Koha ishte ideale. Nuk kishin për të gjetur
kohë më të mirë për festën, edhe sikur ta kishin
porositur. Pa erë, ngrohtë, qielli nuk kishte
asnjë re. Vetëm se qielli dukej sikur kishte një
perde mjegulle prej ari, siç ndodh nganjëherë
gjatë verës.
Kopshtari kishte ndenjur lart që prej agimit
të ditës, duke kositur lëndinën dhe duke pastruar,
derisa bari dhe rrafshina e errët bashkë
me margaritat nisën të shkëlqenin.
Sa i takon trëndafilave, nuk kishte si të mos
ndjeje se ato ishin të vetmet lule që i linin përshtypje
njerëzve gjatë pritjeve që organizoheshin;
të vetmet lule që kushdo i njeh.
Qindra, po, vërtet qindra kishin lulëzuar
brenda një nate.
Mëngjesi ende nuk ishte servirur, kur kopshtari
vendosi tendën.
“Ku do që ta vendos tendën, nënë?”
“Bir i dashur, nuk ia vlen të më pyesësh
mua. Kam vendosur t’jua lë juve të gjitha këtë
vit. Harroje që jam nëna jote. Më trajto si një
mikeshë e nderuar”.
Por Megi nuk mundi të lëvizte dhe të kontrollonte.
Ajo kishte larë flokët para se të hante
mëngjes dhe u ul të pinte kafenë në një çajnik
me ngjyrë të blertë; mbi faqe i lëvizte një kaçurrel.
Ajo zbriste zakonisht e veshur me këmishë
nate dhe me një xhaketë të lehtë mbi supe.
“Duhet të shkosh, Laura; je ti artistja këtu”.
Laura fluturoi, ende duke mbajtur në dorë
fetën e bukës me gjalpë. Është kaq e këndshme
të kesh një arsye për të ngrënë jashtë
dyerve dhe përveç kësaj, ajo kishte shumë qejf
të sistemonte gjërat; gjithmonë e ndjente se
askush tjetër nuk mund ta bënte më mirë këtë
punë.
4 burra të veshur me këmishë qëndruan
së bashku në kopsht duke kundruar lulet.
Ata kishin marrë me vete fuçi me dërrasa
të mbuluara me copë lart dhe me çanta që i
mbanin në kurriz. Dukeshin si të rëndësishëm.
Laura dëshironte të mos e kishte më atë
copën e bukës me gjalp nëpër duar, por nuk
kishte ku ta vendoste, por i vinte keq edhe ta
hidhte.
Ajo u turpërua dhe u përpoq të dukej e ashpër,
kur iu afrua atyre.
“Mirëmëngjes”, tha ajo, duke kopjuar kësisoj
zërin e nënës së vet.
Kjo tingëlloi kaq frikshëm, saqë ajo u turpërua
dhe belbëzoi si një çupëlinë “Oh, ju keni
ardhur për tendën?”
< 2 >
“Po, për këtë kemi ardhur, zonjushë”, tha
burri më i gjatë, një djalosh hollak dhe qukës.
Ai spostoi çantën e mjeteve, hoqi kapelen prej
kashte dhe i buzëqeshi asaj. “Këto vegla janë
për tendën”.
Buzëqeshja e tij ishte aq e thjeshtë, aq
miqësore, saqë Laura e mori veten shpejt.
Çfarë sysh të bukur kishte ai, të vegjël, por me
ngjyrë blu të errët! Tani ajo po i hidhte një sy të
tjerëve, edhe ata ishin duke qeshur.
“Rri e qetë, nuk të kafshojmë”, dukej sikur
thoshte buzëqeshja e tyre. Sa të këndshëm
ishin! Sa mëngjes i bukur! Ajo nuk duhej ta
zinte në gojë mëngjesin; duhej t’i punonte
mendja vetëm për biznes. Për tendën.
“Mirë, po çdo bëjmë me lëndinën me zambakë
të bardhë?”
Ajo tregoi me gisht nga lëndina me zambakë,
me dorën që nuk mbante fetën e bukës
me gjalpë. Ata u kthyen dhe panë nga drejtimi
i gishtit të saj. Më i gjati rrudhi vetullat.
“Nuk më pëlqen kjo”, tha ai “Nuk duket
shumë. Mund të duket, nëse vendos tendë”,
dhe u kthye te Laura fare thjesht.
Laura e edukuar u mendua një hop, nëse
ishte diçka fisnike për një punëtor të fliste sy
më sy me të. Sidoqoftë,
ajo e ndoqi deri te lëndina.
