Librit ton� �Dinosaur�t e Fundit� po i vjen fundi, por Gjeneral Astrit Jaupi, pa konsulenc�n e p�rdit�shme me t� cilin , ky lib�r voluminoz dhe q� po e kalojm� n�p�r duar p�r t� kat�rt�n e t� pest�n her�, do t� ishte e pamundur t� dilte aq p�rfaq�sues, i sakt� dhe plotep�rplot intimitete pilot�sh, po k�mb�ngulte p�r nj� bised� m� Osman Malokun; guzhinjerin e pilot�ve t� regjimentit t� Rinasit, q� nga viti 1974 deri n� vitin 1991.
N� Rinas na solli me vetur�n e tij ish kryeingjinjeri i k�tij regjimenti, Turabi Halili, q�, edhe prej pun�s me vetmohim t� pashoq dhe strikt�sis� shkencore atje, ka sh�nja t� p�rjet�shme n� organizmin e tij kat�r �by pass�.
Astrit Japuit i ndrin� qelizat e fytyr�s kur n� tavolin�n ton� u shfaq me kostum dhe kollare fytyra g�zuar e guzhinjerit veteran q� po na priste.
Osman Maloku ka njohur q� t� gjith� pilot�t q� kan� q�n� efektiv n� Rinas, u ka dh�n� t� hanin me dor�n e tij jo vet�m n� mens�, por edhe i ka ndjekur � me garuzhd� n� dor�, kur n�p�r fluturimet intensive, ndonj�ri nuk kujtohej p�r t� ngr�n�, si� sjell� nd�r m�nd ai, p�rsh�mb�ll, Serafin Sheganin , �z�v�nd�s komandanti p�r fluturime�, si� e plot�son figur�n e k�tij burri t� mir� dhe piloti t� shk�lqyer Astriti.
Mir�po, fytyra e fshatarit tiranas � befas e humb haren� dhe syt� e tij nisin t� p�rloten.
Kushedi se sa lot� ka derdhur edhe ai, kur ndonj� pilot, si kishte ngr�n� mir� e mir�, si kishte b�r� shaka me shok�t e kishte dal� nga mensa duke k�nduar, qeshur, duke biseduar me dik�nd apo duke medituar di�ka, qe ngritur n� qiell dhe�qe kthyer me xhenaze. Ai kujton me sakt�si, deri edhe se si rrinin n�p�r tavolina e menc�s pilot�t dhe se si, n� v�ndin e shokut t� vrar�, nuk ulej njeri. Ai I kujton q� t� gjith�, sikur t�I kishte ata caste p�rpara syve.
Pyetja e par� ka t� b�j� me vrasje pilot�sh.
OSMAN MALOKU: Lajmi vinte si bomb�. Qajshim t� gjith� n� guzhin�, nd�rsa gatuejshim. Pilot�t at� dit� nuk hynin fare n� mens�. Rrinin t� gjith� bashk�, t� pik�lluar, t� tronditur dhe refuzonin k�rkes�n t� vinin e t� hanin �nj� �ap� buk�; k�rkes� q� ua b�ja tok me �doktorrin� e tyre ( mjek� t� pilot�ve n� Rinas kan� q�n� specialist�t e talentuar Lul�zim Bilbili, Besnik Hashorva dhe s� fundi, Kastriot Shahe). P�r dy � tre dit� ata, kur ishte koha e ngr�nies,vet�m rrinin n�n nj� mimoz� dhe refuzonin t� futnin gj� n� goj�.
�sht� e tmerr�shme t� t� ik� shoku krejt paprit� nga duart�P�r dy dit� e tre dit� ne e hidhnim ushqimin grop� t� plehnave. Pilot�t rrinin t� gjith� bashk�, kok� m� kok�, te mimoza atje, dhe un� shkoja me dr Kastriotin duke iu lut� t� vinin me hong�r.
RIZA LAHI - E kujton, cil�t kan� q�n� ushqimet q� hanin m� me oreks d�shmor�t tan� t� aviacionit, q� u ke dh�n� p�r t� ngr�n�?
OSMAN MALOKU: Oh, po si? Luto Sadiku, i donte vez�t syze t� gjalla, por k�naqej shum� dhe me byftek�t me er�za. Sefedin Tom�ini i donte brumnat � byrek�t, pali�inat, pasti�iot, makaronat spagetti. Sabriu (To�i) hante shum� mishin e pul�s dhe t� gjitha llojet e sallatave, Armandua (Gjoka), q� u vran� bashk� me Sabrin� , hante shum� omb�lcinat , sidomos �zupat�, Shp�tim Sula hante fort bulmetnat � kos, djath�, salc� kosi�Dit�n q� o vra Shp�timi ia kom �ue ushqimin me duert e mia p�rpara se ai me u ngrit� n� aj�r e mos me u kthye ma. Ai, bile, m� tha tuj qesh�- �Osmon, a po vjen t� bojm� mundje bashk�?.
Jani Tarifa, ishte shum� nazeli, buz�bukur, si i thojm ne tironsit; donte pak e t� zgjedhun. Komandant Mahmuti (Hysa) hante �i qitshe p�rpara e pa bo naze�
Po, e kujton �far preferencash kishin pilot�t e tjer�?
OSMAN MALOKU- Po si jo? Hasip Budo preferonte shum� sup�n dhe omb�lcinat� Nji pilot, qi s�po ta thom emnin, m� tha nji her� �Mono, mos ma ndyej� sup�n me mish��Zylfi Hoxha i hante shum brumnat; ai merrte gjithmon� dy rracione makarona.
