Dit� m� par�, me nj� mik tek diskutonim p�r k�t� realitetin ton� grotesk, mjerimin moral e ngrysjen e gati t� gjitha vlerave, hajnit� e p�rmasave nacionale, xhipat e zinj e pasurit� milion�she t� leckaman�ve t� djesh�m, se� m�u kujtua m�suesi im i par�.
Ai i paharrueshmi, m�sues Faiku dhe p�rralla p�r gjinkall�n e thnegl�n. Ju kujtohet ajo fabula e Jean de La Fontaine, porosin� e t� cil�n mbase mund ta kemi kuptuar m� shum� se seriozisht.
Vet�m puna. Pa pun� s�ka asgj�. E shihni, e shkreta gjinkall�, me mendjeleht�si e kalon dit�n gem m� gem duke k�nduar, her� andej, her� k�ndej, por harron se kur t� vij� dimri, do t� ngordh� nga uria bashk� me f�mij�t. E thnegla pun�tore, q� t�r� dit�n punon pa u ndalur, v�rtet q� lodhet, por s�ka nevoj� t�i frik�sohet as dimrit, as kujt tjet�r, - thoshte m�sues Faiku duke ngulitur n� kokat tona f�mij�rore pun�n, ndershm�rin�, familjen... si vlera kulmore. Vlerat absolute me t� cilat mund ta ken� nisur dhe ngrysur jet�n edhe familjar�t tan�, por n� t� cilat gjithnj� e m� shum� po shfaqen shenja dyshimi.
Normalisht, me koh� gj�rat ndryshojn�. Edhe p�rrallat si kjo e La Fonteine-it p�r thnegl�n e gjinkall�n. S�e ke d�gjuar versionin m� t� ri, -m� thot� miku me nj� n�nqeshje, dhe nis rr�fimin q� n� versionin e p�rfolur mund t� dukej k�shtu:
Ver� e nxeht�. Thnegla e mbytur n� djers� as kryet s�mund ta �oj� nga puna. Mbjell, korr, fshin�... kur n� at� koh� ia beh gjinkalla.
ǒpo b�n ashtu, thneg�l, - pyet duke nd�rprer� at� refrenin monoton ga, ga ga,...?
Qe, po punoj. Po p�rgatitem se dimri i gjat�, nuk i dihet... e pa pun� s�ka gj�. Po ti, �po b�n?
Asgj�, hi�, po shkoj disa dit� n� det se nuk durohet kjo vap�, - i thot� dhe vazhdon udh�n.
Pastaj vjen dimri. Gjinkalla ndal xhipin nga i cili binte n� sy nj� biondin�, si dhe skijat e snoubordi.
Ore, thneg�l, �ka po b�n pash Zotin, - pyet nga dritarja?
Qe, po e pastroj rrug�n nga bora, do dru i kam b�r� gati, nganj�her� po gjej ndonj� pun� me m�ditje se f�mij�t duan buk�, veshje e mbathje. E ti, kah je nisur, - e pyet?
Hi�, u m�rzita. Edhe kjo Prishtina u b� bajat. Po dal pak kah Boroveci, pak skijim, sa p�r ta thyer monotonin�, - dhe niset.
Ver�n tjet�r, s�rish gjinkalla ndal me brof para thnegl�s xhipin e zi, me dy biondina e nj� zeshkane brenda dhe p�rmbi d�rras� s�rfingu. S�rish e nj�jta pyetje ther�se.
H�, thneg�l, �ka b�re?
Qe more, si zakonisht, pun�, pun�, nat� e dit�, si� ka th�n� Naimi yn�... Mbjelljet i kam kryer, tash po mihi pem�t, po mbledh barin... E ti, kah je nisur prap� k�shtu?
Qe, po dal pak kah Evropa. Pak n� detin kroat, pastaj pak shoping n� Venedik... Thjesht, t� dal pak se nuk rrihet k�tu, - dhe ia fishk�llen rrotat para hunde.
