Nga Flori Bruqi
SHBA mbështet dialogun midis Beogradit e Prishtinës, është shprehur ambasadori amerikan në Beograd, Michael Kirby, i cili ka shfaqur shpresën se marrëveshja mund të arrihet. Ai ka dhënë mesazhin e qartë se Uashingtoni mbështet të dy palët negociuese dhe jo vetëm njërën palë.
“Disa herë e kam përsëritur se SHBA mbështesin marrëveshjen midis Beogradit e Prishtinës”, ka thënë Kirby duke shtuar se çdo marrëveshje vetëkupton miratimin nga të dy palët, citohenë mediet e Beogradit të ketë thënë ai.
Serbia gjendet në një dilemë të vështirë dhe situatë që të zgjedhë ndërmjet Bashkimit Evropian dhe Kosovës dhe transmeton deklaratën e zëvendëskryeministres Edita Tahiri për premtimet e thëna serbe sa i përket pezullimit të institucioneve të Serbisë në veri të Kosovës.
Tahiri i deklaroi gazetës gjermane se Serbia “paraprakisht ka konfirmuar se do t’i shpërbëjë strukturat ilegale në veri të Kosovës, por kur u desh të merrej vendimi final, duket sikur nuk është e gatshme për këtë”.
Ajo ka theksuar se është iluzion përfitimi i një lloj autonomie në Kosovë si ajo e Republika Srpska në Bosnjë, duke shtuar: “
Serbia gjendet në situatë pa rrugëdalje, duke vlerësuar se perspektiva evropiane e saj do të mbetet e largët nëse Beogradi deri të martën nuk arrin unitet me qeverinë në Prishtinë për statusin e pjesës veriore të Kosovës, kurse në anën tjetër është gjë e dhimbshme heqja dorë nga një rajon ku jetojnë serbët.
Gazeta më pastaj transmeton deklaratat e nënkryetarit të qeverisë serbe, Aleksandar Vuçiq, i cili thotë se vendi i tij duhet të zgjedhë mes dy “zgjidhjeve katastrofave”.
Si konstaton tekstshkruesi, Serbia ka kohë të mendojë deri të martën se a do të pranojë “kërkesat e BE-së dhe para së gjithash të Gjermanisë”. Në të kundërtën, vlerëson gazeta gjermane, anëtarësimi në BE e me të edhe perspektiva ekonomike-politike e Serbisë do të mbesin të largëta.
BE-ja më 16 prill do të shqyrtojë raportin e progresit për Serbinë dhe dhënien e datës për fillimin e negociatave për anëtarësim, mirëpo kusht për të dalë aty është Kosova dhe normalizimi i raporteve me të.
Kisha Ortodokse serbe i ka dërguar një apel kryetarit të Serbisë Tomislav Nikoliq, kryeministrit serb Ivica Daçiq dhe zëvendëskryeministrit serb Aleksandër Vuçiq që të mos e pranojnë, siç njofton FoNEt, asnjë kusht të Bashkësisë Evropiane për anëtarësim të Serbisë në të.
Nënkryetarja e Qeverisë serbe Suzana Grubjeshiq lidhur me debatin aktual mbi marrëveshjen me Kosovën thotë se refuzimi i saj për Serbinë do të ishte i keq me pasoja afatgjate për Serbinë.
"URS (Rajonet e bashkuara serbe) konsideron se refuzimi i marrëveshjes do të thotë edhe një kthim shpine i të ardhmes e që Serbinë do të shpinte në periudhë afatgjate në izolim ekonomik e politik të cilin vështirë se do ta përballonim", ka thënë je Grubjeshiq për Tanjug
"Serbisë për një periudhë të gjatë kohore do t’i mbyllej perspektiva e anëtarësimit, e mjafton vetëm të shkohet ç’situatë ekonomike e sociale kemi e të përfundojmë se cilat do të jenë pasojat e ndërprerjes së integrimeve”...
Në kumtesën e Kishës, nënshkruar nga Ipeshkvi Irinej, ndër të tjera theksohet se “kisha nuk po iu drejtohet në mënyrë të rëndomtë, por Kisha u bën apel që të mos pranoni kushtet e Brukselit” që janë vënë për Kosovën” dhe këtë gjë, Kisha e bën pasi që në opinion është thënë se “Kisha po hesht rreth Kosovës”.
