Του Δηµήτρη Μητρόπουλου
ΠΕΙΤΕ Ο,ΤΙ θέλετε για την κρίση! Ωστόσο για δεύτερη φορά τα τελευταία τριάντα χρόνια – η πρώτη ήταν στους Ολυµπιακούς του 2004 – µας ξανάκανε οµφαλό της γης. H Ελλαδίτσα των έντεκα εκατοµµυρίων κατοίκων – και των τριακοσίων είκοσι δισ. χρέους – παραλίγο να τινάξει το... διεθνές οικονοµικό σύστηµα στον αέρα. Ολα αυτά εξηγούν γιατί το τελευταίο δωδεκάµηνο έχει περάσει από την Αθήνα η ελίτ της παγκοσµιοποίησης. Ο υπερεπενδυτής Τζορτζ Σόρος, ο υπερδηµοσιογράφος Τόµας Φρίντµαν, ο υπεραπαισιόδοξος Νουριέλ Ρουµπίνι και, προχθές, ο υπέρµαχος του απρόβλεπτου Νασίµ Νικολά Ταλέµπ.
ΑΛΛΟΙ ΕΚΛΗΘΗΣΑΝ κι άλλοι απλώς ήρθαν. Ο Ταλέµπ µίλησε σε µια κατάµεστη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών µε αφορµή την ελληνική έκδοση του «Μαύρου κύκνου». Είναι το best seller βιβλίο που τον έκανε διάσηµο.
Λιβανέζος που ζει στη Νέα Υόρκη, αναγνώστης του Σέξτου Εµπειρίκου αλλά και βετεράνος της αγοράς παραγώγων, ο Ταλέµπ κινείται µεταξύ εκλαϊκευµένης φιλοσοφίας και µαθηµατικών µε ένα πέρασµα από το Πανεπιστήµιο Wharton. Αν και ανακάλυψε αναπόφευκτα κάποια στιγµή τον Κ.Π.
Καβάφη, στον Ταλέµπ ταιριάζει περισσότερο η διατύπωση του Σολωµού αφού είναι «είδος µεικτό, αλλά νόµιµο».
ΠΩΣ ΣΥΝΟΨΙΖΕΤΑΙ η σκέψη του Ταλέµπ – ή, τέλος πάντων, η ορνιθολογία του απρόβλεπτου που ασκεί; Είναι απλό. Οσους άσπρους κύκνους και να έχει θαυµάσει κανείς, ο µαύρος κύκνος – που εντοπίσθηκε τελικά στην Αυστραλία – έρχεται να επιβεβαιώσει την αδυναµία πρόβλεψης. Μπορεί εκ των υστέρων να τα θεωρούµε αναπόφευκτα και να τα ενσωµατώνουµε στο αφήγηµα της Ιστορίας, ωστόσο τα µεγάλα γεγονότα είναι απρόβλεπτα και γι’ αυτό πολύ επικίνδυνα. Οι κανονικότητες του παρελθόντος δεν είναι καλός οδηγός για την εξέλιξη της γραµµής του διαγράµµατος στο µέλλον. EXONTAΣ τον γοητευτικό µυστικισµό των στοχαστών της Μέσης Ανατολής µε το µέρος του, ο Ταλέµπ είναι ένας αναλυτής που δουλεύει µε το ένστικτο και αντιλαµβάνεται το προσωπικό βίωµα ως φιλοσοφική παραβολή. Τι ρόλο παίζει άραγε η ατοµική του ιστορία στην εµµονή του στο απρόβλεπτο; Η αλήθεια είναι πως στο τέλος της δεκαετίας του ‘70 η Βηρυτός έγινε από Παρίσι της Μεσογείου µια πόληφάντασµα. Οι διαφορετικές εθνικές και θρησκευτικές οµάδες που έκαναν για χρόνια και χρόνια τον Λίβανο ένα θαυµαστό µωσαϊκό πολυπολιτισµικότητας πρωταγωνίστησαν σε έναν εµφύλιο απίστευτης ωµότητας. Η αρµονική τους συγκατοίκηση δεν προδιέθετε µε τίποτε για την αλληλοσφαγή που ακολούθησε:
άλλη µια περίπτωση όπου το παρελθόν δεν είναι καλός οδηγός για το τι θα συµβεί στο µέλλον.
ΕΔΩ ΠΟΥ τα λέµε, ποιος περίµενε ότι µπαίνοντας στην ευρωζώνη η Ελλάδα σφράγιζε εισιτήριο για την τρελή πτήση του 2010 µέσα στην καταιγίδα της χρεοκοπίας; Κανείς. Για τον Νασίµ το αισιόδοξο είναι ότι έχουµε καταλάβει πως είµαστε σε κρίση. Αρα θα σηκώσουµε τα µανίκια και θα την αντιµετωπίσουµε.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΕΣ από τα ΝΕΑ.