Rreth 200 mijë besimtarë në sheshin Shën Pjetër e priten me duartrokitje të ngrohta mbërritjen e Joseph Ratzinger, në shfaqjen e tij të fundit në publik në këtë detyrë. Sheshi u mbush dy orë përpara daljes së Benediktit XVI, i cili do mbante edhe dëgjesën e fundit. Duke iu drejtuar besimtarëve Papa tha: “Nuk jam ndjerë kurrë vetëm, ju falenderoj. Nuk e braktis Kryqin, por do të qëndroj në një mënyrë të re”. “Në këtë moment kam një besim të madh. Komuniteti i besimtarëve dëgjon dhe mirëpret fjalën e Zotit dhe ky është besimi im”, u shpreh Ratzinger. Më pas ai kujtoi se ‘kur në 19 prill tetë vite më parë pranoi të mbante këtë detyrë të rëndësishme, fjalët e tij qenë:”Zot përse ma kërkon këtë gjë? Është një peshë që më vendos mbi shpatulla, por nëse ti ma kërkon unë e pranoj, sigurisht që ti do të më ndihmosh edhe me gjithë dobësitë e mia”. “Tetë vite më pas, – thotë Papa i dorëhequr, – mund të them se Zoti më ka ndihmuar dhe më ka qëndruar pranë, pasi e kam perceptuar çdo ditë prezencën e tij”. Nga ora 20 e datës 28, ai nuk do të jetë më Papë. Prej mbrëmjes së të enjtes do të mbajë titullin “Papa i Tërhequr Shenjtëria e Tij Benedikti XVI”. 85-vjeçari Ratzinger dha dorëheqjen më parë gjatë shkurtit, duke justifikuar këtë vendim me shëndetin e tij të dobët. Megjithatë, procedura e dorëheqjes vendosi në vështirësi Vatikanin, pasi prej 600 vitesh, të gjithë Papët vdisnin në detyrë dhe nuk ishin regjistruar raste të tjera largimi të vullnetshëm. Benedikti XVI është Papa i gjashtë në historinë 18-shekullore të Vatikanit që zgjedh dorëheqjen.
Fjalimi i plotë i Papa Benediktit XVI
Vëllezër të nderuar në Episkopat e në Meshtari!
Autoritete të nderuara,
Të dashur vëllezër e motra!
Ju falënderoj që keni ardhur kaq të shumënumërt në këtë Audiencë të Përgjithshme të fundit të papnisë sime. Ju falënderoj përzemërsisht, jam vërtet i emocionuar.
Ashtu si Pali Apostull në tekstin biblik që kemi dëgjuar ( nga letra e Kolosianëve 1,9-10), edhe unë ndjej sot në zemër detyrën për të falënderuar mbi të gjitha Zotin, që e udhëheq dhe e bën të rritet Kishën, që mbjell Fjalën e tij e kështu e ushqen fenë në Popullin e tij. Në këtë moment, shpirti im përqafon tërë Kishën e shpërndarë në botë; e falënderoj Zotin për “lajmet” që në këto vite të shërbimit pjetrin (papnor) kam pasur rastin t’i marr për fenë në Zotin tonë Jezu Krisht, e për bamirësinë që qarkullon në Korpin e Kishës dhe e bën të jetojë në dashuri, e për shpresën që na hap zemrat e na orienton drejt jetës në plotësi, drejt Atdheut Qiellor.
Ndjej në vetvete se ju kam të gjithëve në zemër dhe ju bart në lutje, në kohën e sotme, që është ajo e Zotit, ku gjej e shijoj çdo takim, çdo udhëtim, çdo vizitë baritore. Gjithçka e të gjithë i përmend në lutje për t’ia besuar Zotit: në mënyrë që ta njohim plotësisht vullnetin e tij, me urti e shpresë, e të jetojmë e të veprojmë në mënyrë të denjë për Zotin e dashurinë e Tij, duke dhënë fryte me vepra të mira (krh Kol 1.9-10).
Në këtë moment, kam një besim të madh, sepse di, e dimë të gjithë ne, se Fjala e vërtetë e Ungjillit është forca e Kishës, është jeta e saj. Ungjilli pastron e përtërin, sjell fryte, kudo ku bashkia e besimtarëve e dëgjon dhe e pranon Hirin e Zotit në të vërtetën dhe jeton në dashuri. Ky është besimi im, ky është gëzimi im.