“Kisha nuk po hesht rreth Kosovës”, thotë kumtesa e cila vazhdon pastaj me gënjeshtra të njohura rreth realitetit historik, të shkuar dhe aktual, në Kosovë.
“Premtimet më të rëndësishme bërë para e pas zgjedhjeve me të cilat e fituat besimin e popullit që në këtë periudhë turbullirash e trazirash të udhëhiqni Serbinë, kanë qenë se nën kurrfarë kushtesh nuk do ta dorëzoni, nuk do ta tradhtoni dhe nuk do ta shisni Kosovën”, thotë ndër të tjera kumtesa e Kishës Ortodokse Serbe.
Presidenti i Serbisë, Tomisllav Nikoliq deklaroi sot se qëndrimi i shtetit lidhur me ofertën e Brukselit për marrëveshje me Kosovën, të cilin e quajti ultimatum, do të jetë unik, por qeveria në Beograd nuk do ta ketë të lehtë që nesër ta miratojë dhe t’ia komunikojë qytetarëve dhe “atyre me të cilët kemi biseduar”. Pas bisedimeve që i zhvilloi sot me udhëheqjen e Republika Srpska të Bosnjës, Nikoliq deklaroi se Serbia ka hasur në mur dhe se i është vënë kushti që të harrojë kushtetutën dhe ligjet e veta, ndërsa njëkohësisht të respektojë kushtetutën dhe ligjet e nxjerra nga autoritetet kosovare.
Sipas tij, kjo në Bruksel nuk ka qenë ofertë, por ultimatum dhe për të mendojmë në po atë mënyrë. Por, ai theksoi se do të qëndrojë prapa vendimit të qeverisë, si dhe që beson se atë do ta përkrah edhe shumica e partive parlamentare.
Edhe kryeministri Daçiq përsëriti fjalët e Nikoliqit. Ai shtoi se pret që në ditët e ardhshme të shtohen përpjekjet për arritjen e zgjidhjes kompromise sa i përket çështjes së kompetencave të Bashkësisë së komunave serbe në fushën e policisë dhe gjyqësisë.
9 prilli nuk është Dita D, sepse të mërkurën Catherine Ashton duhet të paraqesë raportin për përmbushjen e kushteve, ndërsa vendimi përfundimtar për negociatat përafruese me BE-në do të merret nga fundi i muajit qershor, duke konstatuar se çështja e Kosovës duhet të zgjidhet edhe nëse nuk merret data për fillimin negociatave me BE-në.
Alternativë është që tashti të ndërprejmë gjithçka, kurse pa dy vjetësh të fillojmë nga kjo pozitë, apo mbase edhe ndonjë ofertë edhe më e keqe.
“Nuk bën të vazhdojmë luftërat, betejat e të cilave deri tash të gjitha i kemi humbur, por mbase një mund ta fitojmë. Nuk është porosia që të gjithë duhet të vuajmë dhe që 500 vjet të presim që retë e zeza të largohen nga qielli ynë”, tha ai.
Shpend Kursani, nga Instituti Kosovar për Kërkime dhe Zhvillim të Politikave - KIPRED, vlerëson për Radio Evropa e Lirë se mosarritja e marrëveshjes ndërmjet palës kosovare dhe asaj serbe, nuk pret që të prodhojë pasoja negative të mëdha.
Sipas tij, një situatë e tillë nuk do të ndikonte në gjendjen në Kosovë, siç thotë ai, më keq se sa që është gjendja tash.
“Gjendja në veri do të vazhdonte kështu siç është. Meqenëse Kosova, ashtu -kështu nuk do të përfitonte asgjë nga Bashkimi Evropian, edhe me mosarritjen e marrëveshjes përsëri nuk do të përfitojë ndonjë gjë. Pra, humbja e Kosovës në neto, është zero".
"Sa i përket Serbisë, mosnënshkrimi i marrëveshjes do të thotë: vonesë në marrjen e datës për fillim të negociatave dhe mendoj se mosnënshkrimi i marrëveshjes, do të ndikonte në tensionimin e situatës dhe marrëdhënieve ndërmjet të dyja palëve. Do të thotë, do të kemi një ngecje”, thotë Kursani.
