve të pasqaruara.
Një ndër masakrat që tronditi botën e civilizuar dhe tmerroi botën ishte maskara në familjen Ahmeti.
Në këtë periudhë kohore janë përdhunuar afër 20 mijë femra shqiptare dhe sipas një përllogaritje, gjatë periudhës kohore mars 1998 - qershor 1999, njësitë kriminale dhe artileria e rendë serbe kanë shkatërruar dhe djegur pjesërisht ose tërësisht rreth 1.100 vendbanime shqiptare, kanë plaçkitur, djegur e shkatërruar mbi 200.000 shtëpi, banesa, lokale afariste, punëtori zejtare, fabrika, shkolla, biblioteka, monumente kulturore-historike, objekte kulturore, shkencore, fetare etj.
Kjo luftë që filloi nga 28 shkurt 1998 e deri më 23 mars 1999 u zhvillua mes Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe forcave jugosllave. Ndërsa nga 24 mars 1999 e deri më 10 qershor 1999, Aleanca Veri-Atlantike NATO me bombardime të përditshme në caqet ushtarake jugosllave, me përkrahjen tokësore të UÇK-së detyroi forcat serbo-malazeze dhe Slobodan Milosevicin të nënshkruaj kapitullimin në Kumanovë.
http://floripress.blogspot.com/2012/07/nga-flori-bruqi-emri-i-ukshin-hotit.html
NGA FLORI BRUQI: EMRI I UKSHIN HOTIT RREZATON DOMETHËNIEN GJITHEKOMBËTARE ...
Lufta e vitit 1999 në Kosovë është në fokusin e filmit me metrazh të shkurtër "Kolona", i cili shfaqet për herë të parë në Tiranë në festivalin internacional të filmit TIF. Sipas drejtorit të qendrës Kinematografike të Kosovës Fatos Berisha, regjisori Ujkan Hysaj e trajton këtë temë në një këndvështrim krejtësisht ndryshe.
Në qendër të filmit është një familje, e cila i bashkangjitet kolonës së refugjatëve për t’u larguar nga Kosova, rrugëtimi i tyre mbyllet tragjikisht.
Filmat me metrazh të shkurtër shihen si një mënyrë për të pasur sukses në kinematografi, në mungesë të fondeve për realizmin e prodhimeve me metrazh të gjatë.
Për herë të parë Kosova dhe Shqipëria bashkëpunojnë në fushën kinematografike për realizimin e një filmi artistik.
Nuk janë këto fjalë e as pyetje e paktë që bëhen nga shqiptarët e të gjithë brezave. Ngase, secili brez, e që tre breza mund të jenë gjallë sot, i njohin e po i njohin se kush e çka janë serbët.
****
Me mija shqiptar të zhdukur nga serbët
Dhimbjet për të pagjeturit vazhdojnë të shqetësojnë zemrat e rreth dy mijë familjeve. Ndërkohë, që edhe për mijëra të tjera, dhimbja nuk ka të ndalur pasi, UNMIK-u, EULEX-i, dhe as institucionet tona të drejtësisë nuk kanë arritur as minimalisht të ndjekin dhe ndëshkojnë kriminelët e shumtë serbë, që kryen gjenocid dhe etnocid ndaj shqiptarëve. Sipas të dhënave të siguruar nga Agjencioni Floripress , për 16 vjet që nga mbarimi i luftës, vetëm tre serb janë gjykuar për krime lufte në mënyrë përfundimtare. Ndërsa, sipas EULEX-it, janë ndëshkuar pesë veta. Por, sa ka vend kjo, ndëshkimi i 3-5 vetave për 12 mijë viktima shqiptare.
Dita Ndërkombëtare e të Pagjeturve është shënuar kohë më parë , ndonëse numri i të zhdukurve vazhdon të mbetet me mija , që për një kohë të gjatë ka mbetur i ngujuar aty. Kohë më parë në sheshin ‘Nënë Tereza’, është bërë zbulimi i pllakës përkujtimore për të pagjeturit.
