Agim SPAHIU
1. Oh!
Po më dridhet shpirti si një fije bar,
unë po shkoj drejt dimrit, ti del në behar...
2. * * *
Me mall e gjamë po të lyp nëpër hanë
Gjersa t’m’ngrijë fryma në gojë
gjysma akull,
gjysma borë...
3. Mall
... s’më lë mjegulla të të shoh, of, të të shoh,
pezmi im,
helmi im!
E largoj me dorë – afron,
me krahë e pres – qesh e më mbulon,
më mbështillet, rreth meje përdridhet,
i fryj sa kam fuqi e prapë s’të shoh ty, helmi im,
pezmi im!
Dhe dal nëpër hënë vetëm, kur mjegulla ka tretur,
qaj kodrat me radhë, qaj malet e larta
e ti s’je as zë as hije, laznorja ime...
S’më lënë njerëzit të të prek, of, me ty të flas,
të qesh,
s’më lënë dhe dal nën hënë vetëm,
kur njerëzit kanë fjetur.
Shtrihem mbi barin që dhemb për hapin tënd
e ti s’je më as zë as hije, laznorja ime...
Vetëm-o, cingthi – pres mjegull të mos ketë
e prapë të shoh, të prek, të flas e të qesh me ty,
helmi im, pezmi im!
4. Frymë a hije
A je ti, fol, a je ti –
frymë a hijeq
që përbihesh derës
për në thelb të zemrës?!
A je ti, fol, a je ti –
mallkimi im,
syfilxhane, mollëbojëpeme –
pëllumb i bardhë midis reve?!...
5. Kur të pashë
Të vërejta e u rrëqetha... Ecja
e s’ecja,
re m’u duk vetja,
trëndafil ku vdiste vesa...
6. * * *
Në këmishë të hollë, jelekbojëgjake,
si kripa në zjarr
më plase...
M’i jep jetë kësaj nate!
7. Ne të dy
U deshëm pa fjalë.
Si të vdekur
a si të gjallë?!...
8. Ti më vjen
Ti më vjen me zjarr në duar
e terur, e përvëluar,
ti më vjen me zjarr në duar...
Zjarrin do ta mbaja në pëllëmbë të dorës
si yjzit në vallen e horës...
Ti më vjen me zjarr në duar
e terur, e përvëluar,
ti më vjen me zjarr në sy...
...dhe digjemi të dy.
9. Mungesat nuk thuhen
Qysh t’i them mungesat?! S’mundem,
mungesat nuk thuhen,
mungesat veç ndjehen, të zënë si ethet
e s’ke më gojë as fjalë, mbytesh në ankth e mall,
veç sytë të thonë se je gjallë...
Po t’i fal sytë. Merri sytë!
Me dy drita syri të flas nga thellësitë,
të them je gjëma ime, je shpresa ime –
e heshtura me gjëmime. Të them – je muzikë,
gjëmëtare kundër gjëmës, këngë e mbushur prej ëndrrës...
Me dy drita syri të them je e vërtetë
që më mban në jetë, plagë që dhemb e vdekjen
e tremb...
Qysh t’i them mungesat?!
Druhem, mungesat nuk thuhen,
mungesat me ty shkrihen, flenë dhe ringrihen,
në ty përpëliten, dridhen, të shtojnë dhimbën –
drita i largon, terri i afron...
Po t’i fal sytë! Merri sytë!
E në dy drita syri, në dy drita syri të ndiej
si më ndrit ylli.
10. Kur jam vetëm
Digjem për buzën e djegur,
për fjalën e mençur tretem –
kur jam vetëm.
11. Kam për të të thënë
... dhe sa gjëra kam për të të thënë, engjëlli im i fjalës,
engjëlli im i dritës... Pëshpëris vetëm,
pranë teje pa thënë mbeten,
i mbart si zemrën, i ndryj si heshtjen...
Kam udhëtuar rrugë të gjata në vende të largëta pa ty.
Heshtja më ka pushtuar dhe kam qenë i trishtuar,
si pemë e pëcëlluar prej rrufeje shituar.
Ma kanë thënë të tjerët, vetë s’e kam ditur,
s’e kam ditur se në fytyrë jam prishur,
s’e kam ditur se sytë më janë fikur,
s’e kam ditur se trupi më është tretur,
s’e kam ditur se isha i pushtuar
prej trishtimit dhe heshtjes...
Oooo, s’e kam ditur ç’më ka gjetur!
