Herald Tribune” / Elie Podeh
Paqja mund të jetë një ëndërr, por nuk është ëndrra jonë. Koha na ka bërë me dije faktin kokëfortë se Izraeli përdor retorikën e paqes, por në të vërtetë praktikisht, bën shumë pak për ta arritur. Gjithkush që thërret me sa ka në kokë që “ne nuk do të lëmë asnjë gur të hedhur ndaj nesh pa iu kundërpërgjigjur”, duhet të shihet mirë në pasqyrë. A është vërtet Izraeli duke u përpjekur me ngulm e vendosmëri për të arritur paqen?
Lajmi i bërë më dije, si nga SHBA-ja ashtu edhe nga Izraeli, se përpjekjet për të rinisur bisedimet e drejtpërdrejta midis palëve kanë dështuar pa mbushur gjashtë muaj nga çasti kur u bënë me dije në Washington, është një provë e gjallë se Izraeli nuk po rrugëton drejt paqes. Ky vend meriton pjesën dërrmuese të qortimeve: Historia nuk do t’ua falë atyre që e vlerësuan si më të çmuar zgjatjen e kohës së moratoriumit të ndërtesave të kolonëve edhe për tre muaj më shumë sesa rëndësinë e vijueshmërisë së bisedimeve dhe arritjes së një zgjidhjeje diplomatike.
Nuk ka dyshim se ndokush mund të qortojë nën zë edhe Presidentin amerikan Barack Obama, që nuk ua shtrëngoi rripat ashtu siç duhet të dyja palëve në konflikt, veçanërisht Izraelit, e që nuk ushtroi mjaftueshëm forcën e pushtetit ekonomik e politik që zotëron “për t’i bindur”, për përfitimet që do të gëzonin nga arritja e paqes. Por, historia na mëson se asnjë orvatje drejt paqes apo edhe klime normale bisedimesh nuk ka përfunduar me sukses, pavarësisht faktit që palët e përfshira në konflikt, gjithmonë vetëm me fjalë, shprehen se janë të gatshme për bisedime.
Paqja me Egjiptin dhe Jordaninë, Marrëveshja e Oslos dhe vite e vite bisedime me Sirinë dhe palët tjera u zhvilluan e shkuan përpara, duke u mbështetur tek interesat e palës kundërshtare, ndërkohë që superfuqitë luanin rolin e paqeruajtësit apo ndërmjetësit. Shtysat e ofruara nga ndërmjetësit ishin frytdhënëse vetëm atëherë kur palët vetë ishin të etura për arritjen e marrëveshjes.
Pikërisht edhe palës kundërshtare i bie përgjegjësia, por jo në mënyrë të njëjtë. Nuk ka dyshim se kryeministri izraelit, Beniamin Netanyahu, dhe kabineti që ai drejton janë gjerësisht përgjegjës për dështimet e fundit. Kokëfortësia e tij është një cilësi mjaft e njohur, në fillim të fjalimit të tij të mbajtur në Washington në muajin shtator, Netanyahu përsëriti dy herë të njëjtën shprehje “Historia na ka ofruar një mundësi të rrallë për t’i dhënë fund konfliktit mes dy popujve tanë”. Njëkohësisht, po në këtë fjalim, fjala ‘paqe’ u përsërit plot 14 herë. Ndërkohë që është e qartë se politikanët përdorin retorikën për t’i dhënë shtysë plan-veprimit të tyre, këto masa dhe kjo gjuhë e përdorur krijojnë shpresë e pritshmëri që kur nuk arrihen, shpien drejt acarimit dhe sigurisht edhe drejt dështimit.
Në një kuptim më të gjerë, Netanyahu dhe kabineti që ai drejton janë përfaqësuesit e shoqërisë së sotme izraelite. Sondazhet e kryera në publik tregojnë për një rritje të prirjeve të ekstremizmit në shoqërinë izraelite, që veç një hap i ndan nga racizmi ndaj arabëve, ashtu si edhe ftohje apo mungesë të theksuar besimi te synimet dhe interesat e palës tjetër. Në këto rrethana nuk të habit fakti se trysnia e opinionit publik është mrrolur që qeveria të hedhë hapa përpara drejt procesit të paqes, si dhe nuk ka një përgjigje të mirëfilltë të opinionit publik izraelit ndaj deklaratave sa dramatike aq edhe tragjike se “bisedimet e paqes janë ndërprerë”.