****
Prokuroria serbe e krimeve të luftës urdhëroi të hënën një ekzaminim të ri në qendrën 13 Maji të trajnimi të policisë në lagjen Batajnica në Beograd pasi mori informacion se atje mund të gjendej një tjetër varr masiv.
“Besojmë se atje është vendndodhja e një varri masiv në të njëjtin vend ku ishte më parë tenda e autopsive, pranë vendvarrosjes së 900 shqiptarëve të gjetur të Kosovës,” tha për agjencinë Tanjug të lajmeve kryeprokurori Vladimir Vukcevic.
Gjatë vitit 2001 dhe 2002, tetë varre masive u zbuluan në qendrën e trajnimit për njësinë speciale anti-terror të policisë, ku gjendeshin eshtrat që ishin sjellë nga Serbia për të fshehur vrasjet në Beograd gjatë luftës së Kosovës.
Sipas Komisionit Ndërkombëtar të Personave të Zhdukur, 704 trupa të shqiptarëve të Kosovës të vrarë gjatë viteve 1990 u gjetën.
Vlastimir Djordjevic,ish-asistent i ministrisë së brendshme serbe u dënua me 18 vite burg nga Gjykata e Hagës për transportim të trupave të viktimave të vrarë gjatë konfliktit të Kosovës në Serbi.
“Po, unë isha i përfshirë kur kamionët e trupave po vinin në Batajnicë, por nuk e dija kur ishin kryer krime. Nuk u përballa me ata që u përpoqën të maskojnë dhe fshehin krimet dhe nuk mora asnjë masë për të gjetur përgjegjësit për krimet e luftës, siç duhej të bëja,” pranoi gjatë gjyqit të tij Djordjevic.
Deri më tani askush nuk është ndjekur penalisht në Serbi përveç zhvendosjes së trupave, megjithatë zyra e prokurorisë tha se po e hetonte çështjen.
Përveç trupave të gjetur në Batajnicë, eshtrat e shqiptarëve të Kosovës të vrarë në luftë dhe të zhvendosura në Serbi u gjetën në liqenin Perucac, në qendrën policore në Petrovo Selo dhe në guroren Rudnica pranë Rashkës.
****
Eshtrat e 12 shqiptarëve etnikë të vrarë nga forcat e Beogradit gjatë luftës së viteve 1990 dhe të varrosura në një varr masiv pranë qytetit serb të Rashkës janë riatdhesuar në Kosovë.
Eshtrat u dorëzuan në pikën kufitare Merdare mes Kosovës dhe Serbisë të hënën pasi u nxorën nga një varr masiv në guroren e Rudnicës pranë Rashkës, jo larg nga kufiri, ku u gjetën edhe 40 trupa të tjerë.
Prenk Gjetaj, kreu i komisionit të Kosovës për personat e zhdukur, tha se familjet e viktimave mbajtën një përkujtimore për të dashurit e tyre pasi trupa u dorëzuan.
“Eshtrat e 12 viktimave janë këtu. Ato do të transferohen në Prishtinë sapo familjet të përfundojnë homazhet".
Komisioni i personave të zhdukur të Kosovës beson se trupat në varrin masiv janë ato të shqiptarëve të Kosovës që humbën gjatë konfliktit të vitit 1998-99 në Rrezallë, një fshat në Skënderaj dhe që u varrosën në gurore në jug të Serbisë për të fshehur provat e krimit.
Zona pranë Rudnicës u hetua fillimisht në vitin 2010, pasi prokuroria serbe e krimeve të luftës, në bashkëpunim me misionin e sundimit të ligjit të BE në Kosovë, lajmëroi se mund të ekzistonte një varr masiv në Rashkë që mbante trupat e të paktën 250 shqiptarëve, ndonëse asnjë nuk u gjet deri në vitin e shkuar.
Janë ende 1700 persona të zhdukur si rezultat i konfliktit të Kosovës.(Floripress,13 tetor 2014)
Ekspertët mjeko-ligjor në Kosovë kanë gjetur vetëm disa mbetje mortore në një varrezë në fshatin Rezallë të Kosovës, që kishin nxitur shpresat se do të mund të gjendeshin trupat e 40 viktimave të masakrës.