Kursani shton se kjo ngecje nuk do të jetë e gjatë, sepse, sipas tij, palët përsëri do t’i nënshtrohen presionit ndërkombëtar për t’i vazhduar negociatat, mbase fillimisht me ndonjë tjetër.
Por, politologu Behlul Beqaj, vlerëson se mosarritja e marrëveshjes nënkupton pasoja për të tria palët, Prishtinën, Beogradin dhe Bashkimin Evropian. Sipas tij, si rrjedhojë e kësaj, në Kosovë mund të ashpërsohet gjendja, për faktin se serbët kanë paralajmëruar një mënyrë të veçantë të organizimit, duke pasur lidhje të drejtpërdrejtë me Serbinë.
Kjo e fundit, sipas tij, nuk do të jetë më afër procesit të integrimeve evropiane, ndërkaq, që Bashkimit Evropian do t’i shënohet si mossukses në politikën e jashtme.
Në rast të një arritjeje eventuale të marrëveshjes, sipas Beqajt, do të përfitonin të tria palët.
“Në rast të arritjes së marrëveshjes, mendoj se Kosova dhe Serbia do të fillojnë të ballafaqohen me realitete të reja, do të thotë, Serbia, me njohjen e pavarësisë në proces, ndërkaq, Kosova me njohjen e faktorizimit të serbëve (në veri), të cilët kanë ndërtuar pak a shumë një imazh të veçantë. Njësoj edhe çështja e BE-së, do të jetë më e fuqizuar në kuptimin e suksesit relativ, për faktin se BE-ja nuk mund të insistojë në aso marrëveshje për veriun e Kosovës, nëse ajo e rrezikon në pikëpamje afatgjate jo vetëm stabilitetin e Kosovës, por edhe relacionin ndërmjet Kosovës dhe Serbisë”, vlerëson Beqaj.
Ndryshe, në takimin e fundit ndërmjet të dyja palëve, të Kosovës dhe të Serbisë, të udhëhequra në nivel kryeministrash, kjo e fundit ka refuzuar marrëveshjen, e cila Asociacionit të komunave serbe nuk i ofronte kompetenca ekzekutive.
Veprimin e Serbisë, analisti Kursani e sheh si një “faj” për dështimin e marrëveshjes. Dënimi, siç e quan ai, për Serbinë, do të jetë mosfillimi i negociatave për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
Por, sipas tij, një gjë e tillë nuk do të pasohej me ndonjë kolaps ekonomik ose politik në Serbi, ashtu siç po prognozohet nga qarqe te ndryshme politike dhe të njohësve të rrethanave politike në Kosovë dhe në Serbi.
“Unë po vërej se kjo po keqinterpretohet, gjoja se Serbia do të fitojë miliarda euro nga BE-ja (në rast të marrëveshjes). Ndërsa, Serbia, në fakt, tashmë me marrjen e statusit të kandidatit është kualifikuar për t’i marrë ato fonde. Sa i përket gjendjes së brendshme në Serbi, nuk shoh pse mosmarrja e datës për fillimin e negociatave me BE-në do të shkaktonte një krizë të brendshme. Unë mendoj se zoti Vuçiq e ka kërcënuar zotin Daçiq se do të ketë tensione të brendshme politike në Serbi, në qoftë se nënshkruhet marrëveshja e Ashtonit”, thekson Kursani.
Të dënuara politikisht dhe moralisht po, por juridikisht nuk besoj që do të ketë të dënuar,
Megjithatë, politologu Beqaj, shpreh mendimin se fajtorin për mosarritjen e marrëveshjes në takim e 2 prillit në Bruksel, duhet kërkuar te të tria palët, Prishtina, Beogradi dhe Bashkimi Evropian.
“Të dënuara politikisht dhe moralisht po, por juridikisht nuk besoj që do të ketë të dënuar, përveç nëse fillojnë rishikimet në kuptimin e proceseve zgjedhore, veçmas në Serbi. Por, edhe Kosova nuk mund të jetë imune nëse eventualisht nuk ndryshon situata".
"Fajtorë janë të gjithë ata që janë pjesë e procesit. Edhe ne jemi, pse nuk kemi kontribuar në ndërtimin e ambientit që të pranohen kompromiset. Kompromiset, në Ballkan, po kuptohen ende sikur të ishin vetëm dështime. Kompromiset në Ballkan duhet të kuptohen më në fund edhe si pjesë e veprimit intelektual, inteligjent. Pa kompromise nuk mund të bëhet politikë. Aty ku nuk ka kompromise, aty fillon lufta ose diçka tjetër që ka të bëjë me dhunën”, shprehet Beqaj.