Asim Bime, megjithse ishte rrit� n� vend blegtorie, nuk ma hante kosin e deles. E kishim kos me u pre me thik�. E bojshim prej bag�tive t� ekonomis� ndihm�se t� repartit, kos i pa skremuem; edhe ti e ke provue kur vijshe ka�i her� me hong�r n� menc�n ton�. E.., po m� thot� doktor Katstrioti: �Mon,o! Asim Bime nuk ta shtien n� goj� kosin e deles!�. E �i bona una? Ia bona nji heksi. E hudha kosin m� kusi, i shtova uj� frigoriferi, e p�rziva dhe ia dhash� kamarejres me ia �ue. �Aaaaa, k�si kosi, po!�, tha Asimi e iu kthye kamarieres, thueji Monit, ma nep ene�i tas kos se ma paska bo t�mir� sot�hahahah�Serafini i kishte fort qejf vez�t gjys�m t� zieme. Ylli Seriani donte mish qingji t� pjek. Pe�i Thomai bonte namin, n�qoft�se nuk gjente mbi tavolin� kur rrinte ai nji a dy prasa t� fresk�t e t� qiruem e q� i hante sefte, edhe n� m�ngjes, edhe n� drek�t. Komandantat, ton komandantat q� kina pas�, Haki Jupasi, Ko�o Biku, Serafin Shegani, Gezdar Veipi, Mahmuti, e tham�, etj. as qi e kishin mendjen te ushqimi. Hajshin �a ju qitshe p�rpara e pa bo naze.Nestor Dhaskali gjithmon� iu fliste atyne q� m� bojshin llafe. Se, kishte raste q� �unat e ri, gati e hedhshin der�n mren�, kur iu vonojte dera e mens�s pa u hap� sall edhe pes� minuta�Nestori rrinte n� nji tavolin� me Vasil Kromidh�n, Pe�i Thomai dhe Bilal Jos�n�
Po Bilali, ishte ham�s i madh?
OSMAN MALOKU Jo, m�r, jo, por ai ka �i her� merrte gjojna nga m�ngjesi e i mb�shtjellte �Iu duheshin p�r meze, se ia thonte paksa rakis�. Shkonte e e pinte at� t� shkret� nga aeroporti, e pinte me shok� t� tjer� anej, jo me shok�t k�tu, se mos e padiste kush q� pin raki n� or�n e pun�s. Mblidhte meze boll ene hikte ke veni, sigurisht kur nuk ishte me sh�rbim gatishm�ri e nuk kishte fluturim.
Kamarjeret a mbanin me hat�r shefat? E respektonin radh�n? Po, ti, drejt m� thuj, a i privilegjoje shefat me ushqim m� shum� se sa pilot�ve t� thjesht�?
OSMAN MALOKU Kina pas� dy kamarjere shum� gra t� mira dhe pa hile, Selimeja dhe Bejke Bajrami. Ata iu sh�rbejshin tanve me rradh�. Po shefat vijshin gjithmon� kah fundi. E, .me hile me buk�n e pilotave? Jo, kurr. Po ata ishin tan� njisoj, m�r. Lojshin futboll bashk�, fluturojshin bashk�, lojshin shah bashk�. E, kishte edhe boll�k, ishte norm� e modhe, ti e din� E�una kam qen� ma par� guzhinjer n� nj� repar komsorijet. Atje �udh�heqja� e kishte se e donte �cop�n e luoni�, kurse �tenentet�, ma pak, megjith�se norma ishte njisoj p�r t� tan� Jojo, na nuk kina pas� hile�As una, as shfi I guzhin�s q� kina pas�, Vasil Spirollari ene as Asllan Murati; tre guzhinjera kina ken�. Kur kishte pilota q� shkojshin kund e ishin n� forc�, kur nuk vijshin me hong�r, ne ia rujshim �okollatat dhe frutat. Frutat zakonisht pilotat i hajshin vet�, ja n� menc�, ja i futshin n�p�r xhepa me i hong�r ma von� apo edhe me ju fal� teknik�ve t� tyne.
Si i kishit kushtet ne guzhin�?
OSMAN MALOKU Nuk kishim soba me korrent, por me dru e me qymyr. Tym kishte. Ne, t� tre guzhinjerat m�suam t� bojshim edhe gjojna qi I gatuejn� pasti�ierat.
Po kur kishte eufori n� menc� , at� dit�, a b�nit ndonj� gj� t� ve�ant�?
OSMAN MALOKU Eufori? Po, more, kishte. Sidomos dit�t kur kishte qitje e bombardime. T� tan delshin mir�, por kush delte kampion, na I bojshim noj gja t� ve�ant�, q� ai kishte preferenc� ma shum� e q� na, Vasili, Asllani ene una, e dijshim. K�rciste hareja. Kampioni ishte zakonisht Bilali, Bilal Josa, qi ishte shakaxhi i modh. G�zojshim t� tan� at� dit�.
A keni ndonj� d�shir� t� ve�ant�, zoti Osman, p�rve� k�saj q�, ja, do t� shkruajm� n� shtyp p�r ju dhe do t�u p�rfshijm� n� librin ton�?
OSMAN MALOKU Ehhh�E kisha ene nji dishir�, por q� ju nuk ma plot�soni dot.
Cila, na e thuaj, gjeneral Astritit dhe mua!
OSMAN MALOKU Sikur t� m� mblidheshin edhe �i her� k�tu tan pilotat e t�u gatuej edhe nji her� me k�ta dy duert e mia. Manej i kisha thon� zotit, ime ec e merrja shpirtin Osman Malokut, se jom i lumtun.
RIZA LAHI