Zhvarrimi në një varrezë në Rezallë që përfundoi të enjtën pas tri javëve punëve që u gjetën ‘vetëm disa mbetje mortore’ tha për BIRN Arsim Gëxhaliu, shefi i departametit të mjekësisë ligjore në ministrinë e drejtësisë.
Mbetjet e 42 shqiptarëve të vrarë nga forcat serbe në fshat më 5 prill 1999 nuk janë gjetur ende.
Raporti i Human Rights Watch në vitin 2001 sipas dëshmisë së luftëtarëve të UÇK-së, sugjeroi se një muaj pas vrasjeve “trupat ishin nxjerrë me buldozer nga varrezat e shkapërderdhura në fushë”, dhe ato ishin zëvendësuar me kockat e lopëve të ngordhura.
Autoritetet kosovare besojnë se trupat e 50 personave që janë nxjerrë nga varreza masive afër Rashkës do të mund të ishin të viktimave të vrara në Rezallë.
Autoritetet po shpresonin se dëshmitë mjekoligjore nga Rezalla do të mund të ndihmonin në identifikimin e më shumë trupave tjerë në Rashkë, por tani pasi hulumtuan përfunduan, Gerxhaliu thotë se ‘ka fare pak shpresa’.
“Megjithatë ne kemi krahasuar mostrat e gjetura në Rezallë me ato në Rashkë,” tha ai.
Prenk Gjetaj, kryetar i Komisionit për Persona të Pagjetur në Kosovë, tha për BIRN, se hulumtimi në fshatin Rezallë të komunës së Skenderajit në veri të Kosovës ka nisur me shpresën se do të gjenden dëshmi që do të ndihmojnë në identifikimin e trupave të cilat pastaj ishin rivarrosur në një lokacion të fshehur në Serbi.
“Ne po hulumtojmë mbetjet mortore këtu, sepse trupat fillimisht ishin varrosur këtu por pastaj ishin nxjerrë dhe transportuar për në lokacion tjetër,” tha Gjetaj.
Trupat e 42 shqiptarëve të vrarë nga forcat serbe gjatë sulmit në fshat më 5 prill 1999 akoma nuk janë gjetur.
Raporti i Human Rights Watch në vitin 2001, ka njohtuar se një muaj pas vrasjeve ‘trupat ishin nxjerrë me buldozerë nga varrezat e shkapërderdhura në fushë’, ndërsa eshtrat e njerëzve, sipas dëshmisë së luftëtarëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, ishin zëvendësuar me ato të lopëve të ngordhura.
Autoritetet e Kosovës besojnë se tre nga 50 trupat e shqiptarëve të Kosovës që u zvarrosën kohë më parë nga varreza masive afër gurthyesit të Rashkës mund të jenë personave të vrarë në Rezallë.
Dëshmitë mjekoligjore nga Rezalla do të mund të ndihmonin në identifikimin e më shumë trupave të viktimave të gjetura në Rashkë, shpresojnë autoritetet.
Autoritetet do të hetojnë edhe dy lokacione tjera në afërsi të një varreze masive në qytetin serb të Rashkës, ku mbetjet e 50 shqiptarëve të Kosovës që mendohet se janë vrarë gjatë kohës së luftës janë gjetur.
|
| Excavators search for bodies at the Rudnica quarry. |
Kryeprokurori i Serbisë për Krime të Luftës, Vladimir Vukcevic tha të hënën se synimi i kërkimit të ri në afërsi të gurores së Rudnicës në Rashkë është “të përcaktohen informacionet në lidhje me ekzistimin e mundshëm të varrezave të reja masive me mbetje nga njerëzit që kanë vdekur gjatë konflikteve në Kosovë në vitin 1999, për të cilët besohet se janë shqiptar të Kosovës”.
Sipas Prenk Gjetaj, Kryesuesi i Komisionit të Qeverisë së Kosovës për Personat e Zhdukur, besohet se trupat e gjetur deri më tani janë të shqiptarëve të Kosovës të cilët janë zhdukur gjatë konfliktit të vitit 1998-99 në Rezallë, një fshat në zonën e Skenderajt .
