Nga Qatip Mara
Me 21 janar 2013 ishte 70-te vjetori i lindjes se mikut tone Perparim Hysi. Nga mungesa e informacionit nuk munda ta uroja diten e 70 vjetorit te lindjes, por me mire vone se kurre, thote populli. Edhe pse komunikoj vazhdimisht ne posten e-Mail, ku ai me dergon krijimet e tij, nuk e mesova ditelindjen e 70 �te te mikut Perparim Hysi., Ndoshta pa lejen e tij po e beje publike urimin e vonuar, duke falenderuar �Fjalen e Lire�, mikun tone te nderuar e shume te respektuar Fatmir Terziu, qe kontribone me zemer atdhetare ne komunikimin tone planetar me miqte tane krijues,eliten e vertete intelektuale shqiptare.
Per ditelindjet e miqeve nje ndihmese na jep komunikimi ne facebook, i cili na njofton para kohe me nje kalendar datash ditelindjesh, ashtu si me njoftoi per ditelindjen e 5 marsit te mikut Novruz Abilekaj, te cilin e pershendeta nga larg se jemi larg memedheut tone. Nuk mund te shikohemi dite per dite me sy, por te pakten ne fb, shohim fotografite e miqeve, te niperve e mbesave te shpendare ne te gjitha kontinentet e shtetet e ndryshme te ketij planeti te sunduar nga era e re globale.
Kur isha ne Tirane vitin e kaluar, takohesha cdo dite me mikun Perparim Hysi , pinim kafe e ndonje gote vere apo raki sa per shtate qejfe., sepse kafenete atje jane ngjitur me njera tjetren, e jane parlamentet e thashethemeve militante pluraliste politike. Kur po me afrohej data e largimit per te ardhur ketu ne amerike duke biseduar me mikun Perparim Hysi i thashe :
� � A keni hapur fb. o Papi ?
Papi me degjoi me vemendje e me sinqeritetin e tij m�u pergjegj qetesisht duke thene :
�- Eh, facebook eshte TELENDILLEK, nuk e duroj dot�.�, e qeshem te dy miqesisht duke u mirekuptuar per te komunikuar me e-mail. Po ta kisha Papin ne fb, do te njoftoheshim me heret para ditelindjes se tij, megjithate edhe tani urimi nuk eshte i vonuar sepse pranvera sapo ka filluar e 70 vjetori urohet gjate gjith vitit 2013
E bera gjithe kete hyrje te urimit jo per tu justifikuar, por per te shprehur urimet e shumta per krijimet ne proze e ne poezi qe Papi yne i dashur na ka dhuruar me shume modesti vargje brilante dashurie qe kur i lexon te bejne djale te ri. Sigurisht Papi qe i krijon me bukuri vjersha erotike, te cilat tregojne se eshte djalosh i ri.
O Papi dashur, ju vertet keni mbushur 70 vjete, por per ne miqte e tu e dashamiresit tuaj jeni 20 vjec. Ndoshta ky krahasim ngjan me urimin qe grupi polifonik i Bences Tepelene ne vitin 1978 , i kendoi diktatorit kengen �Rrofsh sa mosha kesaj toke! Ti vertete mbushe 70, por per ne je njezete �
Ju Papi do te rroni me shume , se poezite e bukura te dashurise ju kane perjetesuar , breza te tere ne vazhdimesi kur do ti lexojne , do t�i shijojne ndoshta ndonjehere do t�i perdorin si ilac per te mjekuar plaget e kaluara te dashurise Zemra dhe mendja jote o Papi, prodhon nje produkt intelektual ekselent , pikerisht poezine erotike, poezi te bukura ku te duket sikur ke lene mbrapa vapen zhuritese te shkretetires, zhurmen e makinave dhe je futur ne nje pyll te fresket ku ka ajer te paster shushurime gjethesh apo kenge zogjsh
Vargjet tuaja edhe ne poezite e tjera djegin mall per cdo vend Shqiperie, per Skrapar e Myzeqe, per Kosove e Cameri, per te gjithe diasporen shqiptare kudo ne bote. Ju o Papi,me stilin tuaj te vecante gjuani ne te shkuaren e larget dhe realizoni ne te sotmen mjesht�risht, e tep�r ndjeshm�risht. Kushdo qe ka lexuar poezin� tuaj ndjen shume shpirtin e njeriut q� ende p�rcillet me gaz e hare n� vatrat shqiptare Poezia e juaj �sht� prekse., emocionuese. Ajo hyne natyrshem ne boten shpirterore te sejcilit qe e lexon duke arritur aty ku �sht� sot poezia e v�rtet�
Prandaj i dashur Papi, mos na i quaj urimin e 70 vjetorit te vonuar , sepse per ne miqte e tu sapo keni mbushur 20 vjete jete. Themi se jeni 20 vjec jo duke zbritur 50 vitet e diktatures qe te sulmoi me luften e klasave qysh kur ke lindur me 21 janar 1943..Me shume veshtiresi u arsimove per mesuesi ne normalen e famshme pedagogjike te Elbasanit te diturise U diplomuat me zotesi ne degen Gjuhe-Letersi. Punuat si mesues 40 vjete fshatarve te Myzeqese, si drejtor e inspektor arsimi duke lene kudo mbresat me te mira. Por me krijimtarine mbi 10 libra te botuara ne proze e poezi ku gjallojne qindra personazhe, qe i keni jetuar vete duke perballuar luften e eger te klasave,keni filluar t� shkruani q� n� adoleshenc�n tuaj,por jeni ndjere i trishtuar p�rshkak t� persekutimit t� familjes u duheshe t'i grisnit krijimet tuaja