Të tjerë thënë ma kanë ndryshimin, engjëlli im.
Vetëm një gjë e kam ditur njeri pa pëshpëritur:
më ke munguar ti – dashuri.
12. Dashuri e njomë
E kam një dashuri të njomë,
i afroj dorë,
i largoj dorë...
E kam një dashuri të brishtë,
i afroj gisht,
i largoj gisht...
Ta prek
kam frikë
mos e prish.
13. E dashura ime
...zot, si ishe mbrëmë:
një copë qiell me hënë!
14. M’i jep sytë
M’i jep sytë, të lozin me të mitë,
sytë, dashuri, m’i jep sytë!
M’i jep gishtat e hollë të loz me to,
gishtat, dashuri, m’i jep gishtat!
M’i jep buzët me të miat të puthen,
buzët, dashuri, m’i jep buzët!
M’i jep flokët, fytyra të më mbulohet,
flokët, dashuri, m’i jep flokët!
Ma jep besën ta rritim jetën,
besën, dashuri, ma jep besën!
Në gjallje e në vdekje!
Pa frikë, dashuri, pa frikë
të ndezim një dritë
që prej trupit tonë të shpallet
e bota le të kallet...
15. Kur s’të shoh
Shihem në pasqyrat e mëngjesit, i mbush mendjen
vetes se jam i ri, vesh këmishën e bardhë e dal
në pikëpjekje me ty...
Dal të shoh hapin, fytyrën e çelët,
të ndiej ecjen, vështrimin, përkëdheljen
e ti të therësh si flutur prilli nëpër shtatin tim,
të më japësh kaltri, forcë e besim,
të më japësh zjarr djali
e të më mbash në këmbë – të lehtë të ma bësh
çdo gjendje të rëndë... E pastaj,
e pastaj unë i gjithi të jem dashuri
përqafuar me botën, përqafuar me ty,
i shpenguar si era, i mrekulluar si pema
të sythoj ëndrra e punë të reja...
... Por kur qëllon që s’të shoh dot
pasqyrat më qorrohen, nxihet këmishë e bortë,
më sulmojnë rrudhat, plakja e mosdashja,
mërgon ëndrra, fjala, më mbulon nata.
Plakem një mot kur s’të shoh dot!
16. Para teje
Para syve të kulluar
shtanga turbulluar...
...Fola a s’fola, unë a bota
u troshit
troha
troha?
Veten mallkova!
17. E diela pa ty
Është tepër e gjatë e diela pa ty!
S’kam ku ta çoj, s’kam si ta përgjysmoj,
më mundojnë orët, më rëndojnë orët,
dua t’i ndaj dhe s’i ndaj dot,
dua t’i fal dhe s’i fal dot!
Janë vetëm të miat orët
e së dielës së tretë të marsit,
vetëm imja është krejt e diela...
E përqafoj,
e përkëdhel,
e pushtoj me ajër, bar e gjeth, me zogj
e thirrje.
Ah, veç ti mungon, e dashura ime!
Dhe është një ditë marsi mahnitëse,
si fytyra jote – tmerrësisht tronditëse,
një ditë që të pushton si krahët e tu,
një ditë që të thërrmon si sytë e tu,
një ditë që të trishton po të jesh vetëm.
Vetëm,
po të jesh vetëm...
Me dëshirë do të vdesësh po të jesh
vetëm.
Pa ty është tepër e gjatë e diela,
s’kam ku ta çoj, s’kam si ta përgjysmoj...
As për të vdekur nuk vdes dot,
O Zot!
18. Nëse vdes
Nëse vdes,
sytë e mi do të kujtohen.
Sytë si varret –
Nuk harrohen.
19. Lamtumirë, dashuri
Unë po vdes pak nga pak... pak
nga pak,
pak,
a nuk e ndien se unë po vdes nga këmbëngulja
për të mbetur i kristaltë, i tejdukshëm si një
qelq?!
Dhe veten pjesëtoj në ëndrrat që besoj...
A nuk e ndien se po vdes nga dashuria?!
Nuk u beson më fjalëve, fluturimeve të mia,
Nuk qesh e nuk loz, as më përqafon dot.
Dashuria mungon... dashuria mungon,
u tret e u shkret dashuria që më beson!
A nuk e ndien se unë po vdes
në luftë me shëmtirën e gjakut, të rrugës e qytetit,
bile edhe me më të largtën: të shtetit e supershtetit,
në luftë me masakrën, padrejtësinë dhe vesin...
A nuk e ndien se po vdes nga mosdashuria?!