Megjithatë testet e ADN-së ende duhet pritur për të mbështetur dyshimin.
Procesi i identifikimit të mbetjeve është duke vazhduar, por emrat e viktimave nuk do të bëhen publik derisa të afërmit të informohen.
Së pari kjo zonë është hetuar në vitin 2010, pasi që prokuroria e Serbisë për krime lufte në bashkëpunim me misionin e sundimit të ligjit të BE-së në Kosovë, njoftuan se mund të ketë varr masiv në Rashkë ku gjenden trupat e së paku 250 shqiptarëve, edhe pse asgjë nuk ishte gjetur deri vitin e kaluar.
utoritetet në Kosovë dhe Serbi duhet të tregojnë përkushtim më të madh politik në gjetjen e më se 1,700 njerëzve që ende mungojnë që prej konfliktit të viteve 1990-ta, deklaroi delegacioni i OKB-së në Prishtinë.
“Ky përkushtim politik dhe ky veprim institucional nga të gjitha palët e ndryshme duhen ndërmarrë me urgjencë”, deklaroi Ariel Dulitzky, krye-raportuesi i Grupit Punues të OKB-së për Zhdukjet e Detyruara apo të Pavullnetshme, në një konferencë shtypi në kryeqytetin e Kosovës të enjten.
“Pesëmbëdhjetë vjet kanë kaluar që prej përfundimit të luftës, si dhe duhet bërë më shumë për të zbuluar fatin apo vendndodhjen e 1,711 personave që mbesin të pagjetur,” tha Dulitzky.
Ai inkurajoi Prishtinën dhe Beogradin që të shfaqin “përkushtim dhe lidërship më të fuqishëm politik” për të gjetur trupat e atyre që janë zhdukur.
Një anëtare tjetër e grupit punues të OKB-së, Jasmina Dzumhur, deklaroi që duhet themeluar “platforma politike”, ashtu që Prishtina dhe Beogradi të zgjidhin çështjen së bashku.
Ajo sugjeroi që “kjo çështje humanitare dhe e të drejtave të njeriut duhet të jetë pjesë e procesit politik të mundësuar nga BE-ja”.
Dzumhur iu referua bisedimeve në vazhdim të ndërmjetësuara nga BE-ja, në lidhje me normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit, gjatë të cilave personat e pagjetur nuk kanë qenë në rend dite.
Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq deri tash ka ndërmjetësuar bisedimet për personat e pagjetur ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, por Dzumhur kërkoi nga të dyja palët të takohen më shpesh.
Nga 1,711 njerëz që mbesin të pagjetur që nga përfundimi i konfliktit, mbi 500 besohen të jenë serbë të Kosovës.
Qeveria e Prishtinës dhe të afërmit e personave të zhdukur në Kosovë këtë javë kanë kërkuar nga bashkësia ndërkombëtare që të bëjë presion mbi Beogradin, që të ofrojë më shumë informata mbi varrezat e mundshme masive ku besohet të jenë fshehur mbetjet trupore të shqiptarëve të Kosovës.
“Besojmë ka shumë më shumë varreza masive në territorin e Serbisë”, deklaroi para Delegacionit të OKB-së të martën Prenk Gjetaj, shefi i komisionit të Qeverisë së Prishtinës për persona të pagjetur.
Të afërmit e të pagjeturve nga lufta në Kosovë kanë protestuar në Ditën e Personave të Pagjetur në qytetin e Gjakovës, duke kërkuar nga autoritetet të bëjnë më shumë për të gjetur më të dashurit e tyre....
 | |
Marshi i protestës në Gjakovë. |
Të afërmit marshuan rrugëve të Gjakovës të dielën për të tërhequr vëmendjen në faktin se akoma më shumë se 1,700 persona janë të pagjetur që nga lufta në fund vitet e nëntëdhjeta në Kosovë..
“Ne kërkojmë nga autoritetet që të ndriçojnë fatin e gjithë personave të pagjetur, që të na e lehtësojnë dhimbjen së paku. Ne gjithashtu kërkojmë që kryesit e këtyre vrasjeve të dalin përpara drejtësisë’’ tha Nesrete Kumnova, biri i së cilës nuk është pare më që nga lufta.