“Një cep në fushën e
tenisit”, sugjeroi ajo. “Por
shiriti duhet të zhvendoset
në cepin tjetër”.
“Hm, do të kemi një
shirit tjetër?” tha njëri prej
punëtorëve. Ai ishte krejt i
zbehtë. Kishte një çehre
të drobitur, teksa sytë e tij
të errët hetonin fushën e
tenisit. Çfarë po mendonte
ai?
“Një shirit shumë i
shkurtër”, tha Laura me
mirësjellje. Mbase ai nuk mund të kundërshtonte
për shiritin. Por ai i gjati e ndërpreu.
“Shiko këtu, zonjushë, ky është vendi i duhur.
Përkundrejt këtyre pemëve. Aty lart. Kështu
shkon më bukur”.
Ato pemë ishin aq të bukura, të gjera, me
gjethe reflektuese dhe frutat i kishin të verdha.
Ishin si pemë që rriten në një ishull apo në një
shkretërirë, të vetmuara, që nxirrnin nga toka
gjethet dhe frutat nën diellin e nxehtë në heshtje
të plotë.
Vërtet duhej të mbuloheshin nga një tendë?
Po, duhej. Tashmë burrat mbanin mbi supe
fuçitë dhe po bënin gati vendin. Vetëm ai më i
gjati ishte larguar. Ai u kërrus, vendosi gishtin
e madh mbi nje lule, e këputi dhe e nuhati.
Kur Laura pa atë veprim, harroi gjithçka për
habinë e saj, duke u kujdesur për gjëra të tilla
si kjo – duke u kujdesur për aromën e nje luleje.
Sa burra që kishte njohur ajo do ta kishin
bërë këtë veprim? Oh, sa punëtorë të këndshëm
ishin, mendoi ajo. Pse nuk kishte edhe
ajo miq të tillë si këta? Ajo kërcente me ca djem
teveqelë mbrëmjeve të të dielave. Do t’ia kishte
kaluar shumë më mirë me njerëz si këta.
< 3 >
Gjithçka është gabim, vendosi ajo, teksa ai
i gjati tërhoqi diçka nga një zarf, diçka që ishte
kthyer vertikalisht sikur do varej. Nga ana e saj,
nuk i erdhi keq. As pak fare, as edhe një atom ...
Dhe tani, nisi zhurma e çekiçëve prej druri.
Dikush fërshëllente, dikush këndonte “Aty je
Mateo? Mateo!”. Sa për të provuar se sa i lumtur
ishte ai më i gjati dhe se si përbuzte marrëveshjen,
Laura e kafshoi një herë fetën e
bukës me gjalpë duke vështruar pikturën e
vogël. Ndihej si një vajzë punëtore.
“Laura, Laura, ku je? Telefoni, Laura!” një
zë bërtiste nga brenda shtëpisë.
“Po vij!”. Ceku lehtë, mbi lëndinë, mbi
rrugicë, mbi shkallë, përmes verandës dhe ja
ku u gjend, brenda në hajat.
Në korridor, i ati dhe Juli po fshinin kapelet
gati për të hyrë në zyrë.
“Laura, them se”, tha Juli me shpejtësi “ti
duhet ta pastrosh pak pallton time deri nga pasditja.
Shihe nëse ka nevojë për hekur”.
“Do ta bëj, mos ki merak”, tha ajo. Papritmas,
ajo nuk e përmbajti dot veten. Rendi drejt
Julit dhe i dha një përqafim të shpejtë. “Oh, sa
i dua piknikët”, gulçoi Laura.
“Shu – më”, tha Juli me një zë të ngrohtë
dhe djaloshar. Edhe ai e përqafoi motrën e tij
dhe e goditi lehtë. “Vrap te telefoni, vajzë plakë”.
Telefoni. “Po, po; oh, po. Kiti? Mirëmëngjes
e dashur! Do të vish për drekë nga ne? Mirë, e
dashur. Jam shumë e kënaqur. Do të kemi gjellë
të rastit – sanduiçë të pjekur dhe vezë të rrahura.
Po, në fakt nuk është ndonjë mëngjes
kushedi se çfarë. Një moment. Rri në linjë. Po
më thërret mami”.
Laura u kthye. “Çfarë, mami? Nuk të dëgjoj”.
Zëri i zonjës Sheridan
rrinte pezull mbi shkallë.
“Thuaji asaj të
vërë atë kapelen e
bukur që kishte të dielën
e kaluar”.
“Nëna thotë që të
vësh atë kapelen e
bukur që kishe të dielën
e kaluar. Mirë. Në orën
1 fiks. Paçim”.