Kur, më 19 prill, para gati tetë vjetësh, e pranova shërbimin pjetrin (papnor), gjithmonë e kam pasur këtë bindje të patundur që më ka shoqëruar. Në atë moment, siç jam shprehur disa herë, fjalët që jehonin në zemrën time kanë qenë: O Zot, ç’kërkon prej meje? Është një peshë ajo që më vë mbi shpatulla, po nëse Ti ma kërkon këtë, mbi fjalën tënde do ti hedh rrjetat, i sigurtë se Ti do të më udhëheqësh. E me të vërtetë, Zoti më ka udhëhequr, ka qenë pranë meje, çdo ditë e kam ndjerë praninë e tij. Kjo periudhë ka qenë një copë udhë e Kishës, gjatë së cilës kam pasur çaste gëzimi e drite, por edhe çaste jo të lehta: Zoti më ka dhuruar kaq shumë ditë dielli e puhie të lehtë, ditë në të cilat peshkimi ka qenë i begatshëm; por ka pasur edhe momente me ujëra të trazuara e me erën kundër, si gjatë tërë historisë së Kishës, e Zoti dukej sikur flinte. Por e kam ditur se Zoti është në atë barkë dhe gjithmonë e kam ditur se barka e Kishës nuk është imja, nuk është jona, por është e Tij e Ai nuk e le të fundoset: është Ai që e udhëheq, pa dyshim edhe përmes njerëzve që i ka zgjedhur, sepse kështu ka dashur. Kjo ka qenë edhe bindja, që asgjë nuk mund ta errësojë. E pikërisht për këtë, sot, zemra ime është përplot me mirënjohje ndaj Hyjit, që kurrë, nuk e ka lënë Kishën e as mua pa ngushëllimin e Tij, pa dritën e Tij, pa dashurinë e Tij.
Jemi në Vitin e Fesë, të cilin e kam dashur për të përforcuar pikërisht fenë tonë në Zotin në rrethana, që përherë e më shumë duket se e vënë fenë në plan të dytë. Dua t’i ftoj të gjithë ta përtërijnë fenë e tyre të bindur në Zotin, të lëshohen plot besim, si fëmijë, në duart e Zotit, të bindur se ato duar na mbështesin gjithmonë e pikërisht ato na mundësojnë të ecim çdo ditë edhe ndër mundime e vështirësi. Do të doja që çdonjëri ta ndjejë se Zoti e do, se për ne ka dhuruar Birin e Tij e na ka treguar dashurinë e tij të pakufishme. Do të doja që çdonjëri ta ndjente gëzimin e të qënit i krishterë. Një lutje e bukur, për t’u shqiptuar çdo ditë në mëngjes, thotë: “Të adhuroj, o Zoti im, e të dua me gjithë zemër. Të falënderoj që më ke krijuar, më ke bërë të krishterë…”. Po, jemi të lumtur për dhuratën e fesë; është një pasuri e çmueshme, të cilën askush nuk mund të na e marrë! Falënderojmë Zotin për këto ditë, me uratë e me jetë të ndershme të krishterë. Zoti na do, por pret që edhe ne ta duam!
Por, në këtë moment, nuk dua të falenderoj vetëm Zotin. Një Papë nuk është i vetëm në udhëheqje të barkës së Pjetrit, megjithëse përgjegjësia kryesore është e tij; e unë nuk jam ndjerë kurrë vetëm në bartjen e gëzimit e të peshës së shërbimit papnor: Zoti më ka vënë pranë shumë njerëz që, me bujari e dashuri ndaj Zotit e Kishës, më kanë ndihmuar e kanë qenë pranë meje. Para së gjithash ju, të dashur Vëllezër Kardinaj: urtia juaj, këshillat tuaja, miqësia juaj për mua kanë qenë tejet ë çmueshme; Bashkëpunëtorët e mi, duke filluar nga Sekretaria e Shtetit, që më ka shoqëruar gjatë këtyre viteve me besnikëri; Sekretarinë e Shtetit e mbarë Kurien Romake, si dhe të gjithë ata që, nuk dalin në pah, që mbesin në hije, po pikërisht në heshtje, me përkushtim të përditshëm, me frymën e fesë e të përvuajtërisë kanë qenë për mua mbështetje e sigurtë dhe e besueshme. Një mendim të veçantë ia drejtoj Kishës së Romës, Dioqezës sime! Nuk mund t’i harroj Vëllezërit e mi në Episkopat e në Meshtari, njerëzit e shuguruar e të përkushtuar dhe mbarë Popullin e Zotit: gjatë vizitave baritore, gjatë takimeve, gjatë audiencave, gjatë udhëtimeve, gjithmonë e kam ndjerë vëmendjen e madhe e dashurinë e thellë; po edhe unë ju kam dashur shumë të gjithëve e secilin, pa dallim, me atë dashuri baritore, që është në zemrën e çdo Bariu, sidomos në atë të Ipeshkvit të Romës, e Pasardhësit të shën Pjetrit Apostull. Çdo ditë, secilin prej jush e kam pasur në lutjen time, në zemrën atërore.