Kur bëhet fjalë për paqen, qëndrimi i sotëm i Izraelit është i ngjashëm me qëndrimin e mbajtur pas luftërave të vitit 1948 dhe 1967. Të gjitha mundësitë e arritjes së marrëveshjes ishin të pranishme, por çmimi që duhej paguar vlerësohej si i lartë. Ditëve të sotme, e njëjta situatë, parapëlqehet më shumë mbajtja e gjendjes së pandryshueshme sesa përpjekjet për të ndryshuar nga pozicionet e palëvizshme, që Izraeli nga ana e tij i vlerëson si kërcënim për vendin edhe kur në horizont nuk shquhet ndonjë re kërcënuese.
Në dhjetëvjeçarët e fundit, Izraeli është përballur me një sërë nismash të ndërmarra nga arabët, plani i paqes së “Lidhjes Arabe”, ofertat e Sirisë për të rënë në ujdi, vullneti i shprehur nga pala palestineze për të hedhur hapa përpara, madje deri edhe te deklaratat e zbutura nga ana e Hamasit. Të gjitha qeveritë izraelite kanë dhënë përgjigje sa të rezervuara, aq edhe të akullta (përveç rastit të ish-kryeministrit Ehud Olmert kur gjendej në situatën më të vështirë të qeverisë që kryesonte).
... praktikisht, bën shumë pak për ta arritur. Gjithkush që thërret me sa ka në kokë që “ne nuk do të lëmë asnjë gur të hedhur ndaj nesh pa iu kundërpërgjigjur”, duhet të shihet mirë në pasqyrë. A është vërtet Izraeli duke u përpjekur me ngulm e vendosmëri për të arritur paqen?
Lajmi i bërë më dije, si nga SHBA-ja ashtu edhe nga Izraeli, se përpjekjet për të rinisur bisedimet e drejtpërdrejta midis palëve kanë dështuar pa mbushur gjashtë muaj nga çasti kur u bënë me dije në Washington, është një provë e gjallë se Izraeli nuk po rrugëton drejt paqes. Ky vend meriton pjesën dërrmuese të qortimeve: Historia nuk do t’ua falë atyre që e vlerësuan si më të çmuar zgjatjen e kohës së moratoriumit të ndërtesave të kolonëve edhe për tre muaj më shumë sesa rëndësinë e vijueshmërisë së bisedimeve dhe arritjes së një zgjidhjeje diplomatike.
Nuk ka dyshim se ndokush mund të qortojë nën zë edhe Presidentin amerikan Barack Obama, që nuk ua shtrëngoi rripat ashtu siç duhet të dyja palëve në konflikt, veçanërisht Izraelit, e që nuk ushtroi mjaftueshëm forcën e pushtetit ekonomik e politik që zotëron “për t’i bindur”, për përfitimet që do të gëzonin nga arritja e paqes. Por, historia na mëson se asnjë orvatje drejt paqes apo edhe klime normale bisedimesh nuk ka përfunduar me sukses, pavarësisht faktit që palët e përfshira në konflikt, gjithmonë vetëm me fjalë, shprehen se janë të gatshme për bisedime.
Paqja me Egjiptin dhe Jordaninë, Marrëveshja e Oslos dhe vite e vite bisedime me Sirinë dhe palët tjera u zhvilluan e shkuan përpara, duke u mbështetur tek interesat e palës kundërshtare, ndërkohë që superfuqitë luanin rolin e paqeruajtësit apo ndërmjetësit. Shtysat e ofruara nga ndërmjetësit ishin frytdhënëse vetëm atëherë kur palët vetë ishin të etura për arritjen e marrëveshjes.