Laura ngriti krahët
mbi kokë, mori frymë
thellë, i tendosi krahët
dhe i la të lira të binin.
“Uh”, psherëtiu dhe pas kësaj, u ngrit me
vërtik. Ishte e qetë, e dëgjueshme. Të gjitha
dyert në shtëpi dukej se ishin hapur. Shtëpia
ishte plot gjallëri, dëgjoheshin hapa të shpejtë
në vrapim e sipër, edhe zëra të lartë. Dera e
blertë që të shpinte në kuzhinë ishte e hapur
dhe nga ajo dëgjohej një zhurmë e mbytur.
Ishte pianoja e rëndë. Po ajri? Nëse do të
ndalje, a do e kuptoje që ajri ishte disi ndryshe?
Frynte erë jashtë. Kishte edhe nja dy shenja
të vogla të diellit, njëra dukej te shishja e
bojës, tjetra tek korniza e një fotoje. Veçanërisht
njëra ishte e ngrohtë. Si një yll i argjendtë
dhe i vockël. Ajo duhej ta kishte puthur atë rreze.
< 4 >
Gjëmoi zilja e derës kryesore dhe fëshfërima
e fundit të Sadijes nëpër shkallë.
U dëgjua zëri i një burri që mërmëriste; Sadija
iu përgjigj pa u menduar gjatë “Jam e sigurt
që nuk e di. Prit. Do të pyes zonjën Sheridan”.
“Çfarë ka, Sadije?” tha Laura ndërsa ishte
duke futur në korridor.
“Është luleshitësi, zonjusha Laura”.
Ashtu ishte në fakt. Aty, brenda ishte një tabaka
e madhe e mbushur me zambakë. Asnjë lloj
tjetër luleje. Vetëm zambakë – të bardhë, vjollcë,
të kuqe, pothuaj të gjitha me kërcej të ndritshëm.
“Oh, Sadije!” tha Laura dhe tingulli doli si
një ofshamë e lehtë. U mblodh kruspull, a thua
se po ngrohej nga ai shkëlqim i zambakëve; i
ndjeu nëpër gishta, mbi buzë, i dukej sikur po i
rriteshin mbi gjoks.
“Duhet të ketë diçka që nuk shkon” tha ajo
turbull. “Askush nuk ka urdhëruar kaq shumë
lule. Sadije, shko dhe gjeje pak nënën”.
Në çast zonja Sheridan u bashkua me to.
“Ka të drejtë” tha ajo e qetë. “Po, i porosita
unë. A nuk janë të bukur?”
Ajo shtyu lehtë krahun e Laurës. “Po kaloja
nga dyqani dje dhe i pashë nga dritarja. Papritmas
më shkoi ndër mend për herë të parë në
jetë, që të kisha sa më shumë zambakë nëpër
duar”.
“Por unë mendova se ti nuk doje të përziheshe”,
tha Laura. Sadija u largua ndërkaq.
Luleshitësi priste jashtë te furgoni i tij. Ajo vendosi
krahun te qafa e nënës dhe me mirësjellje,
me shumë mirësjellje i kafshoi pakëz veshin.
“E dashur bijë, ty nuk do të pëlqente të kishe
një nënë të arsyeshme, apo jo? Mos e bëj këtë.
Ja ku është”.
Ai solli edhe një tabaka tjetër me zambakë.
“Vendosi jashtë, nga brenda derës, në të dy
anët e verandës, të lutëm”, tha zonjusha Sheridan.
“A je dakord me mua, Laura?”
“Po, shumë mirë mami”.
Në dhomën e vizatimit, Megi, Joze dhe Hansi
i vogël më në fund ia dolën mbanë ta lëviznin
pianon nga vendi.
“Tani, nëse e vendosni kolltukun përkundrejt
murit dhe lëvizni çdo gjë jashtë dhome,
përveç karrigeve, si thoni?”
“Dakord”.
“Hans, lëvizi këto tryeza në dhomën e duhanit
dhe sill një fshesë për të hequr këto njolla
nga qilimi – një moment, Hans – “Joze kishte
shumë qejf të urdhëronte shërbëtorët dhe
ata kishin dëshirë të bindeshin. Ajo gjithnjë i
bënte të ndjeheshin sikur merrnin pjesë në
ndonjë dramë. “Thuaji të vijnë këtu zonjushë
Laura dhe nëna e saj”.
< 5 >
“Shumë mirë, zonjusha Joze”.
U kthye nga Megi. “Unë dua të dëgjoj tingujt
e pianos, mbase mund të më kërkojnë të këndoj
pasdite. Le t’ia fillojmë me këngën njëherë”.
