I dalin n� mbrojtje Tito-s
Dy dokumentet e zgjedhura nga arkivi i deklasifikuar amerikan p�r ngjarjet e viteve 1949-1955 q� botojm� sot jan� pjes� e dosjeve t� operacionit t� famsh�m amerikan �BGFIEND�. I pari, nj� telegram q� Londra e adreson p�r p�rfaq�suesin e Sh�rbimit britanik n� Uashington, nd�r t� tjera n�nvizon k�rkes�n ndaj amerikan�ve p�r t� ndaluar operacionet e tyre t� propagand�s p�r nj� periudh� gati 1-vje�are, me arsyetimin se k�to operacione mund t� krijonin probleme p�r Titon.
Ky telegram mjaft i �uditsh�m n� p�rmbajtjen e tij, mb�rrin pik�risht n� fillimin e p�rpjekjeve intensive amerikane p�r p�rmbysjen e regjimit t� Hoxh�s. �sht� e �uditshme k�rkesa britanike, n�se marrim parasysh q� ata vet� kishin filluar operacionet klandestine t� koduara VALUABLE kund�r regjimit t� Tiran�s disa vite m� par� se amerikan�t. Gjithsesi, nj� analiz� e kujdesshme mund t� sjell� si p�rfundim se britanik�t ka shum� mund�si t� ken� qen� n� dijeni t� ndonj� operacioni sekret jugosllav, q� synonte me �do kusht eliminimin e Enver Hoxh�s dhe si pasoj� kan� k�rkuar nj� periudh� qet�sie deri n� realizmin e k�tij Operacioni.
Megjithat�, informacione me interes t� ve�ant� p�rmban dokumenti i dyt�, q� botohet p�r her� t� par�. Ai �sht� nj� memorandum i gjat� q� �sht� hartuar n� zyr�n e OPC, (Zyra p�rgjegj�se p�r Operacionet Klandestine kund�r Shqip�ris�) dhe shpjegon me detaje disa nga ��shtjet q� kan� preokupuar oficer�t e Zbulimit amerikan n� lidhje me nj� operacion t� ri q� k�rkonin t� fillonin n� pranver�n e vitit 1950. B�het fjal� p�r operacionin e transmetimeve klandestine. P�rpos nj� s�r� p�rpjekjesh p�r t� shtuar t� rekrutuarit nga radh�t e inteligjenc�s brenda Shqip�ris�, amerikan�t k�rkonin t� fillonin transmetimin e nj� mori emisionesh propagandistike n� vendin ton�, duke denoncuar nj� s�r� ��shtjesh q� kishin t� b�nin me regjimin komunist t� Tiran�s.
Propaganda, arma mjaft e fort� e lidershipit t� Shqip�ris�, dukej se do t� p�rballej tashm� me k�ndv�shtrimin amerikan p�r qeverin� e Hoxh�s. P�r k�t� q�llim, amerikan�t kishin zgjedhur nj� m�nyr� origjinale: Transmetimin nga deti n� bordin e nj� anije t� financuar nga Zbulimi amerikan. Dokumenti pasqyron disa ��shtje jo vet�m teknike q� preokuponin Zbulimin amerikan p�r k�t� operacion. E para, t�rheqja britanike nga ky operacion.
Kjo t�rheqja, me sa duket, kishte lidhje me q�ndrimin e britanik�ve ndaj Titos dhe mb�shtetjes s� tyre ndaj tij. Amerikan�t duket se jan� t� pashqet�suar nga largimi britanik dhe n� k�rkim t� partner�ve potencial�, marrin n� nj� analiz� t� shkurt�r mund�sin� e bashk�punimit me disa nga sh�rbimet partnere. Nga analiza e oficer�ve amerikan� m�sojm� se Sh�rbimi Sekret Italian p�r ta vler�sohet i papranuesh�m, pasi italian�t kishin lidhje me element� shqiptar� t� kompromentuar me regjimin fashist. Ky fakt �sht� edhe mendimi i Departamentit t� Shtetit, i cili n� nj� plan mbi Shqip�rin�, ka theksuar lidhjen e Sh�rbimeve italiane t� inteligjenc�s me shqiptar� fashist�. Nd�rkaq, nj� problem p�r OPC duket se kan� qen� marr�dh�niet e ngushta q� OSO amerikane, apo ndryshe e njohur si Drejtoria e Kund�rzbulimit kishte me sh�rbimet italiane.
N� fakt, Kund�rzbulimi amerikan drejtohej nga nj� prej figurave m� t� famshme dhe m� enigmatike t� sh�rbimeve sekrete: James Jesus Angelton, nj� oficer i kund�rzbulimit X-2, q� kishte mundur t� penetronte gati t� gjitha shtresat e shoq�ris� italiane gjat� Luft�s s� Dyt� Bot�rore, duke p�rfshir� edhe Vatikanin. Si nj� prej themeluesve t� CIA-s, Angelton vazhdoi t� kontrollonte Kund�rzbulimin p�r nj� koh� shum� t� gjat� dhe duket se lidhjet e tij me sh�rbimet italiane kan� qen� shum� t� forta dhe gati ekskluzive p�r t� penguar deg�t e tjera t� sh�rbimeve amerikane t� kishin kontakte me italian�t.