Protestuesit, të udhëhequr nga Nesrete Kumnova dhe e shoqëruar edhe nga kryetarja e komunës, znj. Mimoza Kusari-Lila, marshuan nga qendra e qytetit deri në fshatin Meje, ku kanë ndodhur një nga masakrat më të rënda të luftës me forcat serbe në vitin 1999.
Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, gjithashtu vizitoi varrezat e qytetit të shtunën dhe premtoi se do të bëj më shumë për të zgjidhur çështjen e të pagjeturve.
“Ka qenë dhe mbetet zotimi im gjatë punës si presidente dhe unë vazhdoj të ngrisë këtë çështje si brenda ashtu edhe jashtë Kosovës,” tha Jahjaga.
Në prill të vitit të kaluar, Misioni i BE-së për Sundimin e Ligjit në Kosovë, ka njohtuar se ka identifikuar rreth 20 persona që mund të akuzohen për kryerjen e krimeve të luftës në Gjakovë gjatë kohës 27 dhe 28 prill 199, kur besohet se edhe u vranë qidra shqiptarë nga forcat serbe,(Floripress,28 prill 2014)
Dhe, t’mos thotë kush, nga të tjerë popuj, se mund t’i njohin më mirë se ne. Madje, as vëllezërit tanë nga Shqipëria. Ne kemi jetuar me ta…
Ua njohim trurin, mendjen. Ua njohim karakterin. Ua njohim zemrën, shpirtin, sjelljet… Ua njohim dredhitë e tradhtitë ndaj nesh, shqiptarëve.
Synimi i përhershëm i Serbisë, decenie me radhë, ka qenë për t’i shpallur shqiptarët njerëz problematikë, skandalozë, primitivë, të egër… Dhe, të gjitha këto i flasin para ndërkombëtarëve se kinse ne, shqiptarët, kemi aspirata për Shqipëri të Madhe. Kjo është frika që i ka përcjellë dhe i përcjellë edhe tash serbët, kudo që janë…
Frikën për këtë e kanë në shpirt, sepse janë popull barbar, pa komb e pa atdhe… Janë nga shkretëtira e Karpateve… E, në tokën në të cilën janë sot, janë pushtues, zaptues. Mjafton të përkujtojmë vitin l878, kur me dhunë, duke prerë e grirë shqiptarë, i përzunë shqiptarët nga trojet e veta, që nga Nishi (Molla e Kuqe) e Toplica… Krejt këtë e arritën falë rrenave të tyre të plasuara nëpër Evropë te shtetet me ndikim të kohës…
Pushtuan troje shqiptare, okupuan një popull të qytetëruar, me besim në principe qytetëruese: në Zot, në logjikë, në mirësi, në histori, në mirëkuptim, në mikpritje… Këto i kishin shqiptarët, të cilët nuk mund të përballeshin as atëherë e as tash me njerëzit e stepave, të cilët nuk kanë çka të humbin…
Andaj, harta e Shqipërisë Etnike i çmend ata, serbët. Posa ta shohin këtë hartë, e humbasin logjikën: ngase harta e Shqipërisë Etnike është një realitetit, e që serbët i copëtuan trojet shqiptare duke i ndarë në tri shtete sllave.
Por, falë Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe shteteve të tjera të Perëndimit, pra të forcave të NATO-s dhe të luftës sonë çlirimtare, pjesa e ndarë nga Shqipëria – Kosova, fitoi lirinë dhe sot është shtet i pavarur e sovran.
Andaj, serbët sikur harrojnë se çështja e Kosovës është mbyllur përgjithmonë…
Dhe, ende i rizgjojnë rrenat, të cilat më nuk po u pinë ujë, nga se përditë e më tepër ndërkombëtarët po binden me kë kemi jetuar.
Keq kemi jetuar. Shumë kemi përjetuar.
Të pabesueshme jetë kemi bërë me ta.
Një jetë e tillë mos u ktheftë kurrë më!
--------------------------------------------