Pom! Ta-ta-ta Tee-ta! Piano u dëgjua si një
furtunë dhe fytyra e Jozesë ndryshoi.
Përplasi duart. Vështroi e pikëlluar dhe në
mënyrë enigmatike nënën e saj dhe Laurën
teksa ishin duke ardhur.
“Kjo jetë është e trishtë, një lot, një psherëtimë.
Një dashuri që ndry-shon, një jetë e
trishto .... dhe më pas – lamtumirë!”
Por tek fjala e fundit, u duk sikur piano i kish
dëshpëruar më shumë se gjithnjë, fytyra e saj
u copëtua nga një buzëqeshje brilante, të frikshme,
aspak simpatike.
“Nuk e kam zërin mirë mami?” rrëzëlliti ajo.
“Kjo jetë është e trsihtë, shpresa sikur po
vdes. Një ëndërr – një rizgjim”.
Por tashmë Sadija i ndërpreu. “Çfarë po
ndodh Sadije?”
“Të lutem mami, kuzhinieri po pyet nëse
duhet t’i bëjë gati sanduiçet”.
“”Thuaji se i duam për 10 minuta”, i shpjegoi
Sadijes.
Sadija ndërkaq iku.
“Tashmë, Laura”, tha nëna e saj shpejt e
shpejt “eja me mua në dhomën e duhanit. Kam
marrë emrat diku nga pjesa e prapme e një
zarfi. Duhet të shkruash në emrin tim. Meg, shko
lart shpejt dhe merr kapuçin. Joze, vrapo dhe
vishu. A më dëgjoni fëmijë apo t’i tregoj babait
tuaj kur të kthehet në mbrëmje”.
Zarfi u gjend më në fund prapa orës së
dhomës së ndenjes. Një Zot e di se si kishte
përfunduar deri aty.
“Një nga fëmijët duhet ta ketë vjedhur nga
çanta ime, sepse më kujtohet mirë – krem djathi
dhe gjizë me limon. Ti e ke bërë?”
“Po”.
“Vezë dhe - - “ zonjusha Sheridan e mbajti
zarfin larg saj. “Duket si mi. Nuk është mi, apo
jo?”
“Ullinj” tha Laura duke vështruar mbi supin
e saj.
“Po, padyshim, ullinj. Çfarë kombinimi i
tmerrshë i tingujve. Vezë dhe ullinj”.
Më në fund i dhanë fund dhe Laura i largoi
prej kuzhine. Gjeti Jozenë aty duke qetësuar
kuzhinierin, që nuk dukej më aq i tmerruar.
< 6 >
“Kurrë nuk kam përë sanduiçë të tillë kaq të
shijshëm”, tha Joze me një zë të ngazëllyer. Ju
përgëzoj vërtet”.
Kuzhinieri mblodhi koret me thikën e gjatë
dhe buzëqeshi.
U duk një burrë që po vinte. Kish sjellë tortën
me krem.
“Vendosi brenda në tryezë, vajzë”, urdhëroi
kuzhinieri.
Sadija i solli brenda dhe më pas doli përsëri.
Padyshim që Laura dhe Joze ishin mjaft të rritura
për t’u kujdesur për gjëra të tilla. Ata nuk
mund të binin dakord kurrsesi, se copat e tortës
dukeshin të hijshme. Shumë. Kuzhinieri nisi t’i
sistemonte, duke tundur letrën e sheqerit.
“Të marrë secili nga një copë tortë”, tha
kuzhinieri me atë zërin e tij të qetë.
Kaq shumë tortë para ngrënies së
mëngjesit. Kjo ide e bëri të drithërohej Laurën.
“Hajde të shkojmë nga kopshti, nga ana e
pasme”, sugjeroi Laura. “Dua të shoh si po
ecën puna me tendën. Janë shumë të këndshëm
ata punëtorët”.
Por dera e pasme ishte e bllokuar nga
kuzhinieri, Sadija dhe Hansi.
Diçka kishte ndodhur.
“Tuk-tuk-tuk”, i ndillte pulat kuzhinieri. Sadija
i rrahu duart drejt fytyrës, sikur të kish dhimbje
dhëmbësh. Fytyra e Hansit po përpiqej të
kuptonte.
“Ç’po ndodh?”
“Ndodhi një aksident i rëndë. Një burrë u
vra”, tha kuzhinieri.
“Një burrë u vra? Ku? Si? Kur?”
“A e ke parasysh ku ndodhen ato vilat e vogla
aty, zonjushë?”