Sh�rbimi Sekret Grek, p�r amerikan�t duket se ka pasur dy pengesa kryesore. E para, dyshimet se ky Sh�rbim ka qen� i penetruar nga kund�rshtari, pra nga sh�rbimet sovjetike dhe e dyta, pretendimet territoriale greke ndaj Shqip�ris�. Edhe pse amerikan�t kishin bashk�punim me grek�t n� disa nivele, n� k�t� dokument duket qart� se ata kan� qen� mjaft t� rezervuar nga Sh�rbimi Sekret Grek. Pra, p�r operacionin e transmetimeve klandestine n� Shqip�ri amerikan�t p�rzgjedhin francez�t, t� cil�t n� k�to vite kishin filluar kontaktet me emigracionin politik shqiptar, i cili k�rkonte mb�shtetje kund�r Enver Hoxh�s. Francez�t, t� preokupuar p�r nj� rol m� aktiv n� Ballkan, ishin munduar q� t� krijonin nj� grup me influenc� nga emigracioni shqiptar me rezidenc� n� Franc�, por me rezultate shum� minimale. P�r amerikan�t Sh�rbimi francez �sht� m� i pranuesh�m nga Departamenti i Shtetit, por duket se edhe shefi i fuqish�m i Kund�rzbulimit, Angelton, nuk ka pasur rezistenc� p�r nj� bashk�punim t� mundsh�m. N� k�t� m�nyr�, Sh�rbimi Sekret Francez i shtohet list�s s� sh�rbimeve me objekt Shqip�rin�.
Se sa efekt ka pasur ky Sh�rbim kund�r regjimit t� Tiran�s, �sht� shum� e v�shtir� p�r ta gjykuar pa pasur nj� mund�si hulumtimi n� arkivat franceze. Sidoqoft�, duke pasur parasysh faktin q� Sh�rbimi francez ka qen� nj� prej sh�rbimeve m� t� penetruara nga sovjetik�t, mund t� thuhet se Enver Hoxha n�p�rmjet sovjetik�ve mund t� ket� pasur mund�si t� shikoj� n� brend�sin� e sekreteve franceze me objekt Shqip�rin�.
DOKUMENTI I TOP SEKRET 7 shkurt 1950 MEMORANDUM Subjekti: BGFIEND � Implementimi i transmisioneve propagandistike klandestine nga deti
1. Duke marr� parasysh pozicionin e ri kundrejt operacioneve BGFIEND nga britanik�t n� fillim t� janarit, si dhe zhvillimet e reja nga DTNOTCH (emri i koduar i Departamentit t� Shtetit), na duhet t� pranojm� si p�rfundimtar mosd�shir�n e britanik�ve p�r t� nd�rmarr� operacione t� p�rbashk�ta n� transmetimet klandestine nga anija, nj� operacion shtes� n� faz�n e propagand�s.
2. Megjithat�, t�rheqja britanike n� asnj� m�nyr� nuk duhet t� krijoj� probleme p�r planin e p�rpunuar me shum� kujdes nga OPC, p�r p�rdorimin e k�saj anijeje. Kjo metod� e transmetimeve n� Shqip�ri �sht� rishikuar n� planin teknik, si dhe n� planin politik dhe �sht� miratuar n� princip nga Departamenti i Shtetit. Asnj� metod� tjet�r transmetimi n� Shqip�ri nuk �sht� e mundur teknikisht dhe e d�shiruar politikisht deri tani.
3. P�r ta aktivizuar k�t� anije, OPC ka nd�rmarr� hapat e m�posht�m:
a. Problemet teknike p�r transmetime nga nj� anije e vog�l jan� studiuar nga zyra e teknik�s s� komunikimit dhe rrezja e transmetimit dhe koha e limiteve jan� kalkuluar me kujdes dhe jan� p�rcaktuar.
b. Me k�t� informacion, pajisje speciale, t� cilat do t� p�rdoren n� hap�sira dhe kondita t� nj� anije t� vog�l jan� p�rcaktuar, prokuruar, testuar, vendosur n�p�r kuti dhe tani jan� n� magazina, t� gatshme p�r t�u d�rguar n� bordin e anijes s� p�rcaktuar.
c. T� gjitha pajisjet speciale k�rkojn� nj� qend�r ekzekutive n� nj� vend ku anija do t� drejtohet. Kjo �sht� tashm� e p�rcaktuar, urdh�ruar dhe �sht� gati. d. K�rkesat p�r personel teknik dhe fol�s p�r t� qen� pjes� e anijes dhe qendr�s tashm� jan� p�rcaktuar dhe prokurimet jan� n� proces. Sh�rbimet e nj� specialisti t� propagand�s radiofonike p�r qendr�n jan� siguruar. Ai �sht� indoktrinuar t�r�sisht mbi objektivat e BGFIEND dhe �sht� i gatsh�m p�r t�u d�rguar n� operacion brenda tri jav�sh.
