We maken onszelf graag wijs dat vreemdgaan iets is voor koppels die ongelukkig zijn samen, maar niets is minder waar. Het moderne huwelijk functioneert beter dan ooit, meent de Belgisch-Amerikaanse therapeute Esther Perel (de auteur van ‘Mating in Captivity’ en ‘Affairs in the Age of Transparency’, dat later dit jaar verschijnt), maar geluk voorkomt geen affaires.
Volgens de in Antwerpen geboren Perel (die negen talen spreekt en door de New York Times de “sexual healer” van de Amerikaanse natie wordt genoemd), hebben de meeste mensen die hun huwelijkspartner bedriegen een gelukkige relatie die ze liefst van al willen behouden, maar is het een nijpend gebrek aan nieuwe impulsen en avontuur die hen tot slippertjes verleidt.
De primaire oorzaak van dat gebrek aan spanning is volgens Perel de cultuur van transparantie. Totale eerlijkheid en openheid zijn pijlers geworden van een goede relatie en dat zien we telkens weer opnieuw bevestigd in boeken, films, reality-tv en sociale netwerken. Bovendien zijn we er al te vaak van overtuigd dat een ‘goede’, transparante relatie aan al onze behoeften kan en moet voldoen.
Vreemdgaan wordt net daarom beschouwd als een teken dat er iets ontbreekt in de relatie. Als men thuis gelukkig is, hoeft men niet vreemd te gaan, denken we dan. Perel vindt deze redenering absoluut niet realistisch, want in de praktijk zijn de meeste vreemdgangers overtuigde monogamen die gelukkig zijn met hun partner.
Het centrale thema van Perels nieuwe boek is dat we niet vreemdgaan in de hoop een andere partner te vinden, maar omdat we op zoek zijn naar iets in onszelf. Wat in haar onderzoek steeds terugkomt, is ‘het verlangen om te leven’. Volgens Perel draait vreemdgaan dus niet om de seks, maar om het terugvinden van een deel van onszelf dat we in ons modern, verstikkend huwelijk verloren zijn.
Perel betreurt dan ook dat slippertjes zo vaak met verraad, trauma en slechte relaties worden geassocieerd. Onze veeleisendheid leidt - in combinatie met onze transparantie- en openheidscultuur - tot de wijdverspreide verwachting bij koppels dat men enkel voor elkaar (en voor de kinderen) dient te leven. Daardoor worden affaires voor velen een uitlaatklep voor de autonomie, vrijheid en privacy die ze binnen hun nochtans goed geoliede huwelijk missen.
Hoewel de meeste relatietherapeuten geen geduld hebben met geheimen en het belang van eerlijkheid en openheid keer op keer onderstrepen, kunnen geheimen en strategische verzwijgingen relatiebreuken en veel onnodig leed voorkomen. Dat betekent volgens Perel dat ze respectvolle daden kunnen zijn, wat echter niet betekent dat ze overspel zomaar goedkeurt. Ze maakt immers strikt onderscheid tussen overspel (wat neerkomt op contractbreuk) en slippertjes binnen non-monogame relaties.
Ze voorspelt dat non-monogame relaties in de toekomst mainstream zullen worden, omdat jongeren steeds vaker met gans nieuwe veronderstellingen en prioriteiten (zoals het bewaren van de eigen identiteit) – in het huwelijksbootje stappen.
De oude visie van het huwelijk is er één van een samensmelting van twee individuen tot één organisch geheel. Voor sommige koppels zal een dergelijke instelling natuurlijk blijven werken, maar een groeiend aantal anderen begint te beseffen dat deze visie niet langer past in de hyperindividualistische wereld waarin we leven.
Mensen die zich verraden voelen door een huwelijkspartner die hen heeft bedrogen, trakteert Perel op dit controversiële, doch optimistische advies:
“Je eerste huwelijk is nu misschien voorbij, maar de affaire van je partner kan als krachtig alarmsignaal fungeren voor een (strikt monogame) structuur die verandering vergt. (…) Het is een controversieel idee, maar verraad kan wel degelijk een daad zijn die positief herstel teweegbrengt. Het is een manier om ‘nee’ te zeggen tegen een rot systeem dat dringend aan verandering toe is.”
Toch raadt ze niemand expliciet een slippertje aan: “[Ik raad nooit slippertjes aan] net zoals ik ook nooit kanker zou aanraden. Doch dat neemt niet weg dat veel mensen de waarde van het leven pas inzien wanneer ze ernstig ziek worden.” (via Slate)
Bron : Express.be / Slate