Sigurisht që ajo e dinte ku ndodheshin.
“Aty jeton një burrë, quhet Skot, një karrocier.
Kali i tij u tremb nga zhurma e një motori, në
cep të rrugës sot në mëngjes dhe ai ra me
kokë poshtë. U vra”.
< 7 >
“Vdiq!”, e pyeti Laura e habitur.
“E gjetën të vdekur”. “Po dërgonin trupin në
shtëpi kur u nisa për këtu. La gruan dhe 5 fëmijë
për të rritur”.
“Jose, eja këtu”.
Laura ngriti mëngën e trikos së të motrës
dhe e tërhoqi për nga kuzhina nga ana tjetër e
derës.
“Joze!”, tha ajo e tmerruar “a duhet të ndërpresim
gjithçka?”.
“Të ndalosh gjithçka, Laura!” thirri Joze.
“Çfarë do të thuash me këtë?”
Joze ishte ende i habitur tej mase. “E dashur
Laura, mos u bëj kaq qesharake. Sigurisht që
nuk e bëjmë dot këtë. Askush nuk e pret këtë
prej nesh. Mos u bëj kaq ekstravagante”.
“Por ne nuk mund të organizojmë festë, kur
komshiu ynë aty ka vdekur aksidentalisht”.
Kjo ishte vëret ekstravagante, sepse vilat e
vogla ndodheshin në të njëjtën rrugicë. i ndante
vetëm ajo rrugicë. Vërtet, ishin komshinj.
Po t’i hidhje një sy shtëpisë ku kishte
ndodhur vdekja, do vije re shenja varfërie. Atykëtu
mund të të kapte syri rrecka, bishta
cigaresh etj.
Gruaja e tij ishte rrobalarëse. Ishin një tufë
fëmijësh. Kur fëmijët e Sheridanit ishin ende të
vegjël, nuk lejoheshin të fusnin këmbët te shtëpia
e tyre, për shkak të gjuhës që përdornin
dhe shprehjet ordinere, aspak të hijshme.
Kur u rritën, Laura dhe Juli nganjëherë luanin
me to. Ishte diçka e neveritshme dhe e
ndyrë.
“Oh, Laura!” nisi të shqetësohej seriozisht
Joze. “Nëse nuk do ta lejosh bandën muzikore
të luajë sa herë që ndodh ndonjë aksident, ke
për të jetuar një jetë shumë energjike. Edhe
mua më vjen keq po aq sa ty. Më dhimbsen
shumë këta fëmijë”.
Sytë e saj u ngurtësuan. Ajo vështroi motrën
si gjithnjë kur ishin të vegjël dhe luanin bashkë.
“Nuk e kthen në jetë atë burrë të dehur, duke
qenë kaq e ndjeshme”, tha butësisht.
< 8 >
“I pirë! Kush tha që ishte i pirë?” Laura u
kthye furishëm nga Joze. Ajo tha, ashtu siç
shprehen njerëzit në kësi rastesh “Po shkoj t’i
tregoj nënës”.
“Bëje, e dashur”, mërmëriti Joze.
“Mami, a mund të hyj në dhomën tënde?”
“Padyshim bijë. Pse, çfarë ka ndodhur?
Ç’është kjo çehre kështu?” dhe zonja Sheridan
u rrotullua sakaq. Po provonte një kapelë
të re.
“Nënë, është vrarë një burrë”, ia nisi Laura.
“Jo në kopshtin tonë? e ndrëpreu nëna e
saj.
“Jo, jo!”
“Oh, sa më frikësove, bijë!” zonja Sheridan
psherëtiu duke ndjerë lehtësim dhe mori
kapelen e madhe duke e mbajtur mbi gjunjët.
“Por dëgjo, nënë”, tha Laura. Pa frymë, ajo i
tregoi fill e për pe historinë e tmerrshme.
“Sigurisht, ne nuk mund ta organizojmë festën
apo jo?” iu lut ajo. “Banda muzikore ka
mbërritur. Fqinjët do na dëgjojnë nënë, atyre u
ka ndodhur vdekje!”
Për çudinë e Laurës nëna e saj u soll tamam
si Joze; ishte më e vështirë të duroje, sepse
ajo dukej shumë e habitur. Ajo kundërshtoi ta
merrte seriozisht atë që sapo tha Laura.
“Por, bija ime e dashur, përdor arsyen tënde.
Ne kemi dëgjuar rastësisht për të. Nëse dikush
do të kishte vdekur në kushte normale – nuk
mund ta kuptoj se si i mbajnë në ato shtëpi të
ndyta – ne do të vazhdonim festën tonë, apo
jo?”