Vetem kur u permbys sistemi totalitar komunist , ne fillimet e pluralizmit politik shqiptar niset te shkruanit per botim libra sic tregoni ne rrefimin tuaj me poshte � Kur qesh� inspektor n� Drejtorin� Arsimore,un� shkoja n� zyr� dhe t� dielave.Jo se ma impononte njeri k�t�,t� dielave, por shkoja p�r pun�n time. Un� po shkoja drejt gjasht�dhjetave dhe qesh�,pothuaj,n� mbyllje t� karrier�s sime n� arsim,por,pik�risht,n� k�t� koh� kur kish ardhur demokracia,m� kish filluar t� m� hante krimbi i t� shkruarit.Jo se ky�lloj krimbi� s�m� kish ngr�n� n� t� ri,por at�her�,n� t� rit� tim,kur qesh� si person �non grata� p�r partin� e shtetin,qe pak �luks� i v�shtir� p�r mua q� t� shkruaja. E pra,n� e nisa k�t� valle n� mosh� t� pleq�ris�,kisha arsye objektive. Dhe,si p�r t� fituar koh�n e humbur,t� dielave,mbvllesha n� zyr� dhe �ak-�uk me makin�n e shkrimit,se akoma nuk kish n� drejtorin� ton� nj� kompjuter. �ak-�uk,t� diel� m� t� diel� (apo dhe kur kish festa ) dhe nuk mbahesha nga g�zimi kur nxora v�llimin e par� me poezi me titull � Rektimat e dashuris� me nja 250 poezi. Por,pa dal� nga botimi libri i par�, shtypja me makin� t� dytin dhe arrita q� t� botoja,deri n� vitin 2000,kat�r libra. Kur do futja n� shtyp t� pestin,ran� k�mbor� t� tjera: djali q� ishte n� Florida,prej tri vjet�sh,qe b�r� me �up� dhe me gjith� timeshoqe,e mbajt�m frym�n atje.V�llimi i pest� q� qe gati,mbeti i ndrym� n� sirtar dhe nuk di se ku p�rfundoi.Se fati i librave,�sht� si fati i njer�zve:humbasin pa nam e nishan.
* * *
Ju e braktiset vendin e bukur Florida se malli per Atdheun te linte pa gjume, me gezim u kthyet duke bere edhe betimin se nuk do shkoni me ne amerike .Shume qarte e tregojne vargjet e meposhteme : �
Porten e emigrimit,e mbylla
Me ate dere nuk e hap
Me duket se ketu u �rilinda?!�
A ngjaj me Krishtin pak???
��������.
Eh,vendi im! Sa njerez te mire!
Sa e embel me duket buka!
Amerike e bukur,lamtumire!
Shqiperia eshte me e bukura.
Amerike je si nje perralle
12-vjet aty,nuk jane pak.
Po pse me dukej qe s�qeshe gjalle?!
Qeshe si nje mi rene ne carg.
Amerike,une ty te dua
Ke qene per mua si azil
Por mbi te gjitha Shqiperia mua
Me ben te cartur si bandill.
Tani qe u ktheva ne Atdhe
Duket sikur jam krejt tjeter
Ketu tani jam Ante
Dhe ve poshte njemije dreqer.�
* * *
Sot qe po te dergoj urimin e vonuar te 70 vjetorit te lindjes eshte festa e 8 Marsit, dita nderkombetare e grave dhe ju Papi kishit gdhendur nje poezi te bukur ,titulluar �Monument dashurie per gruan ( poezi me rastin e 8 marsit), te cilen po pasqyroj pjeserisht me poshte :
Kurr� ne burrat nuk do ta m�sojm�
Se �vler�,me t� v�rtet�,kan� grat�.
������������.
N� z�m�r t� �do gruaje ka dlir�si
Z�mra e gruas �sht� si oqean
Gruaja b�het cop� p�r f�mij� e sht�pi
Gruaja shpirtin e saj e b�n kurban.
Gruaja ka nevoj� p�r nj� fjal� t� mir�
Dhe duhet trajtuar me nderim
Kush n�p�rk�mb gruan,�sht� vi� i pal�pir�
Dhe nuk �sht� se po flas qesim.
Tek �do grua bie muzgu i m�rzis�
N� se ti z� i b�n dredha
S�ka grua q� nuk njeh syt� e tradh�tis�
Dhe s��sht� se merrem me pandehma.
Lulisht� �sht� �do grua ku t� mbeten syt�
Pse ne,burrat,duam t�i k�putim:
Nuk ka grua q� s�i njeh dashurit�
Ndonj�her�,p�r dashuri,kap�rdijn� dhe turpin.
Bie n� gjunj� para �do gruaje; dhe t� gruas sime
Pa ato,jeta as q� do kishte kuptim.
P�r timeshoqe,z�mra cop� e th�rrime
Dhe p�r sa kam shkruajtur,ja e imja firm�.�
***
Rrofsh o Papi qe na dhuron poezi te bukura, sidomos ato me dashuri maramendese, por ju nuk e kerkoni gjetke dashurine sepse e keni brenda zemres tuaj qe prodhon vetem dashuri njerzore.
Gezofshi Jetegjatesi me shendet e gezume pa kufi !
Ju perqafoj nga larg.
Qatip Mara
New York 8 mars 2013