Nga David Ignatius
(Uashington Post)
 |
| Dwight Eisenhower |
Thuhet se një nga dhuratat e preferuara të Chuck Hagel për miqtë e tij, gjatë kohëve të fundit, ka qenë një biografi e presidentit Dwight Eisenhower, një hero lufte ku skepticizmi i tij në lidhje me ushtrinë shihet si një prototip nga vetë Hagel. Analiza e presidencën së Eisenhower na ndihmon të jemi më të qartë për sfidat dhe dilemat e mandatit të dytë të Barack Obamës. Ashtu si Ike, Obama dëshiron të shkëpusë dhe mbrojë kombin nga zgjerimi i luftërave botërore të dekadës së kaluar. Ashtu si Ike, ai dëshiron të shkurtojë shpenzimet e mbrojtjes dhe të zvogëlojë borxhin kombëtar. Çështja mbi një të ardhme të sigurtë është bërë e dukshme gjithashtu, me emërimin e John Brennan nga Obama, si drejtori i ri i CIA-s. Si një veteran i CIA-s prej 25 vitesh, Brennan dëshiron të ekuilibrojë agjencinë drejt funksionimit tradicional të zbulimit dhe larg nga fokusimi i kohëve të fundit mbi operacionet e fshehta paraushtarake. Me pak fjalë, më shumë strategji dhe me pak armatime e forca të blinduara... Nëse Eisenhower është një model për Hagel, ndoshta super spiunët e viteve 1950, si Allen Dulles dhe Richard Helms, do të bëhen ikona të ngjashme për Brennan. Por ka ekzistuar edhe një anë e errët në politikën e jashtme në vitet e udhëheqjes së Eisenhower. Dhe kjo është me shumë vlerë , për këtë arsye duhen shqyrtuar këto çështje tani, kur administrata po bën atë që mund të quhet "ekip aleatësh" në politikën e jashtme me: Hagel në Mbrojtjes, Brennan në CIA dhe senatori John Kerry në shtet - për të zëvendësuar të ashtuquajturin, Grupi i "rivalëve", e mandatit të parë. Shokët e ri të “skuadrës”, mund të kenë arritur një bashkëpunim perfekt me presidentin, por me mënyrën e shpalosjes së 2013, ata do të fillojnë të përballen me kërcënimet e sigurisë të atij lloji që tronditi edhe apatikët, Eisenhower dhe këshilltarët e tij flegmatike. Paralelisht me analizën mbi politikën e jashtme të Eisenhower, lexuesit duhet ti drejtohen librit të shkëlqyer të Evan Thomas, "Bllofi i Ike-s", si dhe biografisë së shkëlqyer të Jean Edward Smith, "Eisenhower në Luftë dhe Paqe". Ata shpjegojnë se si Eisenhower u bë, sipas fjalëve të Thomas-it, "Një paqeruajtës i madh në një epokë të rrezikshme".
Këtu shpalosen disa nga pjesët e komplikuar të trashëgimisë së Ike:
● Eisenhower arriti atë që Thomas e quan "një bllof i përmasave epike" ndaj Bashkimit Sovjetik. Për të penguar zgjerimin e Moskës, ai i bëri udhëheqësit sovjetikë të besonin se ishte i gatshëm të përdorë armë bërthamore për të ndaluar përhapjen e tyre në Evropë dhe në botë. Duke frikësuar sovjetikët me rrezikun e Armagedonit, Ike i duhej të trembte gjithashtu edhe popullin amerikan dhe siç thotë edhe vetë Thomas: "terrori publik ishte një çmim" që kombi duhet të paguante për të shmangur luftën. Obama po përballet me një sfidë të ngjashme, me Iranin. Për të detyruar Teheranin të negociojë një marrëveshje mbi armët bërthamore, atij i duhet të bindë udhëheqësit iranianë se ai nuk po bën bllof dhe se Irani rrezikon shkatërrimin ekonomik, ushtarak dhe politik, nëse ai refuzon të bëjë një marrëveshje. Duke ditur mospëlqimin e Hagel ndaj luftës, në rastin tonë me Iranin, mesazhi kundrejt Iranit do të ishte i ashpër por nëse Hagel besonte se negociatat janë bllokuar tërësisht dhe se operacionet ushtarake janë e vetmja mënyrë zgjidhjeje atëherë ky transformim do të tërhiqte vëmendjen e Teheranit.
● Eisenhower bëri një beteje të hapur me Izraelin në vitin 1956, gjatë krizës së kanalit të Suezit. Ai e dinte se kjo ishte një lëvizje politikisht e rrezikshme, por Thomas vë në dukje zhgënjimin e tij me kërcënimet ushtarake izraelite, duke cituar fjalim shkruesin Emmett Hughes: "Tërë Skena e Lindjes se Mesme, padyshim që e la atë të habitur dhe të frikësuar nga marrëzia e madhe për tu vetëmbrojtur". Unë mendoj se Obama ka shqetësime të ngjashme në lidhje me kërcënimi e Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, për të ndërmarrë veprime të njëanshme ushtarake kundër Iranit dhe ngurrimi i tij për të bërë paqe me palestinezët. A është ky një zhvendosje drejt stilit të 1956-? Dihet se situata do të përkeqësohet për të dyja palët kur atmosfera është akoma helmuese. Një betejë e hidhur kundër emërimit të Hagel nuk do ti ndihmojë aspak.
● Eisenhower nuk deshi të luftonte më për territore, gjë që nuk e dëshiron as Obama. Por secili në mënyrën e vet përballesh vazhdimisht me kërcënimet globale - në rastin e Ike nga përhapja e Bashkimit Sovjetik kurse në rastin e Obamës nga ndonjë sul i mundshëm i al-Kaedës – rast që kërkon një strategji për të vënë në punë fuqinë. "Eisenhower preferonte operacione të fshehta në shkallë të vogël kundrejt manovrave ushtarake të mëdha", vëren Thomas. Obama, gjithashtu, ka treguar aftësinë e tij si komandant i operacioneve te fshehta - në rastin e kapjes dhe vrasjes së Osama bin Laden. Por, këto operacione të fshehta janë pikërisht çka Brennan shpreson se CIA do të përdorë më pak në të ardhmen, pasi mendon se kjo përkon me mënyrën e vjetër të spiunazhit. Nëse veprimi "kinetik" është i nevojshëm për të vrarë kundërshtarët, Brennan beson se, zgjedhja duhet të jetë fuqia ushtarake. Por nëse ju ndaloni angazhime ushtarake dhe ato paraushtarake, çfarë mbetet tjetër? Kjo është një tjetër dilemë e fshehur në mandatit e dytë. Edhe një gjë e fundit rreth Eisenhower: Ai bën që edhe paralajmërimi të duket i “qetë”, pavarësisht se frika dhe rreziku që vijojnë mund të kenë përmasa të mëdha .. "Eisenhower ka qeverisur në mënyrë të tërthortë", shpjegon Thomas. Të njëjtën gjë po bën edhe Obama.