1. �sht� e qart� se me t�rheqjen e britanik�ve nga transmetimet e k�tij operacioni, OPC-s� do t�i duhet ndihm� nga sh�rbimet e tjera, nga ku anija do t� bazohet dhe do t� transmetoje dhe ku do t� jet� e sigurt. P�r t� siguruar k�to k�rkesa, nj� nd�rmarrje unilaterale ndaj nj�r�s prej k�tyre sh�rbimeve t� m�poshtme �sht� e domosdoshme: Sh�rbimi Sekret Italian. Megjith�se italian�t n� v�shtrimin e tyre me interes shum� t� gjat� ndaj ��shtjeve shqiptare do t� jen� t� aft� dhe t� etur p�r bashk�punim me OPC, n� k�t� ��shtje duhen marr� parasysh konsideratat politike, p�rfshir� marr�dh�niet aktuale t� italian�ve me t� djatht�t dhe me kolaboracionist�t shqiptar�, �ka e b�n k�t� bashk�punim me ta jo t� p�lqyesh�m (K�to jan� pik�pamjet e Departamentit t� Shtetit deri m� tani. Shiko origjinalin e planit p�r Shqip�rin�). Po k�shtu, ekziston edhe nj� komplikim tjet�r n� marr�dh�niet me Sh�rbimin italian, pik�risht marr�dh�nia e OSO me k�t� sh�rbim. N� bisedimet tona me koleg�t tan� t� OSO, na i kan� b�r� t� qart� q�:
a) t� gjitha marr�dh�niet me italian�t t� kalojn� nga kanalet e OSO dhe
b) operacionet anglo-amerikane t� mos zbulohen si t� tilla. N�se k�to pik�pamje t� OSO jan� vendimtare apo jo, kjo �sht� jasht� tem�s. Zgjidhja e k�tyre ��shtjeve do t� konsumoj� shum� energji dhe do t� vonoj� faz�n e propagand�s s� BGFIEND.
Duke marr� parasysh k�to ��shtje, �sht� e qart� q� ndihma e Sh�rbimit Sekret Italian nuk duhet t� merret parasysh. Sh�rbimi Sekret Grek. N� t� nj�jt�n m�nyr�, nj� k�rkes� unilaterale ndaj Sh�rbimit Sekret Grek do t� pranohet me shum� d�shir� e n� fakt nj� bashk�punim �sht� k�rkuar me ngulm nga ana e grek�ve. �sht� e qart� p�r ne se p�rfshirja e Sh�rbimit grek p�r ��shtje t� qarta politike do t� ket� ��shtje t� pretendimeve territoriale, t� cilat do ta d�mtojn� t� gjith� suksesin e BGFIEND.
Ne kemi qen� vazhdimisht t� informuar nga Departamenti i Shtetit p�r t� b�r� kujdes me grek�t n� operacionin BGFIEND, p�r arsye sigurie dhe politike. Po k�shtu, OSO ka k�rkuar q� t� kemi t� nj�jt�n metod� si me Sh�rbimin italian. P�r t� gjitha k�to arsye, duket qart� se nuk mund t� p�rdorim Sh�rbimin Sekret Grek n� k�t� operacion. Sh�rbimi Sekret Francez. N� nj� mund�si t� nj� operacioni t� p�rbashk�t me Sh�rbimin Sekret Francez, implikimi politik nuk shihet me dyshim nga Departamenti i Shtetit dhe n� fakt �sht� komentuar n� m�nyr� t� favorshme nga ambasada jon� n� Paris.
Q�ndrimi i shqiptar�ve nuk do t� jet� dyshues ndaj q�llimeve franceze. N� rastin e anijes transmetuese do t� kemi organizim mbrojtjeje t� mjaftuesh�m p�r t� balancuar problemet speciale t� sigurimit, t� cilat mund t� ekzistojn� n� Sh�rbimin sekret, ve�an�risht n�se ne do t� marrim parasysh se operacionet tona duhet t� evitojn� �do prov� dokumentare q� implikojn� qeverin� ton�. P�r francez�t, OSO nuk ka asnj� problem q� OPC t� ket� kontakte direkt me Sh�rbimin Sekret Francez. Nd�rsa bashk�punimi anglo-amerikan n� k�to operacione tashm� ju �sht� b�r� e ditur francez�ve.