S�kalon shum� dhe dimri vjen prap�. S�rish gjinkalla tash me nj� lloj cigareje me bari e zinxhirin q� i shk�lqen rreth qafe, del nga BMW tipi m� i ri, pasi ndal pak muzik�n q� ushtonte nga z�ruesit Bosse, s�rish pyet?
Po ku je moj thneg�l, pash Zotin? �ka po b�n? Si po t� shkojn� pun�t?
Mir� more jemi, gjall� jemi, sh�ndosh jemi... Por ky dim�r shum� i fort�. Po m� duhet t� punoj shum� se ku KEK-u di�ka e ka shtrenjtuar rrym�n, faturat e larta, f�mij�t duan edhe nga nj� euro kur shkojn� n� shkoll�, qe... po kalojm� disi. Te ti �ka ka? Si po t� shkojn� pun�t?
ǒt� them, nuk �sht� edhe keq. Po mundohemi, vendi ka nevoj� p�r angazhime, kemi tash edhe kushtet p�r BE. Qe, p�r atje jam nisur. Nj� turne lobues, Vjen�, Berlin, Lond�r... Pastaj ndoshta dal pak edhe kah Franca. Vendi do angazhime... Megjithat�, po ia dalim disi, - thot� dhe b�n t� niset.
- Prit, prit, i thot� thnegla, dhe gjinkalla hap dritaren.
Pash shoq�rin� q� kemi pasur, ma b�j nj� t� mir�. Kur t� kalosh kah Parisi, mos harro, lype dhe gjeje at� Lafontenin, ku �sht� e ku s��sht�.
Dhe, pash Zotin, jo rrahe, por zd�pe dajak. B�je p�r at� dynja. Pisin, se m� mori n� qaf�, - kishte th�n� Thnegla n� version e ri t� fabul�s.
Se di�ka n� k�t� shoq�ri nuk po shkon, po shihet. Por, kush na e ka fajin neve, thneglave t� zhg�njyera? Ve� mos m� thoni m�sues Faiku.
E di, jeni n� an�n e Thnegl�s q� mund t�u ngjasoj� si shum� edhe juve apo t� af�rmve tuaj. Por e pranoni, m� shum� u p�lqen t� jeni gjinkall�!
Ai i paharrueshmi, m�sues Faiku dhe p�rralla p�r gjinkall�n e thnegl�n. Ju kujtohet ajo fabula e Jean de La Fontaine, porosin� e t� cil�n mbase mund ta kemi kuptuar m� shum� se seriozisht.
Vet�m puna. Pa pun� s�ka asgj�. E shihni, e shkreta gjinkall�, me mendjeleht�si e kalon dit�n gem m� gem duke k�nduar, her� andej, her� k�ndej, por harron se kur t� vij� dimri, do t� ngordh� nga uria bashk� me f�mij�t. E thnegla pun�tore, q� t�r� dit�n punon pa u ndalur, v�rtet q� lodhet, por s�ka nevoj� t�i frik�sohet as dimrit, as kujt tjet�r, - thoshte m�sues Faiku duke ngulitur n� kokat tona f�mij�rore pun�n, ndershm�rin�, familjen... si vlera kulmore. Vlerat absolute me t� cilat mund ta ken� nisur dhe ngrysur jet�n edhe familjar�t tan�, por n� t� cilat gjithnj� e m� shum� po shfaqen shenja dyshimi.
Normalisht, me koh� gj�rat ndryshojn�. Edhe p�rrallat si kjo e La Fonteine-it p�r thnegl�n e gjinkall�n. S�e ke d�gjuar versionin m� t� ri, -m� thot� miku me nj� n�nqeshje, dhe nis rr�fimin q� n� versionin e p�rfolur mund t� dukej k�shtu:
Ver� e nxeht�. Thnegla e mbytur n� djers� as kryet s�mund ta �oj� nga puna. Mbjell, korr, fshin�... kur n� at� koh� ia beh gjinkalla.
ǒpo b�n ashtu, thneg�l, - pyet duke nd�rprer� at� refrenin monoton ga, ga ga,...?
