Πολύ αργά έπαιξε το τελευταίο του χαρτί ο Μουαμάρ Καντάφι, ανακοινώνοντας στο «παρά ένα» μονομερή κατάπαυση του πυρός και υποταγή στο ψήφισμα 1973 του ΟΗΕ. Ενα ψήφισμα που εξουσιοδότησε τη διεθνή κοινότητα τα ξημερώματα της Παρασκευής να του επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, νομιμοποιώντας τον ...τρίτο πόλεμο της Δύσης κατά μιας μουσουλμανικής χώρας, μετά το Αφγανιστάν και το Ιράκ. Οι πολεμικές επιχειρήσεις ξεκινούν ουσιαστικά σήμερα με «συμβολικές υπερπτήσεις» γαλλικών και βρετανικών αεροσκαφών πάνω από τη Λιβύη, που θα στείλουν ένα «πολιτικό μήνυμα στον Καντάφι», όπως δήλωσε γαλλική διπλωματική πηγή. Πληροφορίες αναφέρουν όμως ότι Παρίσι - Λονδίνο θα επιχειρήσουν τα πρώτα στρατιωτικά πλήγματα εναντίον της Λιβύης το επόμενο 24ωρο. Για πρώτη φορά το γενικό πρόσταγμα του πολέμου δεν θα έχουν οι ΗΠΑ, αλλά η Γαλλία, που φιλοξενεί σήμερα μια αποφασιστική σύνοδο κορυφής με τη συμμετοχή του γ.γ. του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, και των Χίλαρι Κίντον, Α. Μέρκελ, Ντ. Κάμερον, Κ. Αστον, και εκπροσώπων του Αραβικού Συνδέσμου και της Αφρικανικής Ενωσης.
Ωρα μηδέν για «Καταιγίδα» εναντίον Καντάφι
«Ολα είναι έτοιμα» για την επίθεση, δήλωσε αργά χθες ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Αλέν Ζιπέ, με τον Ομπάμα να ακολουθεί χρονικά, θέτοντας τα αυστηρά όρια της «περιορισμένης», όπως τόνισε, αμερικανικής παρέμβασης. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ξεκαθάρισε ότι δεν θα σταλούν χερσαίες δυνάμεις στη Λιβύη (σε αντίθεση με Ιράκ - Αφγανιστάν), καλώντας τελεσιγραφικά τον Καντάφι να απομακρύνει τις δυνάμεις του από Βεγγάζη, Αζνταμπίγια και Ζαουίγια και να σταματήσει αμέσως τις επιθέσεις κατά αμάχων. Ο Ομπάμα δεν σχολίασε καν τη «μονομερή εκεχειρία» του Καντάφι, που τυπικά μεν θα εξεταστεί στο Παρίσι, αλλά ουσιαστικά απορρίφθηκε αμέσως από Γαλλία, Βρετανία, Ισπανία και τους αντάρτες της Βεγγάζης, που τη χαρακτήρισαν «μπλόφα».
«Δυστυχώς θα σκοτωθούν πολλοί άμαχοι» προέβλεψε ο Γερμανός ΥΠΕΞ Γκουίντο Βεστερβέλε, η χώρα του οποίου απείχε από την ψηφοφορία του Σ. Ασφαλείας μαζί με Ρωσία, Κίνα και Βραζιλία. Ωστόσο, η Γερμανία δήλωσε κατανόηση για την απόφαση των συμμάχων της, προθυμοποιούμενη να τους ελαφρύνει στο Αφγανιστάν.
Στις πολεμικές επιχειρήσεις θα συνδράμουν τουλάχιστον δύο αραβικές χώρες (Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα), η Ιταλία με τις βάσεις της ως κύριο επιχειρησιακό κέντρο, αλλά και μια σειρά χωρών με αεροσκάφη και άλλου είδους υποστήριξη (Καναδάς, Σουηδία, Δανία, Ελλάδα κ.ά.).
«Θα σας κάνουμε τη ζωή κόλαση. Αν τρελαθείτε (σ.σ.: η Δύση), θα τρελαθούμε κι εμείς» είχε απειλήσει ο Καντάφι πριν κάνει τη στροφή 180 μοιρών, ενώ το λιβυκό ΥΠΕΞ μίλησε για αντίποινα κατά πολιτικών πλοίων και αεροσκαφών στη Μεσόγειο.
Στο μεταξύ, για μία από τις μεγαλύτερες προσφυγικές εξόδους στην Ιστορία ετοιμάζονται ο ΟΗΕ και οι διεθνείς οργανώσεις. Η Υπατη Αρμοστεία έκανε έκκληση στις γειτονικές χώρες (Αίγυπτος, Τυνησία, Αλγερία, Νίγηρας) να αφήσουν ανοιχτά τα σύνορά τους. «Οι αρχικές εκτιμήσεις για μόνο 400.000 πρόσφυγες δεν ισχύουν πλέον» τόνισε ο εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας Προσφύγων, Αντριου Χάρπερ. Εως τώρα έχουν εγκαταλείψει τη Λιβύη 300.000 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 50.000 ξένοι εργαζόμενοι.