Po k�shtu, �sht� e qart� se Sh�rbimi Sekret Francez d�shiron t� bashk�punoj� me OPC n� operacionet BGFIEND. D�shira franceze p�r bashk�punim duhet t� jet� edhe nj� vler� e shtuar p�r ne p�r ta p�rdorur edhe n� operacione n� zona t� tjera n� Lindjen e Larg�t. Prandaj, ne nuk duhet ta lejojm� k�t� entuziaz�m t� bjer� dhe t� n�nvler�sojm� koncesionet q� francez�t jan� p�rgatitur p�r t� b�r� n� m�nyr� q� t� marrin pjes� n� k�to operacione. Nj� tjet�r pik� p�r t�u konsideruar n� marrjen e sh�rbimeve franceze n� operacionet e transmetimeve klandestine �sht� p�rpjekja e tyre p�r nj� bashk�punim me Bllokun Komb�tar Indipendent dhe element�t kosovar�. K�to p�rpjekje nga ana e francez�ve, n�se nuk devijohen, do t� na vendosin ne n� nj� pozicion t� v�shtir�, pasi duket sikur po konkurrojm� me francez�t, t� cil�t jo vet�m do t� mb�shtesin ata t� cil�t ne i konsiderojm� si nj� grup emigrant�sh shqiptar� t� pad�shiruesh�m, por edhe t� element�ve t� cil�t n� program kan� rikthimin e Kosov�s n� Shqip�ri. E fundit, asetet fizike q� francez�t do t� sjellin n� operacion do t� jen� nj� ndihm� e madhe n� faz�n e propagand�s s� BGFIEND.
1. M� e r�nd�sishme �sht� gatishm�ria e baz�s n� Tunizin� Veriore, e pranueshme p�r anijen transmetuese. N� memon n� dosj, janar 1950, vlefshm�ria e operimit t� nj� anije nga Kai BON i zon�s s� Tunizis� �sht� konfirmuar nga NSO
2. Nj� aset tjet�r �sht� mund�sia e tyre p�r t� na dh�n� mbulim t� nevojsh�m, si dhe personel t� huaj, n�se �sht� e nevojshme. Po k�shtu, ne mund t� marrim nj� anije t� regjistruar n� Franc� me operim n� Mesdhe, n�se do t� ishte e nevojshme.
3. E fundit, prezenca e Legat�s Franceze n� Tiran� mund t� jet� nj� burim i mbledhjes s� inteligjenc�s dita-dit�s, p�r t� na informuar mbi programet tona. ADPC e ka autorizuar n� princip nj� nd�rmarre unilaterale p�r Sh�rbimin Sekret Francez, me q�llim t� pranoj� bashk�punimin e tyre p�r operacionet e transmetimit klandestin nga anije p�r k�t� faz� t� BGFIEND.
DOKUMENTI II
TOP SEKRETTELEGRAM
Nga: LONDRA
data e mb�rritjes 4 shkurt 1950
Nr: 243
data e d�rgimit 3 shkurt 1950
VALUABLE Referenc� ( emri i fshir�) let�r p�r ( emri i fshir�) 0219/2/50 G e janarit 12
A.Diskutime t� m�tejshme me konkluzionet e letr�s dhe konkluzionet e Ministris� s� Jashtme, aprovuar nga (emri i fshir�) e ndjekur nga letra prej (emri i fshir�) dhe (emri i fshir�)
B. Paragrafi i m�tejsh�m jep nj� p�rshkrim m� t� gjer� dhe �sht� p�rmendur nga (emri i fshir�) FOA/CSS
C. Politika afatshkurt�r (nj� periudh� prej 6 muajsh deri n� 1 vit prej tani) do t� jet� korniza baz� p�r mosnd�rmarrjen e aktiviteteve, t� cilat do ta turp�rojn� Titon.
Objektivat afatshkurtra jan� p�rfshir� shum� mir� n� paragrafin 7(b)2 e dokumentit t� OPC 35484/1 e 6 Dhjetorit me shtes�n e �mbajtjes gjall� t� shpirtit t� rezistenc�s�
TOP SEKRET
TELEGRAMNga: LONDRA
data e mb�rritjes 4 shkurt 1950 Nr: 243
data e d�rgimit 3 shkurt 1950
VALUABLE
Telegrami im i menj�hersh�m �sht�C. Ne jemi t� k�naqur t� nd�rmarrim veprimet tona n�p�rmjet kanaleve t� inteligjenc�s (sipas tuaj�s n� 19 dhjetor), por sigurisht q� ne do t� shtojm� se operacionet jan� nj� p�rpjekje anglo- amerikane.
D. Nd�rkoh�, n�se OPC do t� preferoj� t� nd�rmarr� veprime s� bashku me p�rfaq�suesin ton�, ne nuk do t� kemi asnj� kund�rshtim.