Ndryshe, zyrtarët e Bashkimit Evropian, megjithatë kanë shprehur shpresën se një marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë do të arrihet deri më 9 prill, kur pritet që zyrtarët serbë do të sqarojnë nëse e pranojnë ose jo marrëveshjen me Kosovën.
SHBA mbështet dialogun midis Beogradit e Prishtinës, është shprehur ambasadori amerikan në Beograd, Michael Kirby, i cili ka shfaqur shpresën se marrëveshja mund të arrihet. Ai ka dhënë mesazhin e qartë se Uashingtoni mbështet të dy palët negociuese dhe jo vetëm njërën palë.
“Disa herë e kam përsëritur se SHBA mbështesin marrëveshjen midis Beogradit e Prishtinës”, ka thënë Kirby duke shtuar se çdo marrëveshje vetëkupton miratimin nga të dy palët, citohenë mediet e Beogradit të ketë thënë ai.
Serbia gjendet në një dilemë të vështirë dhe situatë që të zgjedhë ndërmjet Bashkimit Evropian dhe Kosovës dhe transmeton deklaratën e zëvendëskryeministres Edita Tahiri për premtimet e thëna serbe sa i përket pezullimit të institucioneve të Serbisë në veri të Kosovës.
Tahiri i deklaroi gazetës gjermane se Serbia “paraprakisht ka konfirmuar se do t’i shpërbëjë strukturat ilegale në veri të Kosovës, por kur u desh të merrej vendimi final, duket sikur nuk është e gatshme për këtë”.
Ajo ka theksuar se është iluzion përfitimi i një lloj autonomie në Kosovë si ajo e Republika Srpska në Bosnjë, duke shtuar: “
Serbia gjendet në situatë pa rrugëdalje, duke vlerësuar se perspektiva evropiane e saj do të mbetet e largët nëse Beogradi deri të martën nuk arrin unitet me qeverinë në Prishtinë për statusin e pjesës veriore të Kosovës, kurse në anën tjetër është gjë e dhimbshme heqja dorë nga një rajon ku jetojnë serbët.
Gazeta më pastaj transmeton deklaratat e nënkryetarit të qeverisë serbe, Aleksandar Vuçiq, i cili thotë se vendi i tij duhet të zgjedhë mes dy “zgjidhjeve katastrofave”.
Si konstaton tekstshkruesi, Serbia ka kohë të mendojë deri të martën se a do të pranojë “kërkesat e BE-së dhe para së gjithash të Gjermanisë”. Në të kundërtën, vlerëson gazeta gjermane, anëtarësimi në BE e me të edhe perspektiva ekonomike-politike e Serbisë do të mbesin të largëta.
BE-ja më 16 prill do të shqyrtojë raportin e progresit për Serbinë dhe dhënien e datës për fillimin e negociatave për anëtarësim, mirëpo kusht për të dalë aty është Kosova dhe normalizimi i raporteve me të.
Kisha Ortodokse serbe i ka dërguar një apel kryetarit të Serbisë Tomislav Nikoliq, kryeministrit serb Ivica Daçiq dhe zëvendëskryeministrit serb Aleksandër Vuçiq që të mos e pranojnë, siç njofton FoNEt, asnjë kusht të Bashkësisë Evropiane për anëtarësim të Serbisë në të.
Nënkryetarja e Qeverisë serbe Suzana Grubjeshiq lidhur me debatin aktual mbi marrëveshjen me Kosovën thotë se refuzimi i saj për Serbinë do të ishte i keq me pasoja afatgjate për Serbinë.
"URS (Rajonet e bashkuara serbe) konsideron se refuzimi i marrëveshjes do të thotë edhe një kthim shpine i të ardhmes e që Serbinë do të shpinte në periudhë afatgjate në izolim ekonomik e politik të cilin vështirë se do ta përballonim", ka thënë je Grubjeshiq për Tanjug
"Serbisë për një periudhë të gjatë kohore do t’i mbyllej perspektiva e anëtarësimit, e mjafton vetëm të shkohet ç’situatë ekonomike e sociale kemi e të përfundojmë se cilat do të jenë pasojat e ndërprerjes së integrimeve”...