Pikërisht edhe palës kundërshtare i bie përgjegjësia, por jo në mënyrë të njëjtë. Nuk ka dyshim se kryeministri izraelit, Beniamin Netanyahu, dhe kabineti që ai drejton janë gjerësisht përgjegjës për dështimet e fundit. Kokëfortësia e tij është një cilësi mjaft e njohur, në fillim të fjalimit të tij të mbajtur në Washington në muajin shtator, Netanyahu përsëriti dy herë të njëjtën shprehje “Historia na ka ofruar një mundësi të rrallë për t’i dhënë fund konfliktit mes dy popujve tanë”. Njëkohësisht, po në këtë fjalim, fjala ‘paqe’ u përsërit plot 14 herë. Ndërkohë që është e qartë se politikanët përdorin retorikën për t’i dhënë shtysë plan-veprimit të tyre, këto masa dhe kjo gjuhë e përdorur krijojnë shpresë e pritshmëri që kur nuk arrihen, shpien drejt acarimit dhe sigurisht edhe drejt dështimit.
Në një kuptim më të gjerë, Netanyahu dhe kabineti që ai drejton janë përfaqësuesit e shoqërisë së sotme izraelite. Sondazhet e kryera në publik tregojnë për një rritje të prirjeve të ekstremizmit në shoqërinë izraelite, që veç një hap i ndan nga racizmi ndaj arabëve, ashtu si edhe ftohje apo mungesë të theksuar besimi te synimet dhe interesat e palës tjetër. Në këto rrethana nuk të habit fakti se trysnia e opinionit publik është mrrolur që qeveria të hedhë hapa përpara drejt procesit të paqes, si dhe nuk ka një përgjigje të mirëfilltë të opinionit publik izraelit ndaj deklaratave sa dramatike aq edhe tragjike se “bisedimet e paqes janë ndërprerë”.
Kur bëhet fjalë për paqen, qëndrimi i sotëm i Izraelit është i ngjashëm me qëndrimin e mbajtur pas luftërave të vitit 1948 dhe 1967. Të gjitha mundësitë e arritjes së marrëveshjes ishin të pranishme, por çmimi që duhej paguar vlerësohej si i lartë. Ditëve të sotme, e njëjta situatë, parapëlqehet më shumë mbajtja e gjendjes së pandryshueshme sesa përpjekjet për të ndryshuar nga pozicionet e palëvizshme, që Izraeli nga ana e tij i vlerëson si kërcënim për vendin edhe kur në horizont nuk shquhet ndonjë re kërcënuese.
Në dhjetëvjeçarët e fundit, Izraeli është përballur me një sërë nismash të ndërmarra nga arabët, plani i paqes së “Lidhjes Arabe”, ofertat e Sirisë për të rënë në ujdi, vullneti i shprehur nga pala palestineze për të hedhur hapa përpara, madje deri edhe te deklaratat e zbutura nga ana e Hamasit. Të gjitha qeveritë izraelite kanë dhënë përgjigje sa të rezervuara, aq edhe të akullta (përveç rastit të ish-kryeministrit Ehud Olmert kur gjendej në situatën më të vështirë të qeverisë që kryesonte). ... praktikisht, bën shumë pak për ta arritur. Gjithkush që thërret me sa ka në kokë që “ne nuk do të lëmë asnjë gur të hedhur ndaj nesh pa iu kundërpërgjigjur”, duhet të shihet mirë në pasqyrë. A është vërtet Izraeli duke u përpjekur me ngulm e vendosmëri për të arritur paqen?
Lajmi i bërë më dije, si nga SHBA-ja ashtu edhe nga Izraeli, se përpjekjet për të rinisur bisedimet e drejtpërdrejta midis palëve kanë dështuar pa mbushur gjashtë muaj nga çasti kur u bënë me dije në Washington, është një provë e gjallë se Izraeli nuk po rrugëton drejt paqes. Ky vend meriton pjesën dërrmuese të qortimeve: Historia nuk do t’ua falë atyre që e vlerësuan si më të çmuar zgjatjen e kohës së moratoriumit të ndërtesave të kolonëve edhe për tre muaj më shumë sesa rëndësinë e vijueshmërisë së bisedimeve dhe arritjes së një zgjidhjeje diplomatike.
