Door de toenemende concurrentie worden werknemers al te dikwijls herleid tot ‘loonkosten’. Hoog tijd dat werkgeversorganisaties en topindustriëlen het belang van gemotiveerd personeel weer op het voorplan stellen.
Delhaize sluit enkele winkels. Tweeduizendvijfhonderd medewerkers verliezen hun werk. Maar er komen geen naakte ontslagen, dat is de belofte. Besparingen ondanks winst omdat het een preventieve maatregel is. Want de personeelskosten liggen te hoog. En de concurrentie is moordend. Ivan Sabbe (in Terzake), vertrouwd met de distributiesector, vindt dat Delhaize nog een toekomst heeft, want een goed imago en gemotiveerd personeel. Alleen zijn ze bij Delhaize een beetje te vrijgevig geweest tijdens de voorbije COA-onderhandelingen. En het personeel krijgt geld om polyvalent te zijn, maar daar is in de praktijk weinig van te merken. Kan ik wel geloven, want veel van die vriendelijke dames aan de kassa zie zelfs ik echt niet sleuren met zware bakken drank.Economische onheilstijdingen
Unizo-topman Van Eetvelt liet weten dat al die vormen van tijdskrediet eens moeten herbekeken worden. De boodschap is duidelijk: mensen moeten wat harder werken.
Tegenover al die onheilsboodschappen uitgaande van de werkgevers, staat er een andere werkelijkheid waarmee de consument in toenemende mate mee geconfronteerd wordt: een absoluut gebrek aan service bij de bedrijven. Na vijftien pogingen om telefonisch contact te hebben met een Pearl Vision-winkel gaf ik er de brui aan. Al die callcenters met personeel dat niet eens weet waar de vraag over gaat. Spuugzat ben ik het. Winkels waar men nauwelijks nog personeel vindt om uitleg te vragen. Komaan we zijn weg. Een TV kopen bij Makro, Krefel, Vandenborre, … de keuze viel op … wegens ‘de beste service’.
En de kleine middenstander valt af omdat zijn inkoopprijs en dus ook zijn verkoopprijs te hoog ligt. Hij kan niet concurreren met de grotere spelers. Een dienst-na-verkoop is voor steeds meer mensen belangrijker geworden dan het product. Het komt toch allemaal uit China of Taiwan. En de waarborg wordt door de merken zelf geregeld.
Stress en burn-out een genegeerd signaal
En dan is er nog die andere onheilsboodschap die de media nauwelijks beroert: In Nederland berekende men dat stress en burn-out bij werknemers zo’n vier miljard euro per jaar kost. Hoe het er in Vlaanderen uitziet, kwam ik niet te weten, maar het aantal zelfmoorden ligt heel hoog. West-Vlaanderen staat zelfs aan de top, wereldwijd.
Van Eetvelt heeft wellicht gelijk dat er nogal wat mensen gemakkelijk gebruik maken van het tijdskrediet. Maar waar hij zedig over zwijgt is dat het tijdskrediet voor de (grotere) bedrijven heel veel geld opbrengt. Namelijk dank zij vooral middenkaders die overstappen naar ‘viervijfden’ , maar in de praktijk wel dezelfde verantwoordelijkheden en evenveel werk moeten verrichten. Dat is geen flexibiliteit meer, maar een rendementsverhoging van 20 % die daarenboven nog minder kost.
Een andere truuk is om de premies te reduceren door gewoon de beoordelingsnormen te verstrengen. Dat leidt soms tot hilarische situaties waarbij een medewerker door het tweede hoger niveau tijdens een voorafgaande bespreking een ‘vier’ krijgt, maar de chef, die de fiche diende in te vullen, slechts een ‘drie’ gaf omdat datzelfde hoger niveau hem dat zo opgedragen had: vier wordt drie. Zo straft men diegenen die wel nog willen hun werk goed doen.