Në kumtesën e Kishës, nënshkruar nga Ipeshkvi Irinej, ndër të tjera theksohet se “kisha nuk po iu drejtohet në mënyrë të rëndomtë, por Kisha u bën apel që të mos pranoni kushtet e Brukselit” që janë vënë për Kosovën” dhe këtë gjë, Kisha e bën pasi që në opinion është thënë se “Kisha po hesht rreth Kosovës”.
“Kisha nuk po hesht rreth Kosovës”, thotë kumtesa e cila vazhdon pastaj me gënjeshtra të njohura rreth realitetit historik, të shkuar dhe aktual, në Kosovë.
“Premtimet më të rëndësishme bërë para e pas zgjedhjeve me të cilat e fituat besimin e popullit që në këtë periudhë turbullirash e trazirash të udhëhiqni Serbinë, kanë qenë se nën kurrfarë kushtesh nuk do ta dorëzoni, nuk do ta tradhtoni dhe nuk do ta shisni Kosovën”, thotë ndër të tjera kumtesa e Kishës Ortodokse Serbe.
Presidenti i Serbisë, Tomisllav Nikoliq deklaroi sot se qëndrimi i shtetit lidhur me ofertën e Brukselit për marrëveshje me Kosovën, të cilin e quajti ultimatum, do të jetë unik, por qeveria në Beograd nuk do ta ketë të lehtë që nesër ta miratojë dhe t’ia komunikojë qytetarëve dhe “atyre me të cilët kemi biseduar”. Pas bisedimeve që i zhvilloi sot me udhëheqjen e Republika Srpska të Bosnjës, Nikoliq deklaroi se Serbia ka hasur në mur dhe se i është vënë kushti që të harrojë kushtetutën dhe ligjet e veta, ndërsa njëkohësisht të respektojë kushtetutën dhe ligjet e nxjerra nga autoritetet kosovare.
Sipas tij, kjo në Bruksel nuk ka qenë ofertë, por ultimatum dhe për të mendojmë në po atë mënyrë. Por, ai theksoi se do të qëndrojë prapa vendimit të qeverisë, si dhe që beson se atë do ta përkrah edhe shumica e partive parlamentare.
Edhe kryeministri Daçiq përsëriti fjalët e Nikoliqit. Ai shtoi se pret që në ditët e ardhshme të shtohen përpjekjet për arritjen e zgjidhjes kompromise sa i përket çështjes së kompetencave të Bashkësisë së komunave serbe në fushën e policisë dhe gjyqësisë.
9 prilli nuk është Dita D, sepse të mërkurën Catherine Ashton duhet të paraqesë raportin për përmbushjen e kushteve, ndërsa vendimi përfundimtar për negociatat përafruese me BE-në do të merret nga fundi i muajit qershor, duke konstatuar se çështja e Kosovës duhet të zgjidhet edhe nëse nuk merret data për fillimin negociatave me BE-në.
Alternativë është që tashti të ndërprejmë gjithçka, kurse pa dy vjetësh të fillojmë nga kjo pozitë, apo mbase edhe ndonjë ofertë edhe më e keqe.
“Nuk bën të vazhdojmë luftërat, betejat e të cilave deri tash të gjitha i kemi humbur, por mbase një mund ta fitojmë. Nuk është porosia që të gjithë duhet të vuajmë dhe që 500 vjet të presim që retë e zeza të largohen nga qielli ynë”, tha ai.
Krejt ato çfarë thuhen në mediat serbe, rreth Forcës së Sigurisë së Kosovës, janë gënjeshtra të kulluara, thotë komandanti i FSK-së, Kadri Kastrati.
Gjenerali Kadri Kastrati ka hedhur poshtë gjithçka që është thënë nga mediat e Serbisë, duke e sqaruar qartë se roli i FSK-së nuk përputhet me atë çfarë është shkruar në Serbi.
“Misioni ynë nuk është ai për të dalë në veri apo për të intervenuar. Ne jemi duke i kryer punët sipas mandatit dhe misionit që e kemi.