Dua që përshëndetja dhe falënderimi im t’u arrijë të gjithëve: zemra e Papës hapet për të gjithë botën. E dua t’i shpreh mirënjohjen Trupit Diplomatik pranë Selisë së Shenjtë, që e bën këtu të pranishme familjen e madhe të kombeve. Mendoj edhe për të gjithë ata, që punojnë për një komunikim e informim të saktë, të cilët i falënderoj për shërbimin e tyre të rëndësishëm.
Pastaj, dua të falënderoj me gjithë zemër, edhe njerëzit e shumtë në të gjithë botën, që gjatë javëve të fundit më kanë treguar shenja mallëngjyese kujdesi, miqësie dhe janë lutur për mua. Po, Papa nuk është kurrë vetëm, tani edhe një herë po e provoj kaq madhërishëm, sa më prek zemrën. Papa u përket të gjithëve e shumë njerëz e kanë ndjerë veten pranë tij. Është e vërtetë se marr letra nga të mëdhenjtë e kësaj bote – nga krerët e shteteve, nga krerët fetarë, nga përfaqësuesit e botës së kulturës, etj.. Por marr edhe shumë letra nga njerëz të thjeshtë, që më shkruajnë drejtpërdrejtë nga zemra e tyre e më bëjnë ta ndjej dashurinë, që lind nga bashkimi me Jezu Krishtin, në Kishë. Këta njerëz nuk më shkruajnë, ashtu siç i shkruhet, për shembull, një princi, apo ndonjë të madhi, që nuk e njeh. Më shkruajnë si vëllezër e motra, ose si bij e bija, me ndjenjat e lidhjes familjare, plot dashuri. Këtu preket me dorë ç’është Kisha – jo organizatë, jo shoqatë më qëllime fetare ose humanitare, por një korp i gjallë, një bashkim vëllezërish e motrash në Korpin e Jezu Krishtit, që i bën një, të gjithë. Ta përjetosh Kishën në këtë mënyrë e të prekësh me dorë forcën e së vërtetës dhe të dashurisë së saj, është burim e arsye gëzimi, në një kohë kur shumë flasin për rënien e saj. Por shohim se Kisha është gjallë sot.
Gjatë këtyre muajve të fundit, ndjeva se forcat po më linin dhe, i kërkova Zotit me këmbëngulje, në lutje, të më shndrisë me dritën e Vet, që të marr vendimin më të drejtë, jo për të mirën time, por për të mirën e Kishës. E bëra këtë hap, me vetëdije të plotë për rëndësinë dhe për risinë e tij, por me qetësi të thellë në shpirt. Ta duash Kishën do të thotë edhe të kesh guximin për të marrë vendime të vështira, të vuajtura, duke pasur gjithnjë parasysh të mirën e Kishës e jo vetveten.
Këtu, më lejoni të kthehem edhe një herë te 19 prilli i vitit 2005. Pesha e vendimit kuptohet edhe nga fakti se, që nga ai çast e më pas, isha i impenjuar përherë e përgjithmonë për Zotin. Gjithnjë – kush merr përsipër ministerin pjetrin nuk ka më jetë private. U përket gjithnjë e me gjithë vetveten të tjerëve, të gjithë Kishës. Jeta e tij, si të thuash, privohet krejtësisht nga përmasa private. Munda të provoj, e po e provoj edhe tani, se njeriu e fiton jetën, pikërisht kur e dhuron atë. Më parë, thashë se shumë njerëz e duan Zotin, duan Pasardhësin e Shën Pjetrit dhe ndjehen të lidhur me të; se Papa ka shumë vëllezër e motra, bij e bija në të gjithë botën dhe, ndjehet i sigurt në përqafimin tuaj, në bashkim me ju; sepse nuk i përket më vetvetes, u përket të gjithëve e të gjithë i përkasin atij.