Si ajri më rrethon indiferenca dhe përbuzja,
ooo, sa e gjatë qenka rruga!
Ku je, dashuri, që ende më beson?
Shpejto! Ti rron, rron, rron!
Pak nga pak po vdes... pak
nga pak,
po vdes.
A nuk e ndien se gjithçka imja po shkon?
Lamtumirë, dashuri, që ende më beson!
20. * * *
Mbi botë
Një orë e paqtë
si gusha jote
zbardhtë!
21. Për ty
Do ta gëlltis veten si kafshatën i urituri,
se nga trupi po del, po më fluturon shpirti...
22. E fundit
Mos u mundoni për varr!
Sa të vdes,
varrosmëni në sytë e saj!
(1987-1990)
Valë e dy Drinave të moçëm...
Këtu e një shekull më parë, Franc Nopça, në udhëtimet që bënte në Veriun e Shqipërisë, ka shkruar një poezi ku tregon se si një natë, kur ishte bujtës në kullën e një shqiptari, i zoti i shtëpisë u çua disa herë dhe hapi derën, pasi i bëhej se dikush
Hamit ALIA
Agim Spahiun e kam njohur në fillim të viteve ’70 të shekullit të kaluar. Aso kohe ai ishte student për gjuhë-letërsi në Shkodër dhe, po në këtë qytet, unë vazhdoja shkollën e mesme.
Në atë moshë rinore, të jetoje në Shkodër, ishte diçka e ëndërrt, qiellore. Shkodra, “dashnorja e qiejve të kaltër”, siç e kishte quajtur Migjeni, si djep i kulturës kombëtare, përmbante në vetvete gjithë kalendarët e kësaj kulture dhe ne poetëve të rinj na dukej se i jetonim të gjitha kohërat njëherësh. Sapo dilnim nga legjenda te kalaja e Rozafës, ku guri i bardhë pikonte qumështin e saj, na dukej se në kthinat e kalasë, diku, kishim lënë Barletin dhe B-të e tjera të mëdha të gjuhës shqipe.
Pendëtarët më të mëdhenj të shkrimtarisë shqipe kishin jetuar apo punuar në këtë qytet dhe prania e tyre, edhe për së vdekuri, ndihej kudo. Ja, aty ishte shtëpia e martirit më të ri të letrave, Migjenit, pak metra më tej, varri i Fishtës, për të cilin flitej vetëm nën zë, më tej vendet ku Mjeda kishte shkruar përmendoret e tij të fjalës, e kështu me radhë. Emrat ishin të pafund, hijerëndë në madhështinë e tyre, por përmendoret për ta pothuaj mungonin, aq më keq, emrat e shumicës prej tyre s’mund të përmendeshin, ndonëse ata ishin pjesë e pavdekshme e kujtesës kombëtare.
Ishim shumë të rinj dhe romantizmi i moshës s’na lejonte të besonim, as të kuptonim zezonën e madhe që kishte ndodhur.
Megjithatë, pasditeve, te Kafja e Madhe, një grup poetësh: Frederik Rreshpja, Visar Zhiti, Agim Spahiu e ndonjë tjetër, të cilët më merrnin në shoqërinë e tyre, ndonëse isha vetëm 16-17 vjeç, flisnim me guxim për emrat e ndaluar, me të cilët çdo kulturë do të krenohej.
E për ironi të fatit, edhe këta emrat që i përmenda, do të kishin disi fatin tragjik të njëjtë me paraardhësit e “fesë së përbashkët”, poezisë.
Frederik Rreshpja e Visar Zhiti do të burgoseshin e do të ishin “emra të ndaluar” për shumë kohë, Agim Spahiu e të tjerë do të degdiseshin fshatrave të Veriut të Shqipërisë. Megjithatë, “e para qe fjala”, thonë librat e shenjtë. Dhe ajo s’mund të vritet.
Këta poetë, ndër ta edhe Agim Spahiu, edhe në kohën e zezonës, e gdhendën me guxim fjalën poetike shqipe dhe mbesin zëra yllësorë të poezisë së re.
* * *
Për më se njëzet vjet, Agim Spahiu do të jetonte e shkruante në fshatrat e Hasit. Vetëm vitet e fundit të jetës së tij do të transferohej në qytetin e lindjes, në Kukës.