Laura duhej të thoshte “po”, por ndjeu se
do të gabonte rëndë nëse e thoshte. U ul mbi
divanin e nënës dhe shtrëngoi lulkat e jastëkut.
“Nënë a nuk është e tmerrshme që po tregoheni
kaq pa zemër”, pyeti ajo.
“E dashur!”. Zonja Sheridan u ngrit dhe iu
afrua, duke mbajtur ende në duar kapelen. “Bija
ime”, iu drejtua nëna “kapelja është jotja. Është
bërë enkas për ty. Të shkon shumë. Shihu
njëherë në pasqyrë!”. Ia bëri gati pasqyrën.
“Por, nënë”, Laura ia nisi avazit përsëri. Ajo
nuk mundi të shihej në pasqyrë, u kthye mënjanë.
Kësaj here zonja Sheridan e humbi durimin
ashtu si Joze.
“Ti po bëhesh shumë qesharake, Laura”
tha ajo ftohtë.
“Njerëzit nuk presin nga ty sakrifica të tilla.
Nuk është ndonjë gjë e bukur të prishësh
kënaqësinë e tjetrit, siç po bën ti tani”.
“Nuk ju kuptoj”, tha Laura dhe nisi të ecte
me shpejtësi drejt dhomës së gjumit.
Aty, gjëja e parë që pa ishte vajza e hijshme
në pasqyrë. Nuk e imagjinonte se do dukej aq
bukur. Nëna paska të drejtë? mendoi. Ajo nisi
të shpresonte se nëna kishte të drejtë. Mbase
po bëhem ca ekstravagante? Mbase edhe po.
Për një moment i shkoi në mendje gruaja me
fëjmijët e vegjël që po qanin të atin dhe kufoma.
Gjithçka iu errësua, iu duk ireale, si një foto
në gazetë. Kam për ta kujtuar përsëri në fund të
festës, vendosi. Ky iu duk plani më i mirë.
< 9 >
Dreka u shtrua pas orën 13.00. Në orën
14.30 të gjithë ishin gati për potere. Banda kish
ardhur prej kohësh dhe ishte vendosur në një
cep të fushës së tenisit.
“E dashur!” thirri Kiti Maitland. “Duhet ta
kishe rregulluar bandën në mes të fushës”.
Juli mbërriti dhe i thirri atyre të visheshin.
Laurës i shkoi ndërmend përsëri aksidenti. Ajo
donte t’ia tregonte atij. Nëse Juli do të binte
dakord me të tjerët, atëherë gjërat do të ndryshonin.
Ajo e ndoqi deri te korridori.
“Juli!”
“Përshëndetje!” Ajo ishte në gjysëm të
rrugës duke ngjitur shkallët, por kur u kthye dhe
pa Laurën, papritmas e pa me sy të zgurdulluar.
“Laura, dukesh si e hutuar”, tha Juli. “Kapelja
qenka e mrekullueshme!”
Laura tha me zë të ulët “Vërtet?” dhe
buzëqeshi. Nuk i tregoi dot gjë.
Shpejt njerëzit nisën të vinin turma-turma.
Kamerierët që ishin marrë enkas për festën u
nisën me shpejtësi drejt tendës. Kudo që hidhje
sytë, shihje çifte që shëtisnin pranë luleve, që
përshëndeteshin me njëri-tjetrin.
Dukeshin si zogj të ndritshëm që shkëlqenin
në kopshtin e Sheridanëve këtë mbrëmje,
rrugës për ... ku? Sa lumturi është të jesh me
njerëz të lumtur, të shtrëngosh duart, t’u prekësh
faqet dhe t’u buzëqeshësh në sy.
“E dashur Laura, sa bukur dukesh!”
“Sa të shkon kjo kapele, bijë!”
“Laura, dukesh si spanjolle. Nuk të kam
parë kurrë kaq rrëzëllitëse”.
Laura iu përgjigj butësisht “A keni pirë çajin?
A nuk doni ndonjë akullore më mirë? Janë
vërtet speciale”. Ajo vrapoi drejt të atit dhe iu lut.
“Babi i shtrenjtë, a mundet banda të marrë diçka
për të pirë?”
Laura e ndihmoi nënën e saj me përshëndetjet
e rastit, më pas edhe të fundit.
“Gjithçka mbaroi, mbaroi, falë Zotit” tha zonja
Sheridan. “Laura, eja të pijmë nga një kafe. Ishte
vërtet e suksesshme. Ah, këto festa, këto festa!