“Përherë” do të thotë se është “përgjithmonë” – nuk mund të kthehesh më në jetën private. Vendimi im për t’u tërhequr nga ushtrimi aktiv i shërbimit, nuk e ndryshon këtë. Nuk kthehem në jetën private, apo në jetën e udhëtimeve, të takimeve, të pritjeve, të konferencave etj.. Nuk e braktis Kryqin, por mbetem, në një mënyrë të re, pranë Zotit të Kryqëzuar. Nuk kam më pushtetin zyrtar për qeverisjen e Kishës, por me lutje – shërbim tjetër ky – mbetem, si të thuash, brenda gardhit të Shën Pjetrit. Shën Benedikti, emrin e të cilit e mbaj si Papë, do të jetë një shembull i madh për t’u ndjekur. Ai na dëshmon udhën për një jetë, e cila, aktive apo pasive, i përket krejtësisht veprës së Hyjit.
Ju falënderoj të gjithëve dhe secilin, edhe për respektin dhe mirëkuptimin me të cilat e pritët këtë vendim, kaq të rëndësishëm. Unë do të vazhdoj ta shoqëroj udhën e Kishës me lutje e reflektime, me atë përkushtim për Zotin dhe Nusen e tij, që jam munduar ta jetoj deri tani, çdo ditë, e që do të dëshiroja ta jetoj përgjithmonë. Ju kërkoj të më kujtoni para Zotit e, sidomos, të luteni për Kardinajtë, të thirrur në një detyrë kaq të rëndësishme, si edhe për Pasardhësin e Shën Pjetrit Apostull: Zoti e ndihmoftë me dritën dhe forcën e Shpirtit të Vet.
T’i lutemi për ndërhyrjen amnore Virgjërës Mari, Nënës së Zotit dhe të Kishës, që ta shoqërojë secilin prej nesh e mbarë bashkësinë kishtare; Asaj ia besojmë vetveten, me fe të thellë.
Të dashur miq! Zoti e udhëheq Kishën, e mban dhe mbështet gjithmonë, edhe e sidomos në çaste të vështira. Të mos e humbasim kurrë këtë vështrim të fesë, që është i vetmi këndvështrim i vërtetë për udhën e Kishës e të botës. Në zemrat tona, në zemrën e secilit prej jush, të qoftë përherë siguria e lume se Zoti është pranë nesh, nuk na braktis, është afër e na përqafon me dashurinë e Tij.
Faleminderit!
Zgjedhja e papëve, disa të dhëna interesante
Papa, që do të zgjidhet në Konklavin e ardhshëm, do të jetë i 265-ti pasardhës i Shën Pjetrit, pra, edhe ipeshkvi i 266-të i Romës. Ja disa të dhëna me interes, për zgjedhjen e papës në rrjedhë shekujsh:
-Në shekujt e kaluar papa mund të jepte mendimin për pasardhësin e tij, siç bëri Pjetri. Ipeshkvi i Romës zgjidhej nga mbarë bashkësia e krishterë, por në rrjedhë kohe ndodhën shumë ndryshime. Rregulli i vetëm, që mbeti i pandryshueshëm në shekuj, është se për t’u bërë papë, duhet të jesh mashkull dhe i pagëzuar.
-Viti 419: ipeshkvi i parë, që bëhet papë, është Martini I.
-Viti 964: Otoni I, perandor i Perandorisë së Shenjtë romake, kërkon nga Leoni VII të drejtën për të emëruar papën.
-Viti 1274: themelohet formalisht Konklavi.
-Viti 1492: që nga ky vit, konklavet mbahen në kapelën Sikstine, duke përjashtuar pesë, që u mbajtën në Pallatin e Kuirinales; 16, në qytete të tjera italiane e 7, në Francë.
-Viti 1503: Juli II sanksionon shkishërimin e menjëhershëm për kardinajtë, që propozojnë pakte me para ose kompromise të tjera.
-Viti 1562: Piu IV shpall një bulë, përmes së cilës përcakton kushte të rrepta në ruajtjen e klauzurës gjatë votimeve për zgjedhjen e papës.
-Viti 1904: Piu X, me një dokument, hartuar prej tij, u imponon zgjedhësve të ardhshëm të mos pranojnë asnjë veto, parë si traditë dhe e drejtë e monarkëve katolikë.Viti 1970: Pali VI, me Motu proprio, përjashton nga Konklavi kardinajtë, që kanë mbushur moshën 80 vjeç. Fiksohet numri i zgjedhësve: 120.