Nga Charles Krauthammer *
Sot, të gjithë ne absolutisht mbështesim “agjendën e lirisë”. Natyrisht në të kaluarën, vetëm Xhorxh U. Bush, Tony Bler dhe një grup i neokonservatorësh me kompetencë të jashtëzakonshme hipnotike patën guximin për të nisur një sfidë asaj që quhej “veçantia arabe”, domethënë ideja se popullsia arabe, në krahasim me ata të Azinë Lindore, me ata të Amerikës Latine, europiane dhe afrikane ishin të vetmet që kishin alergji ndaj demokracisë. Në të vërtetë, e majta ka kaluar vitet më të mira të saj për të kritikuar ashpër presidentin Bushi për agjendën e lirisë, duke hedhur poshtë atë si një fantazi apo si asgjë më shumë se një tjetër shembull i pistë i imperializmit amerikan.
Por tani duket se të gjithë, madje edhe e Majta, është plot entuziazëm për të demokracinë arabe. Shumë e mirë, simpatizantët janë gjithmonë të mirëpritur. Por të jesh në favor të lirisë nuk është e mjaftueshme. Me Egjiptin në trazira dhe në mes të një tranzicioni, ne duhet të dimë parimet e politikës së jashtme se demokracia është një garanci në afat të gjatë.
Nuk ka nevojë të shpikim rrotën. Ne kemi kaluar diçka të tillë. Pas Luftës së Dytë Botërore, në Europën Perëndimore të sapo çliruar, por ishte ende i freskët paqëndrueshmëria, në rrënojat e lojës. Demokracia që ne ndihmuam për kontinentit të ballafaqonte me kërcënimet e brendshme dhe të jashtme të totalitarizmit komunist. Shtetet e Bashkuara miratuan Doktrinën Truman që deklaronte se Amerika ka për qëllim të mbrojë këto vende edhe një herë të lira. Kjo nuk do të thotë vetëm për të mbrojtur aleatët periferikë të tillë si Greqia dhe Turqia nga trazirat dhe presioni i jashtëm, por edhe me përkrahjen e elementeve demokratike në Europën Perëndimore kundër partive të fuqishme dhe të vendosur të brendshme partitë komuniste.
Ata ishin të fuqishme me të vërtetë. Komunistët ishin vetëm më të organizuar dhe më të disiplinuar. Në Francë, u rritën aq shumë saqë u bënë partia më e madhe e pasluftës; në Itali ishte partia e dytë. Nën Doktrinën Truman, presidentët e Shteteve të Bashkuara përdoron çdo mjet në dispozicion, duke përfshirë mbështetjen masive nëntokësore, financiare dhe diplomatike - të partive demokratike për të mbajtur komunistët në një distancë të sigurt nga pushteti.
Ndërsa shtetet e Lindjes së Mesme Arabe hedhin pas krahëve dekada diktaturë, e ardhmja e tyre demokratike është duke u përballur me kërcënimin serioz të një tiranie të re: islamizmin. Si në kohën e e sovjetikëve, kërcënimi vjen sa nga brenda ashtu dhe jashtë. Irani, një version në miniaturë i Bashkimit Sovjetik të vjetër, ka satelitët e vet dhe aleatë - Siri, Liban dhe Gaza - dhe agjentët e saj që veprojnë si Komintern për të gjithë rajonin për të përhapur sferën e ndikimit islamik dhe të minojë shtetet laike pro-perëndimore. Kjo është arsyeja pse ky moment revolucionar, Irani flet me krenari për valën agresive islamike që është gjithëpërfshirëse në botën arabe.
Ne kemi nevojë për një politikë të jashtme që jo vetëm të mbështesë lirisë në mënyrë abstrakte, por për të arritur në parimet praktike të qëndrueshme. Një Doktrinë e Lirisë, i cili përbëhet nga elementet e mëposhtme: 1. Shtetet e Bashkuara mbështesin demokracinë në të gjithë Lindjen e Mesme. Do të përdorin ndikimin e tyre për të ndihmuar të gjithë demokratët që të shpëtojnë nga pushteti diktatorial. 2. Demokracia është më shumë se vetëm zgjedhje. Ai ka nevojë për një shtyp të lirë, sundimin e ligjit, lirinë e organizimit të bashkimeve, për krijimi i partive politike të pavarura dhe një transferim paqësor të pushtetit. Prandaj, kalimin në demokraci dhe zgjedhjet e para do të duhet të japin këto institucione, dhe edhe më shumë në parti politike, koha për t’u formuar. 3. I vetmi interes i SHBA në qeverisjen e këtyre demokracive të reja është për të ndihmuar mbrojtjen e tyre nga të huajt totalitarë dhe nga ata që kanë në shtëpi. Grushti i fundit i shtetit në Liban nga ana e Hezbollahut dhe diktatura e Hamasit në Gaza tregojnë me elemente dramatike anti-demokratike që mund të marrin pushtetin me demokraci për të shkatërruar po të njëjtën demokraci. 4. Prandaj, si gjatë Luftës së Ftohtë Shtetet e Bashkuara kanë ndihmuar për të mbajtur komunistët larg nga pushteti në Europë (për t’i parë në fund të thahet) do të jenë politika amerikane për të kundërshtuar përfshirjen e partive totalitariste si - Vëllazëria Myslimane, ose, për këtë çështje, edhe të komunistëve - në çdo qeveri që është i zgjedhur, ose përkohësisht, në shtetet e reja arabe të sapo çliruara.
Ne ndoshta s’mund të kemi atë forcë sa për ta parandaluar këtë. Amen. Në këtë drejtim, Vëllazëria mund të jetë aq i fortë se - për shembull - një vend në tryezë është e pashmangshme. Por në asnjë rast nuk mund të thuhet një zëdhënës për Presidencën, ashtu sic tha Robert Gibbs, që rendi i ri duhet të “përfshijë një grup të gjerë aktorëve të rëndësishëm jo laikë”. Pse islamistët përligjen në mënyrë të panevojshme? Amerikanët duhet të japin urgjent mbështetjen e tyre për partitë demokratike laike në Egjipt dhe në vende të tjera përmes burimeve, trajnimit dhe të diplomacisë.
Ne jemi një pjesë, përsëri pa e dashur atë, të një lufte të errët, kësaj here me Islamizmin - dhe mbi të gjitha me Iranin, delegatët e saj dhe aleatët e saj të mundshëm, sunitë dhe shi’itë. Ne duhet të jemi realistë që ne e preferojnë - demokracinë e vërtetë të qeverisur nga demokratë të angazhuar - dhe për të zhvilluar politikat që shkojnë deri në fund. Një doktrinë e lirisë është një plan për liri të udhëhequr nga parimet. Truman pati sukses. Mund ta bëjmë edhe ne.
*Marrë nga Washington Post