Wenn die Musi spielt...
Al te vaak is er aandacht voor de moeilijke situatie waarin zich de zuiderse landen van Europa bevinden, doch de gevolgen van de crisis worden nu ook zichtbaar in landen die een solide imago hebben. Oostenrijk bijvoorbeeld, waar de bankensector in steeds nauwere schoenen komt...
Dat is voornamelijk de schuld van één bank: de Hypo Alpe Adria (HAA).
Hypo Alpe Adria (HAA) was oorspronkelijk een kleine bank uit de regio Karinthië. In het begin van deze eeuw werd de instelling overgenomen door de Duitse Bayerische Landesbank. De Oostenrijkse bank kende een grote groei door de economische bloei van de nabijgelegen landen uit het voormalige Joegoslavië, maar door het uitbreken van de financiële crisis kwam ook Hypo Alpe Adria in zware problemen.
Vijf jaar geleden trok Bayerische Landesbank zich terug uit de Oostenrijkse groep, waarop Hypo Alpe Adria door de Oostenrijkse regering genationaliseerd diende te worden. Die operatie is er echter niet in geslaagd om die situatie fundamenteel op te lossen.
De Karintische bank werd een nachtmerrie voor de Oostenrijk. Het voorbije jaar leed de instelling een verlies van 1,4 miljard euro. In totaal heeft de bank aan de Oostenrijkse begroting al een bedrag van 5,5 miljard euro gekost. Er wordt dan ook koortsachtig naar een oplossing gezocht. In de huidige omstandigheden is de bank compleet onverkoopbaar.
De Karintische bank werd een nachtmerrie voor de Oostenrijk. Het voorbije jaar leed de instelling een verlies van 1,4 miljard euro. In totaal heeft de bank aan de Oostenrijkse begroting al een bedrag van 5,5 miljard euro gekost. Er wordt dan ook koortsachtig naar een oplossing gezocht. In de huidige omstandigheden is de bank compleet onverkoopbaar.
Maar ook een faillissement is uitgesloten, aangezien die beslissing onmiddelijk zou leiden tot de activering van een garantie van 25 miljard euro die door Karinthië aan de bank was verstrekt. (Karinthië zelf heeft jaarlijkse belastinginkomsten van 2 miljard euro!). Een faillissement van Hypo Alpe Adria zou dan ook Karinthië meesleuren, waardoor de Oostenrijkse regering zou dienen tussen te komen.
Om het dilemma op te lossen, werd uiteindelijk beslist tot de oprichting van een badbank, die alle slechte schulden van de instelling zou overnemen. Die methode is echter niet pijnloos. Op korte termijn moet Oostenrijk voor die structuur immers een bedrag van 3 miljard euro aanbrengen, aldus het persagentschap Bloomberg.
Om het dilemma op te lossen, werd uiteindelijk beslist tot de oprichting van een badbank, die alle slechte schulden van de instelling zou overnemen. Die methode is echter niet pijnloos. Op korte termijn moet Oostenrijk voor die structuur immers een bedrag van 3 miljard euro aanbrengen, aldus het persagentschap Bloomberg.
Aangezien Oostenrijk niet van plan is om zijn tekorten tot boven de grens van 3 procent van het bruto binnenlands product te laten uitstijgen, diende naar besparingen gezocht te worden. Beslist werd al dat vooral zal gesnoeid worden in de budgetten van het ministerie van onderwijs, een maatregel die volgens critici belangrijke gevolgen zal hebben voor de kwaliteit van het onderwijs.
Maar er is meer... In het kader van deze herstructurering heeft de Oostenrijkse regering nu beslist een ongeziene en zeer gevaarlijke maatregel door te voeren. Net als landen als Argentinië en IJsland dat in het verleden deden zullen niet-preferentiële obligatiehouders hun obligaties simpelweg geannulleerd zien, ze zijn met andere woorden hun geld kwijt.
De Oostenrijkse staat heeft daarvoor de door Karinthië uitgegeven garanties vorige week gewoon bij wet geannuleerd. In totaal zullen deze obligatiehouders 900 miljoen euro in rook zien opgaan. Verwacht wordt dat het nu rechtszaken gaat regenen, net zoals dat in Argentinië gebeurde in 2002.
Dat land kreeg deze week nochtans lik op stuk van het Amerikaanse Hooggerechtshof, dat besliste dat het alsnog zijn schulden moet terugbetalen aan twee Amerikaanse investeringsmaatschappijen, die toen weigerden het herstructureringsplan van Argentinië te aanvaarden en nu van de rechter gelijk krijgen.
Niet enkel de HAA, maar zowat alle Oostenrijkse banken zitten in de puree. Hun gezamenlijke activa bedragen 1.090 miljard euro, of driemaal het Oostenrijkse bbp. Deze banken zijn voornamelijk blootgesteld aan de Balkanlanden, Rusland en... Oekraïne, dat virtueel failliet is. Kredietbeoordelaar S&P heeft drie Oostenrijkse banken alvast op een lijst gezet van instellingen die zich aan een downgrade kunnen verwachten.