Çfarëdo që është thënë absolutisht nuk është e vërtetë. Ne i kryejmë detyrat e rëndomta që i kemi kryer dje, sot, e që një vit. Qëllimi ynë është me e ngrit FSK-së në aspektin profesional e jo me e përgatit për Veri. Ajo është punë e policisë e jo e FSK-së”, ka thënë Kadri Kastrati, komandanti i FSK-së .
Thaçi po përgatit FSK-në të ndërhyjë në veri?
Beograd, 7 prill - 12:26 - Stërvitja taktike e Forcës së Sigurisë së Kosovës (FSK) e kryer javën e kaluar në afërsi të Mitrovicës është demonstrimi më serioz i deritashëm i forcës dhe kulmi i presionit ndaj veriut të Kosovës. Sipas një skenari të plasuar nga mediat serbe, njësitet e këmbësorisë së FSK-së do të ndërhynin në veri për të provokuar incidente për të ndërhyrë KDFOR-i që të zgjidh “problemin serb”.
Duke u thirrur në burmime mirë të informuara të afërta me forcat ndërkombëtare, gazeta serbe “Novosti” shkruan se rreth një mijë pjesëtarë të FSK-së, me pajisje luftarake kanë defiluar nëpër pjesën jugore të qytetit të Mitrovicës, transmeton Telegrafi.
“Uniformat amerikane, armatimi dhe mënyra e lëvizjes nëpër grupe urdhrat karakteristike të gjestikulimeve tregojnë se kush i ka stërvitur. Njësitet Kanë kryer një stërvitje taktike në drejtimin nga jugu i Mitrovicës- Bair - Vaganicë. Sipas karakteristikave që ka ai teren ngjason në drejtimin Suhadoll – Kroi i Vitakut- Zveçan, lokacione këto në të cilat tri vitet e fundit po popullohen me shqiptarë. Sipas të gjitha vlerësimeve, ky do të ishte drejtimi më i përshtatshëm për sulm në veri”, citon një burime të saj “Novosti” .
Stërvitja taktike e FSK-së është demonstrimi më serioz i deritashëm i forcës. Мirëpo, është e qartë se Prishtinë, nuk mund as nuk guxon të ndërmarr asnjë hap pa lejen e SHBA-së, shkruan gazeta.
Sipas kësaj gazete, përflitet një skenar sipas të cilit njësitet e FSK-së do të shërbejnë për provokimin e incidenteve me qëllim që të përfshihet KFOR-i dhe të zgjidh “problemin serb”.
“Diçka të tillë ka paralajmëruar Thaçi, i cili ditëve të fundit ka deklaruar se mos arritja e marrëveshjes do të mund të shkaktonte përkeqësimin e situatës dhe se në atë rast Prishtina do të jetë e detyruar të vendos pushtetin e saj në veri të Kosovës. Për këtë shkak me interesim po pritet arritja e Brigadës 525 luftarake-vëzhguese amerikane, 600 pjesëtarët e së cilës do të vendosen në kampin te Leposaviqi, shkruan gazeta serbe.
Pasojat, të cilat mund të rrjedhin nga mosarritja e marrëveshjes ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për Asociacionin e komunave serbe, ose rezultatet pozitive që mund të dalin në rast se kjo marrëveshje arrihet, nga njohësit e rrethanave dhe zhvillimeve politike në Kosovë, vështrohen në mënyra të ndryshme.Gjenerali Kadri Kastrati ka hedhur poshtë gjithçka që është thënë nga mediat e Serbisë, duke e sqaruar qartë se roli i FSK-së nuk përputhet me atë çfarë është shkruar në Serbi.
“Misioni ynë nuk është ai për të dalë në veri apo për të intervenuar. Ne jemi duke i kryer punët sipas mandatit dhe misionit që e kemi.
Çfarëdo që është thënë absolutisht nuk është e vërtetë. Ne i kryejmë detyrat e rëndomta që i kemi kryer dje, sot, e që një vit. Qëllimi ynë është me e ngrit FSK-së në aspektin profesional e jo me e përgatit për Veri. Ajo është punë e policisë e jo e FSK-së”, ka thënë Kadri Kastrati, komandanti i FSK-së .
Thaçi po përgatit FSK-në të ndërhyjë në veri?