Qe, po punoj. Po p�rgatitem se dimri i gjat�, nuk i dihet... e pa pun� s�ka gj�. Po ti, �po b�n?
Asgj�, hi�, po shkoj disa dit� n� det se nuk durohet kjo vap�, - i thot� dhe vazhdon udh�n.
Pastaj vjen dimri. Gjinkalla ndal xhipin nga i cili binte n� sy nj� biondin�, si dhe skijat e snoubordi.
Ore, thneg�l, �ka po b�n pash Zotin, - pyet nga dritarja?
Qe, po e pastroj rrug�n nga bora, do dru i kam b�r� gati, nganj�her� po gjej ndonj� pun� me m�ditje se f�mij�t duan buk�, veshje e mbathje. E ti, kah je nisur, - e pyet?
Hi�, u m�rzita. Edhe kjo Prishtina u b� bajat. Po dal pak kah Boroveci, pak skijim, sa p�r ta thyer monotonin�, - dhe niset.
Ver�n tjet�r, s�rish gjinkalla ndal me brof para thnegl�s xhipin e zi, me dy biondina e nj� zeshkane brenda dhe p�rmbi d�rras� s�rfingu. S�rish e nj�jta pyetje ther�se.
H�, thneg�l, �ka b�re?
Qe more, si zakonisht, pun�, pun�, nat� e dit�, si� ka th�n� Naimi yn�... Mbjelljet i kam kryer, tash po mihi pem�t, po mbledh barin... E ti, kah je nisur prap� k�shtu?
Qe, po dal pak kah Evropa. Pak n� detin kroat, pastaj pak shoping n� Venedik... Thjesht, t� dal pak se nuk rrihet k�tu, - dhe ia fishk�llen rrotat para hunde.
S�kalon shum� dhe dimri vjen prap�. S�rish gjinkalla tash me nj� lloj cigareje me bari e zinxhirin q� i shk�lqen rreth qafe, del nga BMW tipi m� i ri, pasi ndal pak muzik�n q� ushtonte nga z�ruesit Bosse, s�rish pyet?
Po ku je moj thneg�l, pash Zotin? �ka po b�n? Si po t� shkojn� pun�t?
Mir� more jemi, gjall� jemi, sh�ndosh jemi... Por ky dim�r shum� i fort�. Po m� duhet t� punoj shum� se ku KEK-u di�ka e ka shtrenjtuar rrym�n, faturat e larta, f�mij�t duan edhe nga nj� euro kur shkojn� n� shkoll�, qe... po kalojm� disi. Te ti �ka ka? Si po t� shkojn� pun�t?
ǒt� them, nuk �sht� edhe keq. Po mundohemi, vendi ka nevoj� p�r angazhime, kemi tash edhe kushtet p�r BE. Qe, p�r atje jam nisur. Nj� turne lobues, Vjen�, Berlin, Lond�r... Pastaj ndoshta dal pak edhe kah Franca. Vendi do angazhime... Megjithat�, po ia dalim disi, - thot� dhe b�n t� niset.
- Prit, prit, i thot� thnegla, dhe gjinkalla hap dritaren.
Pash shoq�rin� q� kemi pasur, ma b�j nj� t� mir�. Kur t� kalosh kah Parisi, mos harro, lype dhe gjeje at� Lafontenin, ku �sht� e ku s��sht�.
Dhe, pash Zotin, jo rrahe, por zd�pe dajak. B�je p�r at� dynja. Pisin, se m� mori n� qaf�, - kishte th�n� Thnegla n� version e ri t� fabul�s.
Se di�ka n� k�t� shoq�ri nuk po shkon, po shihet. Por, kush na e ka fajin neve, thneglave t� zhg�njyera? Ve� mos m� thoni m�sues Faiku.
E di, jeni n� an�n e Thnegl�s q� mund t�u ngjasoj� si shum� edhe juve apo t� af�rmve tuaj. Por e pranoni, m� shum� u p�lqen t� jeni gjinkall�!