Përse ju fëmijë këmbëngulni gjithnjë në organizimet
e këtyre festave!”
< 10 >
“Merrni nga një sanduiç”.
“Faleminderit”.
“Mendoj se nuk keni dëgjuar për aksidentin
që ndodhi sot?” tha zoti Sheridan.
“I dashur” tha zonja Sheridan “po, e morëm
vesh. Kjo ngjarje pothuaj na e prishi edhe festën.
Laura këmbënguli të mos bëhej”.
“Oh, nënë!” Laura nuk donin ta ngacmonim
më lidhur me këtë çështje.
“Ishte e tmerrshme, sidoqoftë”, tha zoti
Sheridan. “Ai ishte edhe i martuar. Jetonte këtu,
kaq afër nesh. La gruan dhe shumë fëmijë për
të rritur”.
Një heshtje e padëshiruar ra. Zonja Sheridan
nisi të nervozohej, me filxhanin në dorë.
Vërtet, sa pa takt ky...
Papritmas i vështroi të gjithë. Aty mbi tryezë
ishin të gjitha sanduiçët, copat e kekëve, torta
me krem të gjitha të pangrëna, të gjitha do të
prisheshin. i erdhi një nga idetë e saj të shkëlqyera.
“E di”, tha ajo. “Le të bëjmë një shportë.
T’ua çojmë këto ushqime atyre fëmijëve që
qajnë të atin sot. Ata do kënaqen shumë. A jeni
dakord me mua? Laura!
“Nënë, je e bindur se është ide e mirë? Tha
Laura.
Përsëri, ajo dukej shumë ndryshe nga të
tjerët. Të merrnin mbeturinat e festës. A do ta
vlerësonte këtë gruaja e shkretë?
“Sigurisht! Ç’po të ndodh ty sot? Një orë më
parë po këmbëngulje që të tregoheshim më
njerëzorë, ndërsa tani ...”
Oh, mirë! Laura u nis të merrte shportën. U
mbush plot nga e ëma.
“Merre vetë e dashur!” tha ajo. “Eja ashtu
siç je. Jo, prit, merr edhe ca zambakë. Njerëzit
e asaj klase shoqërore i pëlqejnë shumë zambakët”.
Po errësohej kur Laura i ra derës së tyre. U
duk një qen aty si hije. Vilat e vogla dukeshin
thellësisht të zbehta. Ajo ndaloi një çast. Iu duk
se puthjet, lugët që tingëllinin, të qeshurat, shija
e barit të shtypur ishin brenda saj, në njëfarë
mënyre. Sa e çuditshme! i hodhi një sy qiellit të
zbehur dhe gjithçka që mendoi ishte “Po, ishte
festa më e suksesshme”.
< 11 >
Tashmë e kish kaluar rrugën e gjerë. Shtegu
ishte gjithë tym dhe pa dritë.
Gratë të mbuluara me shall dhe burrat me
kapele leshi nxitonin. Mjaft të tjerë rrini afëë
gardhit; fëmijët luanin diku aty pranë. Një
gumëzhitje dëgjohej herë pas here në vilat e
vogla. Në disa prej tyre kishte një përflakje drite
dhe një hije, që lëvizte përmes dritares. Laura
përkuli kokën dhe nxitoi hapat. Dëshironte që
të kishte veshur një pallto. Sa shumë xixëllonte
fustani i saj! Përse e shihnin njerëzit ashtu?
Ishte gabim që kishte ardhur deri aty; e dinte
mirë që ishte gabim. A duhej të kthehej tani?
Jo, ishte shumë vonë. Kjo ishte shtëpia. Kjo
duhej të ishte, patjetër. Një grup njerëzish qëndronin
jashtë. Afër portës një grua e moshuar
rrinte mbi një patericë dhe shihte. Njëjrën këmbë
e kishte vënë mbi një gazetë. Zërat ndaluan,
kur Laura ishte afruar ndërkaq. Grupi u nis.
Dukej sikur ata prisnin Laurën, sikur ta dinin
që ajo po vinte. Laura ishte shumë nervoze.
Duke shkundur fjongon kadife mbi supin e saj,
ajo iu drejtua një gruaje që po rrinte afër derës
“A është kjo shtëpia e zonjushës Skot?” dhe
gruaja, duke vënë buzën në gaz si dyshuese,
tha “Po, vajzë”.
Laura u afrua edhe më në rruginën e ngushtë
dhe i ra derës. Sa të le shportën dhe do të
largohem. Nuk do të pres madje as të boshatiset.
Dera u hap. Një grua u duk në korridor.