Beograd, 7 prill - 12:26 - Stërvitja taktike e Forcës së Sigurisë së Kosovës (FSK) e kryer javën e kaluar në afërsi të Mitrovicës është demonstrimi më serioz i deritashëm i forcës dhe kulmi i presionit ndaj veriut të Kosovës. Sipas një skenari të plasuar nga mediat serbe, njësitet e këmbësorisë së FSK-së do të ndërhynin në veri për të provokuar incidente për të ndërhyrë KDFOR-i që të zgjidh “problemin serb”.
Duke u thirrur në burmime mirë të informuara të afërta me forcat ndërkombëtare, gazeta serbe “Novosti” shkruan se rreth një mijë pjesëtarë të FSK-së, me pajisje luftarake kanë defiluar nëpër pjesën jugore të qytetit të Mitrovicës, transmeton Telegrafi.
“Uniformat amerikane, armatimi dhe mënyra e lëvizjes nëpër grupe urdhrat karakteristike të gjestikulimeve tregojnë se kush i ka stërvitur. Njësitet Kanë kryer një stërvitje taktike në drejtimin nga jugu i Mitrovicës- Bair - Vaganicë. Sipas karakteristikave që ka ai teren ngjason në drejtimin Suhadoll – Kroi i Vitakut- Zveçan, lokacione këto në të cilat tri vitet e fundit po popullohen me shqiptarë. Sipas të gjitha vlerësimeve, ky do të ishte drejtimi më i përshtatshëm për sulm në veri”, citon një burime të saj “Novosti” .
Stërvitja taktike e FSK-së është demonstrimi më serioz i deritashëm i forcës. Мirëpo, është e qartë se Prishtinë, nuk mund as nuk guxon të ndërmarr asnjë hap pa lejen e SHBA-së, shkruan gazeta.
Sipas kësaj gazete, përflitet një skenar sipas të cilit njësitet e FSK-së do të shërbejnë për provokimin e incidenteve me qëllim që të përfshihet KFOR-i dhe të zgjidh “problemin serb”.
“Diçka të tillë ka paralajmëruar Thaçi, i cili ditëve të fundit ka deklaruar se mos arritja e marrëveshjes do të mund të shkaktonte përkeqësimin e situatës dhe se në atë rast Prishtina do të jetë e detyruar të vendos pushtetin e saj në veri të Kosovës. Për këtë shkak me interesim po pritet arritja e Brigadës 525 luftarake-vëzhguese amerikane, 600 pjesëtarët e së cilës do të vendosen në kampin te Leposaviqi, shkruan gazeta serbe.
Shpend Kursani, nga Instituti Kosovar për Kërkime dhe Zhvillim të Politikave - KIPRED, vlerëson për Radio Evropa e Lirë se mosarritja e marrëveshjes ndërmjet palës kosovare dhe asaj serbe, nuk pret që të prodhojë pasoja negative të mëdha.
Sipas tij, një situatë e tillë nuk do të ndikonte në gjendjen në Kosovë, siç thotë ai, më keq se sa që është gjendja tash.
“Gjendja në veri do të vazhdonte kështu siç është. Meqenëse Kosova, ashtu -kështu nuk do të përfitonte asgjë nga Bashkimi Evropian, edhe me mosarritjen e marrëveshjes përsëri nuk do të përfitojë ndonjë gjë. Pra, humbja e Kosovës në neto, është zero".
"Sa i përket Serbisë, mosnënshkrimi i marrëveshjes do të thotë: vonesë në marrjen e datës për fillim të negociatave dhe mendoj se mosnënshkrimi i marrëveshjes, do të ndikonte në tensionimin e situatës dhe marrëdhënieve ndërmjet të dyja palëve. Do të thotë, do të kemi një ngecje”, thotë Kursani.
Kursani shton se kjo ngecje nuk do të jetë e gjatë, sepse, sipas tij, palët përsëri do t’i nënshtrohen presionit ndërkombëtar për t’i vazhduar negociatat, mbase fillimisht me ndonjë tjetër.
Por, politologu Behlul Beqaj, vlerëson se mosarritja e marrëveshjes nënkupton pasoja për të tria palët, Prishtinën, Beogradin dhe Bashkimin Evropian. Sipas tij, si rrjedhojë e kësaj, në Kosovë mund të ashpërsohet gjendja, për faktin se serbët kanë paralajmëruar një mënyrë të veçantë të organizimit, duke pasur lidhje të drejtpërdrejtë me Serbinë.