De roep naar een motiverend personeelsbeleid vanuit de werkvloer is oorverdovend. Maar niemand heeft er nog tijd voor. In veel grote bedrijven houdt de top zich enkel nog bezig met cijfers, de beurswaarde, cashflow, noem maar op. Werknemers zijn daar geen issue behalve hun ‘kostprijs’. De kaders krijgen van daaruit weinig of geen steun. Ze zijn doorgaans ook niet voldoende gevormd of krijgen de tijd niet om ervaring op te doen als ‘leider’. Het is steeds meer elk voor zich. Teamgeest? Daar werd tot voor een paar jaar nog in geïnvesteerd. Nu veel minder. Concurrentie onder de werknemers is misschien goed op korte termijn, maar kan een bedrijf ruïneren. Alleen, om dat in de gaten te houden is er ook niemand meer. Zijn werk goed doen? Meestal ligt de norm veel lager. Geen al te zware fouten maken is ook al goed. De wraak van de werknemers. Ook al gooien ze daarmee op langere termijn hun eigen ruiten in. Fier zijn op het bedrijf waar men werkt? Hoeveel dergelijke bedrijven zijn er nog?
De jongeren zijn anderzijds ook niet meer zo fanatiek werklustig als ‘vroeger’. Wat wil je, ze zien steeds meer jongeren die een mooi leventje leiden zonder zich moe te maken. Het klinkt niet politiek correct, maar het is wel een werkelijkheid. Mag ik daar nog een pertinente opmerking van een lezer aan toevoegen: ‘als het van de politici afhangt moeten de ouderen langer werken zodat de staat de werklozensteun van de jongeren zou kunnen betalen’. Het is maar hoe je de realiteit bekijkt.
Ook de overheid stelt teleur in plaats van te motiveren
Het is geen prettig vooruitzicht om dagelijks de dag te beginnen met het aanschuiven in files en vooraf niet te weten wanneer men op het werk zal aankomen. Voor de werkgever is dat niet ‘zijn’ probleem, maar is het dan wel het probleem van de werknemer?
Zelfs met het openbaar vervoer is er geen garantie dat de trein op tijd zal aankomen. En oh wee, als men een aansluiting niet mag missen. Mag het dan verbazen dat velen reeds gestrest zijn vooraleer ze aan hun dagtaak beginnen?
De Belgische overheid voelt zich geroepen om zowat elk facet van het leven te organiseren, van de geboorte tot de dood. Maar ervoor zorgen dat de mensen in de best mogelijke omstandigheden kunnen hun boterham verdienen is daar blijkbaar niet bij. Hoog tijd dat de overheid voorrang geeft aan haar kerntaken. Mobiliteit is er zo een.
De werkelijkheid heeft twee gezichten
Weet u waarom Vlaanderen het altijd beter deed dan de omliggende landen? Omdat de meeste kleine bedrijven zorgzamer omspringen met hun personeel. Omdat het personeel een echte meerwaarde is.
Weet u waarom Vlaanderen economisch het steeds moeilijker krijgt? Omdat de bedrijven te kleinschalig zijn en niet meer kunnen optornen tegen bedrijven met een veel grotere omzet. Zelfs een succesvol distributiebedrijf als Colruyt is een minispeler vergeleken met concurrent Lidl.
Voor sommige bedrijven is het kiezen tussen groter worden of overgenomen worden. Voor anderen zijn er ‘niches’ waarin ze kunnen overleven en zelfs bloeien. Maar voor alle bedrijven zullen gemotiveerde werknemers altijd een grote meerwaarde hebben. Daar is de laatste tijd veel te weinig belangstelling voor.
Wanneer de Vlaamse beleidmakers, ondernemersorganisaties en topindustriëlen dat niet meer inzien, verdwijnt elke hoop op welzijn en welvaart.
De auteur Pierre Therie is kolonel SBH o.r. en gewezen defensieattaché. Hij publiceert regelmatig op Anders Gelezen.
Bron : www.express.be