Tirana dikur
Dokumenti i Sh�rbimit t� Fsheht� Amerikan q� botojm� sot �sht� nj� memorandum sekret mbi bisedimet e zyrtar�ve amerikan� me subjekt veprimet e mundshme diplomatike mbi Shqip�rin�, ku marrin pjes� funksionar� t� lart� t� Departamentit t� Shtetit. N� t� b�het fjal� p�r vler�simin e ideve dhe planeve t� Jugosllavis� ndaj Shqip�ris� n� fillimin e viteve �50 dhe alternativat e ish-Mbretit Zog dhe krer�ve t� emigracionit p�r rr�zimin e regjimit t� Hoxh�s. N� numrat e kaluar, zbardh�m nj� pjes� t� raporteve sekrete t� CIA-s mbi dyshimet e amerikan�ve mbi nj� plan t� fsheht� britaniko-jugosllav p�r Shqip�rin� dhe sjelljet konfuze t� lidershipit politik t� emigracionit shqiptar n� Per�ndim. N� aq sa raportojn� zyrtar�t e Departamentit t� Shtetit t� SHBA-ve n� memorandumin q� botojm� sot, b�het e ditur se ky bashk�punim p�r ��shtjen shqiptare nuk ka pasur zhvillime konkrete, por mbetet i paqart� q�ndrimi i Titos p�r m�nyr�n e nd�rhyrjes n� Shqip�ri. Si� raportojn� burimet nga terreni, Tito, n� nj� p�rgjigje t� ofert�s s� ish-Mbretit Zog, �sht� p�rgjigjur se jo vet�m kund�rshton nj� agresion t� Per�ndimit nga territori jugosllav, por p�r momentin nuk d�shiron rr�zimin e qeveris� s� Hoxh�s, duke synuar z�vend�simin e kat�r-pes� figurave kryesore t� saj. Pjesa e dyt� e dokumentit zbulon ��shtjet e konsumuara n� takimin e nj� zyrtari t� Departamentit t� Shtetit me nj� nga figurat e larta t� Beogradit, n� maj t� vitit 1952. Ky i fundit e ka befasuar me q�ndrimin e Beogradit, i cili jo vet�m nuk e ka n� axhend�n e vet nd�rhyrjen n� Shqip�ri, por i q�ndron variantit p�r ta par� at� t� pavarur, duke vler�suar se aty ka grupe demokratike t� pavarura nga HOXHA, nd�rkoh� q� �do tentative e pamatur ndaj Tiranes do t� binte ndesh me q�ndrimet e Mosk�s. Sakaq, n� raportin e CIA-s p�rshkruhet me detaje edhe dinamika e l�vizjeve t� krer�ve politik� t� m�ragtes shqiptare n� Perndim, e cila e pret me padurim nj� rr�zim t� Hoxh�s dhe regjmit t� Tiran�s�
TOP SEKRET
21 tetor 1952MEMORANDUMI I BISED�SSubjekti: Veprime t� mundshme diplomatike mbi Shqip�rin�T� pranish�m: Robert Joyce, Departamenti i Shtetit Walworth Balbour, Departamenti i Shtetit Henry.P.Leverich, Departamenti i Shtetit (Emri i fshir�) CIA
1. Si rezultat i takimeve t� shumta n� t� kaluar�n me zot�rinjt� Joyce dhe Balbour nga Departamenti i Shtetit, organizuam nj� takim n� zyr�n e z. Balbour m� 14 tetor 1952, me q�llim diskutimin jo zyrtarisht t� disa ideve me subjekt planet e Jugosllavis� karshi Shqip�ris�, t� cilat Departamenti i Shtetit mund t�i marr� n� konsiderat� dhe t� parashikoj� �do plan t� nj�ansh�m t� Jugosllavis�, me q�llim rr�zimin e regjimit shqiptar t� kontrolluar nga Kominterni.
PJESA E DYT�:
Sh�nime: Mbi zhvillimet Jugosllavi-Per�ndim p�r ��shtjet shqiptare 1. N� fillim t� 1948-s, Tito u konsultua me Per�ndimin p�r ta l�n� Shqip�rin� staliniste �t� hante kok�n e vet� . Po n� 1949-n, ambasadori amerikan n� Beograd, Cavendish Cannon, raportoi se n� nj� bashk�bisedim q� kishte pasur me TITON, ky i fundit kishte shprehur shqet�simet e tij se �do veprim anti-HOXHA mund t� merrej si nj� pretekst nga Bashkimi Sovjetik p�r nj� agresion t� mundsh�m kundrejt Jugosllavis�.
2. Me formimin e komitetit �Shqip�ria e Lir� n� 1949-n dhe me aprovimin e operacionit FIEND, si nj� nga q�llimet kryesore p�r rr�zimin e regjimit t� ENVER HOXHES, Departamenti i Shtetit dhe Ministria e Pun�ve t� Jashtme britanike filluan t� shqet�sohen seriozisht mbi pozicionin delikat t� Jugosllavis�. Si rezultat i k�tij shqet�simi, operacioni FIEND u rishqyrtua dhe q�llimet e tij u zvog�luan p�r t� qen� n� t� nj�jtin nivel me politikat e Departamentit t� Shtetit dhe Foreign Office.
A.TARE
TOP SEKRET
21 tetor 1952MEMORANDUMI I BISED�SSubjekti: Veprime t� mundshme diplomatike mbi Shqip�rin�T� pranish�m: Robert Joyce, Departamenti i Shtetit Walworth Balbour, Departamenti i Shtetit Henry.P.Leverich, Departamenti i Shtetit (Emri i fshir�) CIA
1. Si rezultat i takimeve t� shumta n� t� kaluar�n me zot�rinjt� Joyce dhe Balbour nga Departamenti i Shtetit, organizuam nj� takim n� zyr�n e z. Balbour m� 14 tetor 1952, me q�llim diskutimin jo zyrtarisht t� disa ideve me subjekt planet e Jugosllavis� karshi Shqip�ris�, t� cilat Departamenti i Shtetit mund t�i marr� n� konsiderat� dhe t� parashikoj� �do plan t� nj�ansh�m t� Jugosllavis�, me q�llim rr�zimin e regjimit shqiptar t� kontrolluar nga Kominterni.
PJESA E DYT�:
Sh�nime: Mbi zhvillimet Jugosllavi-Per�ndim p�r ��shtjet shqiptare 1. N� fillim t� 1948-s, Tito u konsultua me Per�ndimin p�r ta l�n� Shqip�rin� staliniste �t� hante kok�n e vet� . Po n� 1949-n, ambasadori amerikan n� Beograd, Cavendish Cannon, raportoi se n� nj� bashk�bisedim q� kishte pasur me TITON, ky i fundit kishte shprehur shqet�simet e tij se �do veprim anti-HOXHA mund t� merrej si nj� pretekst nga Bashkimi Sovjetik p�r nj� agresion t� mundsh�m kundrejt Jugosllavis�.
2. Me formimin e komitetit �Shqip�ria e Lir� n� 1949-n dhe me aprovimin e operacionit FIEND, si nj� nga q�llimet kryesore p�r rr�zimin e regjimit t� ENVER HOXHES, Departamenti i Shtetit dhe Ministria e Pun�ve t� Jashtme britanike filluan t� shqet�sohen seriozisht mbi pozicionin delikat t� Jugosllavis�. Si rezultat i k�tij shqet�simi, operacioni FIEND u rishqyrtua dhe q�llimet e tij u zvog�luan p�r t� qen� n� t� nj�jtin nivel me politikat e Departamentit t� Shtetit dhe Foreign Office.
A.TARE