22% van de Grieken zegt in een peiling een positief beeld te hebben van de neonazipartij Gouden Dageraad. In mei was dat nog 12%, blijkt uit een peiling waarover de Financial Times bericht. In Korinthië zou de partij zelfs op 10% van de stemmen kunnen rekenen.
De eurocrisis legt de extreemrechtse partijen duidelijk geen windeieren. Is fascisme terug in of kunnen we de trend omkeren? Simon Kuper van de Financial Times analyseert het stemgedrag van Europeanen en deelt op basis daarvan een aantal strategieën waarmee hij extreemrechts denkt klein te krijgen.
Een rapport van het Londense onderzoeksbureau Counterpoint vormt de basis van Kupers onderzoek. Daarin wordt een identiteitskaart van de doorsnee extreemrechtse kiezer opgsteld. Het rapport biedt een reeks opmerkelijke inzichten:
De crisis was niet overal goed voor extreemrechts: sinds 2008 trad het op de voorgrond in Finland, Frankrijk en Hongarije, maar daalde zijn invloed in Denemarken, Italië en Zwitserland. Het BNP won vrijwel geen leden in het VK en de PVV van Geert Wilders werd eerder deze maand in de Nederlandse verkiezingen afgestraft.
Veel vrouwen en ouderen zijn ‘potentiële radicalen’: mensen die nu niet voor deze partijen stemmen, maar wel sympathie hebben voor het gedachtengoed ervan. Extreemrechts zal zich daarom respectabeler proberen voor te stellen om deze groepen aan te spreken.
De meerderheid van de kiezers van extreemrechts zijn ‘aarzelende radicalen’: laag opgeleide mensen die zich opzij gezet voelen door de maatschappij en hopen dat de beloftes van extreemrechts hen nieuwe kansen zullen bieden.
Het is volgens Kuper die laatste groep van ‘aarzelende radicalen’ die de achilleshiel vertegenwoordigt van de rechtse populisten. Als gematigde partijen er in slagen om deze groep beter aan te spreken, zal extreemrechts snel wegkwijnen, schrijft hij.
De strategieën om deze laag opgeleiden bij extreemrechts weg te halen zijn de volgende:
Alleszins geen ‘extreem rechts light’ beloven, zoals Sarkozy deed bij de voorbije verkiezingen. Globalisering of multiculturalisme terugschroeven is immers onmogelijk en een slecht idee.
Corruptie in de politiek hard bestraffen. Politieke schandalen zijn goudmijnen voor extreemrechts.
Extreemrechts stigmatiseren. Extreemrechtse kiezers moeten met respect behandeld worden, maar hun partijen niet. 4 op 5 Front National-stemmers zeiden getwijfeld te hebben bij het uitbrengen van hun stem omdat ze bang waren dat hun kandidaat gestigmatiseerd zou worden.
Lokale dienstverlening verbeteren, zodat er geen extremistische hotspots ontstaan in verwaarloosde regio’s.
Investeren in meer en beter onderwijs. Hoger opgeleide mensen zijn immers veel minder geneigd om voor extreemrechts te kiezen dan anderen.
Wetenschappers ontwikkelden daarnaast ook een wiskundig model waaruit we nog andere lessen kunnen trekken om extreme ideologieën te verslaan en gematigdheid te promoten.
Omdat extreemrechts geen antwoorden heeft, is het zeker te kloppen, besluit Kuper.
Bron : Financial Times / Express.be