E. T� lutem k�rko reagimin e OPC p�r k�t� dhe na informo
F. Francez�t tashm� jan� informuar p�r operacione (telegramet q� mbarojn� me tuaj�n 539 e 8 N�ntorit) dhe do t�ju jepen kopje t� memove t� Inteligjenc�s
G. Memot e Inteligjenc�s do t� jene sipas Tuaj�s 297, e janarit 25. vijon t� diel�n tjet�r.
Ky telegram mjaft i �uditsh�m n� p�rmbajtjen e tij, mb�rrin pik�risht n� fillimin e p�rpjekjeve intensive amerikane p�r p�rmbysjen e regjimit t� Hoxh�s. �sht� e �uditshme k�rkesa britanike, n�se marrim parasysh q� ata vet� kishin filluar operacionet klandestine t� koduara VALUABLE kund�r regjimit t� Tiran�s disa vite m� par� se amerikan�t. Gjithsesi, nj� analiz� e kujdesshme mund t� sjell� si p�rfundim se britanik�t ka shum� mund�si t� ken� qen� n� dijeni t� ndonj� operacioni sekret jugosllav, q� synonte me �do kusht eliminimin e Enver Hoxh�s dhe si pasoj� kan� k�rkuar nj� periudh� qet�sie deri n� realizmin e k�tij Operacioni.
Megjithat�, informacione me interes t� ve�ant� p�rmban dokumenti i dyt�, q� botohet p�r her� t� par�. Ai �sht� nj� memorandum i gjat� q� �sht� hartuar n� zyr�n e OPC, (Zyra p�rgjegj�se p�r Operacionet Klandestine kund�r Shqip�ris�) dhe shpjegon me detaje disa nga ��shtjet q� kan� preokupuar oficer�t e Zbulimit amerikan n� lidhje me nj� operacion t� ri q� k�rkonin t� fillonin n� pranver�n e vitit 1950. B�het fjal� p�r operacionin e transmetimeve klandestine. P�rpos nj� s�r� p�rpjekjesh p�r t� shtuar t� rekrutuarit nga radh�t e inteligjenc�s brenda Shqip�ris�, amerikan�t k�rkonin t� fillonin transmetimin e nj� mori emisionesh propagandistike n� vendin ton�, duke denoncuar nj� s�r� ��shtjesh q� kishin t� b�nin me regjimin komunist t� Tiran�s.
Propaganda, arma mjaft e fort� e lidershipit t� Shqip�ris�, dukej se do t� p�rballej tashm� me k�ndv�shtrimin amerikan p�r qeverin� e Hoxh�s. P�r k�t� q�llim, amerikan�t kishin zgjedhur nj� m�nyr� origjinale: Transmetimin nga deti n� bordin e nj� anije t� financuar nga Zbulimi amerikan. Dokumenti pasqyron disa ��shtje jo vet�m teknike q� preokuponin Zbulimin amerikan p�r k�t� operacion. E para, t�rheqja britanike nga ky operacion.
Kjo t�rheqja, me sa duket, kishte lidhje me q�ndrimin e britanik�ve ndaj Titos dhe mb�shtetjes s� tyre ndaj tij. Amerikan�t duket se jan� t� pashqet�suar nga largimi britanik dhe n� k�rkim t� partner�ve potencial�, marrin n� nj� analiz� t� shkurt�r mund�sin� e bashk�punimit me disa nga sh�rbimet partnere. Nga analiza e oficer�ve amerikan� m�sojm� se Sh�rbimi Sekret Italian p�r ta vler�sohet i papranuesh�m, pasi italian�t kishin lidhje me element� shqiptar� t� kompromentuar me regjimin fashist. Ky fakt �sht� edhe mendimi i Departamentit t� Shtetit, i cili n� nj� plan mbi Shqip�rin�, ka theksuar lidhjen e Sh�rbimeve italiane t� inteligjenc�s me shqiptar� fashist�. Nd�rkaq, nj� problem p�r OPC duket se kan� qen� marr�dh�niet e ngushta q� OSO amerikane, apo ndryshe e njohur si Drejtoria e Kund�rzbulimit kishte me sh�rbimet italiane.
N� fakt, Kund�rzbulimi amerikan drejtohej nga nj� prej figurave m� t� famshme dhe m� enigmatike t� sh�rbimeve sekrete: James Jesus Angelton, nj� oficer i kund�rzbulimit X-2, q� kishte mundur t� penetronte gati t� gjitha shtresat e shoq�ris� italiane gjat� Luft�s s� Dyt� Bot�rore, duke p�rfshir� edhe Vatikanin. Si nj� prej themeluesve t� CIA-s, Angelton vazhdoi t� kontrollonte Kund�rzbulimin p�r nj� koh� shum� t� gjat� dhe duket se lidhjet e tij me sh�rbimet italiane kan� qen� shum� t� forta dhe gati ekskluzive p�r t� penguar deg�t e tjera t� sh�rbimeve amerikane t� kishin kontakte me italian�t.