Atje, në vetminë e largët, në “murgërimin” e gjatë poetik, do të shkruante librat e tij. Megjithë dramën e gjithkundgjendëshme në poezinë që shkroi, tipar kryesor i kësaj poezie do të ishte krenaria dhe shpresa. Hasin e vetmisë ai do ta quante “Hasi i Bardhë” në një titull libri (“Këngë për Idën dhe Hasin e Bardhë”). Agim Spahiu kredon e vet poetike do ta shpallte qysh në librin e parë me titullin e thjeshtë por domethënës: “Lirisë”.
Ai do të mbetej përgjithnjë këngëtar i Lirisë. E këtë liri ai do ta gjente, së pari, në shpirtrat e njerëzve me të cilët jetoi dhe të cilëve u këndon, siç vihet re edhe në titujt e librave të tij: “Duart e punës”, “Vjen një moshë”, “Është koha të duhemi” e, së fundi, në përmbledhjen “Njeriu mbi Pikëllimë”, që pa dyshim hyn në librat më cilësorë të poezisë së atyre viteve dhe ende rri me dinjitet në çdo bibliotekë.
Njeriu në poezinë e Agim Spahiut është edhe qenie, edhe metaforë, është histori e dramë, është kujtesë e ardhmëri. Njeriu i poezisë së tij rri mbi pikëllimat: Pikëllimën – mal i vendlindjes së poetit e Pikëllimin – metaforë e përjetshme që shoqëron njerëzit e krejt Dheut.
Njeriu në poezinë e Agim Spahiut është sa konkret, aq edhe i ëndërruar. Metaforikisht, njeriu i A.Spahiut është liri.
Edhe kur s’ka mundur të flasë për liri të munguar, ai si rilindasit, i është drejtuar historisë së shkruar.
Në të gjithë librat e tij gjen poezi me temë nga historia dhe luftërat e shqiptarëve për Lirinë.
Ciklet për Luftërat e Lumës a Kosovës e ilustrojnë këtë dhe japin njërin nga portretet poetike të A.Spahiut: poetin epik. Thashë njërin nga portretet, sepse A. Spahiu më shumë se poet epik, është një lirik i hollë dhe gjithashtu poet meditativ. Ashtu, i imët, pak i zbehtë, serioz dhe të shumtën e herës i menduar deri në heshtje, por shpërthyes i çuditshëm në “orët hyjnore poetike”, ose në orët e mërzitshme të përditshmërisë, Agim Spahiu ishte një pasqyrë njëmijëcopëshe e poezisë së tij, të hollë, plot ndjenjë, elegancë e shpërthim, vijim i shpirtit anonim verior, ku fjala është respektuar si shenjtëri, përgjithmonë.
Raporti Jetë-Vdekje, i thënë herë frikshëm, herë trimërisht e në të shumtën e herës i pazbërthyeshëm që nga vepra e parë letrare e njerëzimit e deri sot, dukej se përbënte enigmën e tij, çka e ka shprehur disa herë për së gjalli në shkrimtarinë e vet. Diku, në një poezi, ai thotë se ka vdekur dhe pyet “pse s’më varrosin?!”, e më vonë, në një letër dërguar Shefqet Dibranit, një mikut të tij në Kosovë, prapë e përmend fjalën vdekje, duke shpallur se vdekjes fizike s’ia ka frikën.
Parandjenjë për “Këngët e pakëndueshme”? S’i dihet! Dihet vetëm se ai iku i ri nga kjo jetë. I ri e i vjetër. Pleqnar i ri i fjalës së vjetër poetike...
I lindur aty ku bashkohen dy Drinat e shqiptarëve, i Bardhi dhe i Ziu, i lindur vetëm pak kilometra larg vendit ku kish ndodhur gjëma e madhe, copëtimi i Shqipërisë, pra, krejt afër ish-kufirit shqiptaro-shqiptar, Agim Spahiu, si preokupim të përjetshëm poetik e shpirtëror, do të kishte pikërisht këtë gjëmë: copëtimin.
Ai e dinte se ç’kumte sillnin dy Drinat, që vinin nga toka shqiptare të përtej Murit. Dhe këto kumte ai i kthente në poezi, sa lejonte koha e Ndalimit, bile më tej.
Vjershat në formë letrash dërguar R. Qoses, Ali Podrimjes, etj. të përtej Murit e dëshmojnë përkushtimin e gjithhershëm të poetit në lëmin e sipërfolur. Madje, njëra nga këto vjersha (“Është koha të duhemi”) thënë ndryshe: Është koha të bëhemi një, u bë dhe titull i librit, të cilin në gjallje të tij Agim Spahiu e kishte librin më të dashur.