Nuk ka dyshim se ndokush mund të qortojë nën zë edhe Presidentin amerikan Barack Obama, që nuk ua shtrëngoi rripat ashtu siç duhet të dyja palëve në konflikt, veçanërisht Izraelit, e që nuk ushtroi mjaftueshëm forcën e pushtetit ekonomik e politik që zotëron “për t’i bindur”, për përfitimet që do të gëzonin nga arritja e paqes. Por, historia na mëson se asnjë orvatje drejt paqes apo edhe klime normale bisedimesh nuk ka përfunduar me sukses, pavarësisht faktit që palët e përfshira në konflikt, gjithmonë vetëm me fjalë, shprehen se janë të gatshme për bisedime.
Paqja me Egjiptin dhe Jordaninë, Marrëveshja e Oslos dhe vite e vite bisedime me Sirinë dhe palët tjera u zhvilluan e shkuan përpara, duke u mbështetur tek interesat e palës kundërshtare, ndërkohë që superfuqitë luanin rolin e paqeruajtësit apo ndërmjetësit. Shtysat e ofruara nga ndërmjetësit ishin frytdhënëse vetëm atëherë kur palët vetë ishin të etura për arritjen e marrëveshjes.
Pikërisht edhe palës kundërshtare i bie përgjegjësia, por jo në mënyrë të njëjtë. Nuk ka dyshim se kryeministri izraelit, Beniamin Netanyahu, dhe kabineti që ai drejton janë gjerësisht përgjegjës për dështimet e fundit. Kokëfortësia e tij është një cilësi mjaft e njohur, në fillim të fjalimit të tij të mbajtur në Washington në muajin shtator, Netanyahu përsëriti dy herë të njëjtën shprehje “Historia na ka ofruar një mundësi të rrallë për t’i dhënë fund konfliktit mes dy popujve tanë”. Njëkohësisht, po në këtë fjalim, fjala ‘paqe’ u përsërit plot 14 herë. Ndërkohë që është e qartë se politikanët përdorin retorikën për t’i dhënë shtysë plan-veprimit të tyre, këto masa dhe kjo gjuhë e përdorur krijojnë shpresë e pritshmëri që kur nuk arrihen, shpien drejt acarimit dhe sigurisht edhe drejt dështimit.
Në një kuptim më të gjerë, Netanyahu dhe kabineti që ai drejton janë përfaqësuesit e shoqërisë së sotme izraelite. Sondazhet e kryera në publik tregojnë për një rritje të prirjeve të ekstremizmit në shoqërinë izraelite, që veç një hap i ndan nga racizmi ndaj arabëve, ashtu si edhe ftohje apo mungesë të theksuar besimi te synimet dhe interesat e palës tjetër. Në këto rrethana nuk të habit fakti se trysnia e opinionit publik është mrrolur që qeveria të hedhë hapa përpara drejt procesit të paqes, si dhe nuk ka një përgjigje të mirëfilltë të opinionit publik izraelit ndaj deklaratave sa dramatike aq edhe tragjike se “bisedimet e paqes janë ndërprerë”.
Kur bëhet fjalë për paqen, qëndrimi i sotëm i Izraelit është i ngjashëm me qëndrimin e mbajtur pas luftërave të vitit 1948 dhe 1967. Të gjitha mundësitë e arritjes së marrëveshjes ishin të pranishme, por çmimi që duhej paguar vlerësohej si i lartë. Ditëve të sotme, e njëjta situatë, parapëlqehet më shumë mbajtja e gjendjes së pandryshueshme sesa përpjekjet për të ndryshuar nga pozicionet e palëvizshme, që Izraeli nga ana e tij i vlerëson si kërcënim për vendin edhe kur në horizont nuk shquhet ndonjë re kërcënuese.
Në dhjetëvjeçarët e fundit, Izraeli është përballur me një sërë nismash të ndërmarra nga arabët, plani i paqes së “Lidhjes Arabe”, ofertat e Sirisë për të rënë në ujdi, vullneti i shprehur nga pala palestineze për të hedhur hapa përpara, madje deri edhe te deklaratat e zbutura nga ana e Hamasit. Të gjitha qeveritë izraelite kanë dhënë përgjigje sa të rezervuara, aq edhe të akullta (përveç rastit të ish-kryeministrit Ehud Olmert kur gjendej në situatën më të vështirë të qeverisë që kryesonte).
Home »
» Fajtorët e dështimit të madh