Sh�rbimi Sekret Grek, p�r amerikan�t duket se ka pasur dy pengesa kryesore. E para, dyshimet se ky Sh�rbim ka qen� i penetruar nga kund�rshtari, pra nga sh�rbimet sovjetike dhe e dyta, pretendimet territoriale greke ndaj Shqip�ris�. Edhe pse amerikan�t kishin bashk�punim me grek�t n� disa nivele, n� k�t� dokument duket qart� se ata kan� qen� mjaft t� rezervuar nga Sh�rbimi Sekret Grek. Pra, p�r operacionin e transmetimeve klandestine n� Shqip�ri amerikan�t p�rzgjedhin francez�t, t� cil�t n� k�to vite kishin filluar kontaktet me emigracionin politik shqiptar, i cili k�rkonte mb�shtetje kund�r Enver Hoxh�s. Francez�t, t� preokupuar p�r nj� rol m� aktiv n� Ballkan, ishin munduar q� t� krijonin nj� grup me influenc� nga emigracioni shqiptar me rezidenc� n� Franc�, por me rezultate shum� minimale. P�r amerikan�t Sh�rbimi francez �sht� m� i pranuesh�m nga Departamenti i Shtetit, por duket se edhe shefi i fuqish�m i Kund�rzbulimit, Angelton, nuk ka pasur rezistenc� p�r nj� bashk�punim t� mundsh�m. N� k�t� m�nyr�, Sh�rbimi Sekret Francez i shtohet list�s s� sh�rbimeve me objekt Shqip�rin�.
Se sa efekt ka pasur ky Sh�rbim kund�r regjimit t� Tiran�s, �sht� shum� e v�shtir� p�r ta gjykuar pa pasur nj� mund�si hulumtimi n� arkivat franceze. Sidoqoft�, duke pasur parasysh faktin q� Sh�rbimi francez ka qen� nj� prej sh�rbimeve m� t� penetruara nga sovjetik�t, mund t� thuhet se Enver Hoxha n�p�rmjet sovjetik�ve mund t� ket� pasur mund�si t� shikoj� n� brend�sin� e sekreteve franceze me objekt Shqip�rin�.
DOKUMENTI I TOP SEKRET 7 shkurt 1950 MEMORANDUM Subjekti: BGFIEND � Implementimi i transmisioneve propagandistike klandestine nga deti
1. Duke marr� parasysh pozicionin e ri kundrejt operacioneve BGFIEND nga britanik�t n� fillim t� janarit, si dhe zhvillimet e reja nga DTNOTCH (emri i koduar i Departamentit t� Shtetit), na duhet t� pranojm� si p�rfundimtar mosd�shir�n e britanik�ve p�r t� nd�rmarr� operacione t� p�rbashk�ta n� transmetimet klandestine nga anija, nj� operacion shtes� n� faz�n e propagand�s.
2. Megjithat�, t�rheqja britanike n� asnj� m�nyr� nuk duhet t� krijoj� probleme p�r planin e p�rpunuar me shum� kujdes nga OPC, p�r p�rdorimin e k�saj anijeje. Kjo metod� e transmetimeve n� Shqip�ri �sht� rishikuar n� planin teknik, si dhe n� planin politik dhe �sht� miratuar n� princip nga Departamenti i Shtetit. Asnj� metod� tjet�r transmetimi n� Shqip�ri nuk �sht� e mundur teknikisht dhe e d�shiruar politikisht deri tani.
3. P�r ta aktivizuar k�t� anije, OPC ka nd�rmarr� hapat e m�posht�m:
a. Problemet teknike p�r transmetime nga nj� anije e vog�l jan� studiuar nga zyra e teknik�s s� komunikimit dhe rrezja e transmetimit dhe koha e limiteve jan� kalkuluar me kujdes dhe jan� p�rcaktuar.
b. Me k�t� informacion, pajisje speciale, t� cilat do t� p�rdoren n� hap�sira dhe kondita t� nj� anije t� vog�l jan� p�rcaktuar, prokuruar, testuar, vendosur n�p�r kuti dhe tani jan� n� magazina, t� gatshme p�r t�u d�rguar n� bordin e anijes s� p�rcaktuar.
c. T� gjitha pajisjet speciale k�rkojn� nj� qend�r ekzekutive n� nj� vend ku anija do t� drejtohet. Kjo �sht� tashm� e p�rcaktuar, urdh�ruar dhe �sht� gati. d. K�rkesat p�r personel teknik dhe fol�s p�r t� qen� pjes� e anijes dhe qendr�s tashm� jan� p�rcaktuar dhe prokurimet jan� n� proces. Sh�rbimet e nj� specialisti t� propagand�s radiofonike p�r qendr�n jan� siguruar. Ai �sht� indoktrinuar t�r�sisht mbi objektivat e BGFIEND dhe �sht� i gatsh�m p�r t�u d�rguar n� operacion brenda tri jav�sh.