Laura tha “A jeni ju zonja Skot?” Për tmerrin
e saj, gruaja iu përgjigj “Eja, zonjushë”.
“Jo”, tha Laura “Nuk dua të hyj brenda. Dua
vetëm të lë këtu këtë shportën. Nëna ua dërgon”.
Gruaja u duk sikur nuk e dëgjoi. “Eja këtej,
ju lutem, zonjushë” dhe Laura dashur pa
dashur, e ndoqi.
E gjeti veten në një kuzhinë të ulët dhe të
vogël, të ndriçuar nga një llampë gjithë tym.
Një grua ishte ulur përbri zjarrit.
< 12 >
“Eh”, tha gruaja që i kishte treguar rrugën.
“Eh! Është e re”. Ajo u kthye nga Laura.
Më pas tha me qëllim “Jam motra e saj,
zonjushë. Do t’i kërkosh falje, apo jo?”
“Oh, padyshim!”, tha Laura. “Të lutem, të
lutem mos e shqetëso. Do të iki tani”.
Por në atë çast gruaja që rrinte ndanë zjarrit,
u kthye nga ato. Fytyra e saj ishte e skuqur,
sytë i kishte të futur dhe buzët të enjtura, dukej
keq. Ajo dukej sikur nuk e kishte kuptuar pse
Laura ishte aty. Çfarë donte të thoshte me këtë?
Përse ndodhej këtu një e huaj me një shportë
në dorë? Përse kishte ardhur? Fytyra iu rrudhos
përsëri.
“Dakord, e dashur”, tha tjetra. “Do ta falenderoj
zonjushën e re”.
Përsëri ia nisi “Do ta falësh, zonjushë, jam
e sigurt”, dhe fytyra e saj, po ashtu e enjtur, u
përpoq të jepte një buzëqeshje.
Laura donte vetëm të zhdukej sa më parë
nga këtu. Arrit te shkonte deri te korridori. Dera
u hap. Arriti deri te dhoma e gjumit, ku ishte
shtrirë i vdekuri.
“A do ta shohësh kufomën, besoj se po” tha
motra e saj. “Mos ki frikë, vajzë” dhe tani zëri i
saj tingëlloi ledhatues dhe dinak. “Eja më këtej,
e dashur”. Laura hyri.
Trupi i të vdekurit ishte aq i dobët, aq i paqtë.
Ishte duke parë ëndrra. Koka i ishte fundosur
në jastëk, sytë i kishte të mbyllur. Ishte i dhënë
i tëri pas ëndrrës. Ai ishte kaq larg gjërave që
po përjetoheshin këtu. Dukej i mrekullueshëm,
i bukur. Kur të tjerët qeshnin dhe ndërkaq banda
muzikore po luante pjesët e saj, mahnitja e
saj u godit. i lumtur ... i lumtur .... Fytyra e tij e
fjetur dukej sikur thoshte se gjithçka shkonte
më së miri. Sidoëqoftë ata duhej të qanin dhe
ajo nuk duhej të dilte nga dhoma, pa iu drejtuar
kufomës me ndonjë fjalë. Laura ngashëreu.
Më pas ajo nuk e priti gruan që e shoqëroi,
e gjeti vetë rrugën duke i lënë pas të gjithë ata
njerëz të ngrysur.
Në cep të rruginës takoi Julin.
< 13 >
Ai kishte ndaluar dhe po priste. “Ti je,
Laura?”
“Po.”
“Nëna po merakosej. A shkoi mirë?”
“Po, shumë mirë. Oh, Juli!” Ajo preku krahun
e tij.
“Shpresoj të mos jesh duke qarë”, iu drejtua
i vëllai.
Laura tundi kokën. Në fakt, po qante.
Juli e përqafoi.
“Mos qaj”, tha ai me atë zërin e ngrohtë dhe
të dashur.
“U ndjeve keq?”
“Jo” u ngashërye Laura. “Ishte vërtet diçka
e mrekullueshme. Por Juli ...”. Ajo e ndërpreu
të folurën dhe e pa me kujdes të vëllain.
“Ajo nuk është jetë”, belbëzoi ajo “nuk është
jetë”. Por më tej nuk mundi të shpjegonte.
Nuk kishte rëndësi. Ai e kuptoi shumë mirë.
Shpejt njerëzit nisën të vinin turma-turma. Kamerierët
që ishin marrë enkas për festën u nisën me shpejtësi
drejt tendës. Kudo që hidhje sytë, shihje çifte që shëtisnin
pranë luleve, që përshëndeteshin me njëri-tjetrin.
Përktheu: Rudina Dahri