Για το ψήφισμα του ΟΗΕ
Πανηγυρισμοί στη Βεγγάζη
Με πανηγυρισμούς υποδέχτηκαν οι κάτοικοι της Βεγγάζης το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, την ώρα που οι μάχες στην Ατζνταμπίγια σύμφωνα με τα διεθνή μέσα ενημέρωσης μαίνονταν ακόμα και μετά την κατάπαυση του πυρός που ανακοινώθηκε από τον Καντάφι χθες το μεσημέρι.
Προηγήθηκε, παρά το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ο σφοδρός βομβαρδισμός με βολές πυροβολικού, τεθωρακισμένων και ρουκετών στη Ζιντάν και τη Μιζουράτα της δυτικής Λιβύης, όπου τουλάχιστον 25 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Ο βομβαρδισμός της Μιζουράτα και της Ζιντάν μέχρι αργά χθες το βράδυ δεν είχε επιβεβαιωθεί εάν συνεχιζόταν και μετά την ανακοίνωση για κατάπαυση του πυρός, καθώς υπήρχαν αντικρουόμενες αναφορές. Από την πλευρά του πάντως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Λιβύης, Μούσα Ιμπραχίμ, διαβεβαίωσε ότι η κατάπαυση πυρός εφαρμόζεται και ότι δεν πραγματοποιήθηκε καμία στρατιωτική επιχείρηση στη Μιζουράτα ή οπουδήποτε αλλού στη χώρα. Τέλος κάλεσε την Τουρκία, τη Μάλτα και την Κίνα να επιβλέψουν την κατάπαυση του πυρός. Επίσης οι αρχές τις χώρας ανακοίνωσαν ότι οι τέσσερις δημοσιογράφοι των Νιου Γιορκ Τάιμς που είχαν συλληφθεί θα απελευθερωθούν.
Στο μεταξύ, οι αντικαθεστωτικοί επιτέθηκαν σε θέσεις του κυβερνητικού στρατού κοντά στην πόλη Ναλούτ της δυτικής Λιβύης στα σύνορα με την Τυνησία, σκοτώνοντας 4 στρατιώτες και παίρνοντας όμηρους άλλους 18.
Με δεδομένη την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στη Λιβύη τις τελευταίες ώρες μετά το ψήφισμα του Σ.Α. του ΟΗΕ, η Ιντερπόλ κάλεσε με «πορτοκαλί» σήμα την κυβέρνηση της Κύπρου να βρίσκεται σε εγρήγορση και να την ενημερώσει σε περίπτωση που ο Μουαμάρ Καντάφι ή μέλη της οικογένειάς του προσπαθήσουν να ταξιδέψουν ή να μεταφέρουν περιουσιακά τους στοιχεία μέσω της χώρας.
Τα σενάρια για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις
Από νωρίς χθες η Eurocontrol ανακοίνωσε το κλείσιμο του λιβυκού εναέριου χώρου, καθώς άρχιζαν να ξεδιπλώνονται τα σενάρια του πολέμου.
Εκτός από τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων (με βομβαρδισμούς στα ραντάρ, τα αντιαεροπορικά συστήματα του Καντάφι, ακόμη και στο καταφύγιό του στην Τρίπολη), αναμένεται ναυτικός αποκλεισμός, παρεμβολές στα συστήματα επικοινωνιών του λιβυκού στρατού και αποστολή όπλων στους αντάρτες (κάτι που ήδη κάνει η Αίγυπτος, σύμφωνα με τη «Wall Street Journal»).
Καίριος θα είναι ο ρόλος της βάσης Σιγκονέλα στη Σικελία, που παρέχει στήριξη στον 6ο Αμερικανικό Στόλο, καθώς και άλλων δύο ιταλικών βάσεων, επίσης στη Σικελία και την Απουλία.
Ο Ντέιβιντ Κάμερον δεσμεύθηκε στο Κοινοβούλιο ότι δεν θα πατήσει κανένας Βρετανός στρατιώτης το έδαφος της Λιβύης, κάτι στο οποίο επέμεινε ιδιαίτερα και ο Αραβικός Σύνδεσμος. Τόνισε ότι τα όρια του ψηφίσματος του ΟΗΕ σταματούν στη «μη κατοχή» της Λιβύης από ξένα στρατεύματα.
Ωστόσο στρατιωτικοί αναλυτές προειδοποίησαν πως η Δύση επέλεξε ένα άλμα στο κενό, με απροσδιόριστο τέλος:
«Ο Καντάφι είναι απρόβλεπτος και μετέρχεται αντισυμβατικά μέσα», δήλωσε στο Reuters ο Χένρι Σμιθ του βρετανικού ινστιτούτου Control Risks. Αμφιβολίες ότι επίκειται κατάρρευση του Καντάφι εξέφρασε και ο πρώην πρέσβης της Βρετανίας στην Τρίπολη, Ρίτσαρντ Ντάλτον: «Οι Λίβυοι έχουν παράδοση μακρόχρονης αντίστασης σε ξένους εισβολείς και ο Καντάφι θα το εκμεταλλευτεί για να συσπειρώσει τους οπαδούς του», είπε.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ
ΕΘΝΟΣ