1. �sht� e qart� se me t�rheqjen e britanik�ve nga transmetimet e k�tij operacioni, OPC-s� do t�i duhet ndihm� nga sh�rbimet e tjera, nga ku anija do t� bazohet dhe do t� transmetoje dhe ku do t� jet� e sigurt. P�r t� siguruar k�to k�rkesa, nj� nd�rmarrje unilaterale ndaj nj�r�s prej k�tyre sh�rbimeve t� m�poshtme �sht� e domosdoshme: Sh�rbimi Sekret Italian. Megjith�se italian�t n� v�shtrimin e tyre me interes shum� t� gjat� ndaj ��shtjeve shqiptare do t� jen� t� aft� dhe t� etur p�r bashk�punim me OPC, n� k�t� ��shtje duhen marr� parasysh konsideratat politike, p�rfshir� marr�dh�niet aktuale t� italian�ve me t� djatht�t dhe me kolaboracionist�t shqiptar�, �ka e b�n k�t� bashk�punim me ta jo t� p�lqyesh�m (K�to jan� pik�pamjet e Departamentit t� Shtetit deri m� tani. Shiko origjinalin e planit p�r Shqip�rin�). Po k�shtu, ekziston edhe nj� komplikim tjet�r n� marr�dh�niet me Sh�rbimin italian, pik�risht marr�dh�nia e OSO me k�t� sh�rbim. N� bisedimet tona me koleg�t tan� t� OSO, na i kan� b�r� t� qart� q�:
a) t� gjitha marr�dh�niet me italian�t t� kalojn� nga kanalet e OSO dhe
b) operacionet anglo-amerikane t� mos zbulohen si t� tilla. N�se k�to pik�pamje t� OSO jan� vendimtare apo jo, kjo �sht� jasht� tem�s. Zgjidhja e k�tyre ��shtjeve do t� konsumoj� shum� energji dhe do t� vonoj� faz�n e propagand�s s� BGFIEND.
Duke marr� parasysh k�to ��shtje, �sht� e qart� q� ndihma e Sh�rbimit Sekret Italian nuk duhet t� merret parasysh. Sh�rbimi Sekret Grek. N� t� nj�jt�n m�nyr�, nj� k�rkes� unilaterale ndaj Sh�rbimit Sekret Grek do t� pranohet me shum� d�shir� e n� fakt nj� bashk�punim �sht� k�rkuar me ngulm nga ana e grek�ve. �sht� e qart� p�r ne se p�rfshirja e Sh�rbimit grek p�r ��shtje t� qarta politike do t� ket� ��shtje t� pretendimeve territoriale, t� cilat do ta d�mtojn� t� gjith� suksesin e BGFIEND.
Ne kemi qen� vazhdimisht t� informuar nga Departamenti i Shtetit p�r t� b�r� kujdes me grek�t n� operacionin BGFIEND, p�r arsye sigurie dhe politike. Po k�shtu, OSO ka k�rkuar q� t� kemi t� nj�jt�n metod� si me Sh�rbimin italian. P�r t� gjitha k�to arsye, duket qart� se nuk mund t� p�rdorim Sh�rbimin Sekret Grek n� k�t� operacion. Sh�rbimi Sekret Francez. N� nj� mund�si t� nj� operacioni t� p�rbashk�t me Sh�rbimin Sekret Francez, implikimi politik nuk shihet me dyshim nga Departamenti i Shtetit dhe n� fakt �sht� komentuar n� m�nyr� t� favorshme nga ambasada jon� n� Paris.
Q�ndrimi i shqiptar�ve nuk do t� jet� dyshues ndaj q�llimeve franceze. N� rastin e anijes transmetuese do t� kemi organizim mbrojtjeje t� mjaftuesh�m p�r t� balancuar problemet speciale t� sigurimit, t� cilat mund t� ekzistojn� n� Sh�rbimin sekret, ve�an�risht n�se ne do t� marrim parasysh se operacionet tona duhet t� evitojn� �do prov� dokumentare q� implikojn� qeverin� ton�. P�r francez�t, OSO nuk ka asnj� problem q� OPC t� ket� kontakte direkt me Sh�rbimin Sekret Francez. Nd�rsa bashk�punimi anglo-amerikan n� k�to operacione tashm� ju �sht� b�r� e ditur francez�ve.