Kjo e fundit, sipas tij, nuk do të jetë më afër procesit të integrimeve evropiane, ndërkaq, që Bashkimit Evropian do t’i shënohet si mossukses në politikën e jashtme.
Në rast të një arritjeje eventuale të marrëveshjes, sipas Beqajt, do të përfitonin të tria palët.
“Në rast të arritjes së marrëveshjes, mendoj se Kosova dhe Serbia do të fillojnë të ballafaqohen me realitete të reja, do të thotë, Serbia, me njohjen e pavarësisë në proces, ndërkaq, Kosova me njohjen e faktorizimit të serbëve (në veri), të cilët kanë ndërtuar pak a shumë një imazh të veçantë. Njësoj edhe çështja e BE-së, do të jetë më e fuqizuar në kuptimin e suksesit relativ, për faktin se BE-ja nuk mund të insistojë në aso marrëveshje për veriun e Kosovës, nëse ajo e rrezikon në pikëpamje afatgjate jo vetëm stabilitetin e Kosovës, por edhe relacionin ndërmjet Kosovës dhe Serbisë”, vlerëson Beqaj.
Ndryshe, në takimin e fundit ndërmjet të dyja palëve, të Kosovës dhe të Serbisë, të udhëhequra në nivel kryeministrash, kjo e fundit ka refuzuar marrëveshjen, e cila Asociacionit të komunave serbe nuk i ofronte kompetenca ekzekutive.
Veprimin e Serbisë, analisti Kursani e sheh si një “faj” për dështimin e marrëveshjes. Dënimi, siç e quan ai, për Serbinë, do të jetë mosfillimi i negociatave për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
Por, sipas tij, një gjë e tillë nuk do të pasohej me ndonjë kolaps ekonomik ose politik në Serbi, ashtu siç po prognozohet nga qarqe te ndryshme politike dhe të njohësve të rrethanave politike në Kosovë dhe në Serbi.
“Unë po vërej se kjo po keqinterpretohet, gjoja se Serbia do të fitojë miliarda euro nga BE-ja (në rast të marrëveshjes). Ndërsa, Serbia, në fakt, tashmë me marrjen e statusit të kandidatit është kualifikuar për t’i marrë ato fonde. Sa i përket gjendjes së brendshme në Serbi, nuk shoh pse mosmarrja e datës për fillimin e negociatave me BE-në do të shkaktonte një krizë të brendshme. Unë mendoj se zoti Vuçiq e ka kërcënuar zotin Daçiq se do të ketë tensione të brendshme politike në Serbi, në qoftë se nënshkruhet marrëveshja e Ashtonit”, thekson Kursani.
Të dënuara politikisht dhe moralisht po, por juridikisht nuk besoj që do të ketë të dënuar,
Megjithatë, politologu Beqaj, shpreh mendimin se fajtorin për mosarritjen e marrëveshjes në takim e 2 prillit në Bruksel, duhet kërkuar te të tria palët, Prishtina, Beogradi dhe Bashkimi Evropian.
“Të dënuara politikisht dhe moralisht po, por juridikisht nuk besoj që do të ketë të dënuar, përveç nëse fillojnë rishikimet në kuptimin e proceseve zgjedhore, veçmas në Serbi. Por, edhe Kosova nuk mund të jetë imune nëse eventualisht nuk ndryshon situata".
"Fajtorë janë të gjithë ata që janë pjesë e procesit. Edhe ne jemi, pse nuk kemi kontribuar në ndërtimin e ambientit që të pranohen kompromiset. Kompromiset, në Ballkan, po kuptohen ende sikur të ishin vetëm dështime. Kompromiset në Ballkan duhet të kuptohen më në fund edhe si pjesë e veprimit intelektual, inteligjent. Pa kompromise nuk mund të bëhet politikë. Aty ku nuk ka kompromise, aty fillon lufta ose diçka tjetër që ka të bëjë me dhunën”, shprehet Beqaj.
Ndryshe, zyrtarët e Bashkimit Evropian, megjithatë kanë shprehur shpresën se një marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë do të arrihet deri më 9 prill, kur pritet që zyrtarët serbë do të sqarojnë nëse e pranojnë ose jo marrëveshjen me Kosovën.