Po k�shtu, �sht� e qart� se Sh�rbimi Sekret Francez d�shiron t� bashk�punoj� me OPC n� operacionet BGFIEND. D�shira franceze p�r bashk�punim duhet t� jet� edhe nj� vler� e shtuar p�r ne p�r ta p�rdorur edhe n� operacione n� zona t� tjera n� Lindjen e Larg�t. Prandaj, ne nuk duhet ta lejojm� k�t� entuziaz�m t� bjer� dhe t� n�nvler�sojm� koncesionet q� francez�t jan� p�rgatitur p�r t� b�r� n� m�nyr� q� t� marrin pjes� n� k�to operacione. Nj� tjet�r pik� p�r t�u konsideruar n� marrjen e sh�rbimeve franceze n� operacionet e transmetimeve klandestine �sht� p�rpjekja e tyre p�r nj� bashk�punim me Bllokun Komb�tar Indipendent dhe element�t kosovar�. K�to p�rpjekje nga ana e francez�ve, n�se nuk devijohen, do t� na vendosin ne n� nj� pozicion t� v�shtir�, pasi duket sikur po konkurrojm� me francez�t, t� cil�t jo vet�m do t� mb�shtesin ata t� cil�t ne i konsiderojm� si nj� grup emigrant�sh shqiptar� t� pad�shiruesh�m, por edhe t� element�ve t� cil�t n� program kan� rikthimin e Kosov�s n� Shqip�ri. E fundit, asetet fizike q� francez�t do t� sjellin n� operacion do t� jen� nj� ndihm� e madhe n� faz�n e propagand�s s� BGFIEND.
1. M� e r�nd�sishme �sht� gatishm�ria e baz�s n� Tunizin� Veriore, e pranueshme p�r anijen transmetuese. N� memon n� dosj, janar 1950, vlefshm�ria e operimit t� nj� anije nga Kai BON i zon�s s� Tunizis� �sht� konfirmuar nga NSO
2. Nj� aset tjet�r �sht� mund�sia e tyre p�r t� na dh�n� mbulim t� nevojsh�m, si dhe personel t� huaj, n�se �sht� e nevojshme. Po k�shtu, ne mund t� marrim nj� anije t� regjistruar n� Franc� me operim n� Mesdhe, n�se do t� ishte e nevojshme.
3. E fundit, prezenca e Legat�s Franceze n� Tiran� mund t� jet� nj� burim i mbledhjes s� inteligjenc�s dita-dit�s, p�r t� na informuar mbi programet tona. ADPC e ka autorizuar n� princip nj� nd�rmarre unilaterale p�r Sh�rbimin Sekret Francez, me q�llim t� pranoj� bashk�punimin e tyre p�r operacionet e transmetimit klandestin nga anije p�r k�t� faz� t� BGFIEND.
DOKUMENTI II
TOP SEKRETTELEGRAM
Nga: LONDRA
data e mb�rritjes 4 shkurt 1950
Nr: 243
data e d�rgimit 3 shkurt 1950
VALUABLE Referenc� ( emri i fshir�) let�r p�r ( emri i fshir�) 0219/2/50 G e janarit 12
A.Diskutime t� m�tejshme me konkluzionet e letr�s dhe konkluzionet e Ministris� s� Jashtme, aprovuar nga (emri i fshir�) e ndjekur nga letra prej (emri i fshir�) dhe (emri i fshir�)
B. Paragrafi i m�tejsh�m jep nj� p�rshkrim m� t� gjer� dhe �sht� p�rmendur nga (emri i fshir�) FOA/CSS
C. Politika afatshkurt�r (nj� periudh� prej 6 muajsh deri n� 1 vit prej tani) do t� jet� korniza baz� p�r mosnd�rmarrjen e aktiviteteve, t� cilat do ta turp�rojn� Titon.
Objektivat afatshkurtra jan� p�rfshir� shum� mir� n� paragrafin 7(b)2 e dokumentit t� OPC 35484/1 e 6 Dhjetorit me shtes�n e �mbajtjes gjall� t� shpirtit t� rezistenc�s�
TOP SEKRET
TELEGRAMNga: LONDRA
data e mb�rritjes 4 shkurt 1950 Nr: 243
data e d�rgimit 3 shkurt 1950
VALUABLE
Telegrami im i menj�hersh�m �sht�C. Ne jemi t� k�naqur t� nd�rmarrim veprimet tona n�p�rmjet kanaleve t� inteligjenc�s (sipas tuaj�s n� 19 dhjetor), por sigurisht q� ne do t� shtojm� se operacionet jan� nj� p�rpjekje anglo- amerikane.
D. Nd�rkoh�, n�se OPC do t� preferoj� t� nd�rmarr� veprime s� bashku me p�rfaq�suesin ton�, ne nuk do t� kemi asnj� kund�rshtim.
E. T� lutem k�rko reagimin e OPC p�r k�t� dhe na informo
F. Francez�t tashm� jan� informuar p�r operacione (telegramet q� mbarojn� me tuaj�n 539 e 8 N�ntorit) dhe do t�ju jepen kopje t� memove t� Inteligjenc�s
G. Memot e Inteligjenc�s do t� jene sipas Tuaj�s 297, e janarit 25. vijon t� diel�n tjet�r.