Por librin më të bukur që kish shkruar, ai s’arriti ta ketë në duar: është fjala për librin “Njeriu mbi Pikëllimë”, që u botua pak muaj pas vdekjes së poetit, në Prishtinë, më 1993.
Kosovën, që ai kishte ëndërruar ta shkelte qoftë vetëm një herë, tash e përgjithmonë do ta jetojë në formë kënge.
* * *
Këtu e një shekull më parë, Franc Nopça, në udhëtimet që bënte në Veriun e Shqipërisë, ka shkruar një poezi ku tregon se si një natë, kur ishte bujtës në kullën e një shqiptari, i zoti i shtëpisë u çua disa herë dhe hapi derën, pasi i bëhej se dikush po trokiste. ”Po e lë derën hapur”, i tha ai bujtësit, “sepse po troket shpirti i një miku që më ka vdekur do kohë më parë.”
Agim Spahiu, miku i poetëve dhe i poezisë, ka 16 vjet që ka vdekur. Shpirti i tij s’ka nevojë të trokasë netëve në dyert e poezisë, as të kujtesës së miqve. Ato dyer i ka të hapura përgjithnjë, sepse i ka çelur vetë. Ai mbetet poeti më i spikatur i derisotëm në qiellin e Lumës e të Hasit. Një valë e pavdekshme e dy Drinave të moçëm të shqiptarëve.
Këtu e një shekull më parë, Franc Nopça, në udhëtimet që bënte në Veriun e Shqipërisë, ka shkruar një poezi ku tregon se si një natë, kur ishte bujtës në kullën e një shqiptari, i zoti i shtëpisë u çua disa herë dhe hapi derën, pasi i bëhej se dikush
Hamit ALIA
Agim Spahiun e kam njohur në fillim të viteve ’70 të shekullit të kaluar. Aso kohe ai ishte student për gjuhë-letërsi në Shkodër dhe, po në këtë qytet, unë vazhdoja shkollën e mesme.
Në atë moshë rinore, të jetoje në Shkodër, ishte diçka e ëndërrt, qiellore. Shkodra, “dashnorja e qiejve të kaltër”, siç e kishte quajtur Migjeni, si djep i kulturës kombëtare, përmbante në vetvete gjithë kalendarët e kësaj kulture dhe ne poetëve të rinj na dukej se i jetonim të gjitha kohërat njëherësh. Sapo dilnim nga legjenda te kalaja e Rozafës, ku guri i bardhë pikonte qumështin e saj, na dukej se në kthinat e kalasë, diku, kishim lënë Barletin dhe B-të e tjera të mëdha të gjuhës shqipe.
Pendëtarët më të mëdhenj të shkrimtarisë shqipe kishin jetuar apo punuar në këtë qytet dhe prania e tyre, edhe për së vdekuri, ndihej kudo. Ja, aty ishte shtëpia e martirit më të ri të letrave, Migjenit, pak metra më tej, varri i Fishtës, për të cilin flitej vetëm nën zë, më tej vendet ku Mjeda kishte shkruar përmendoret e tij të fjalës, e kështu me radhë. Emrat ishin të pafund, hijerëndë në madhështinë e tyre, por përmendoret për ta pothuaj mungonin, aq më keq, emrat e shumicës prej tyre s’mund të përmendeshin, ndonëse ata ishin pjesë e pavdekshme e kujtesës kombëtare.
Ishim shumë të rinj dhe romantizmi i moshës s’na lejonte të besonim, as të kuptonim zezonën e madhe që kishte ndodhur.
Megjithatë, pasditeve, te Kafja e Madhe, një grup poetësh: Frederik Rreshpja, Visar Zhiti, Agim Spahiu e ndonjë tjetër, të cilët më merrnin në shoqërinë e tyre, ndonëse isha vetëm 16-17 vjeç, flisnim me guxim për emrat e ndaluar, me të cilët çdo kulturë do të krenohej.
E për ironi të fatit, edhe këta emrat që i përmenda, do të kishin disi fatin tragjik të njëjtë me paraardhësit e “fesë së përbashkët”, poezisë.
Frederik Rreshpja e Visar Zhiti do të burgoseshin e do të ishin “emra të ndaluar” për shumë kohë, Agim Spahiu e të tjerë do të degdiseshin fshatrave të Veriut të Shqipërisë. Megjithatë, “e para qe fjala”, thonë librat e shenjtë. Dhe ajo s’mund të vritet.
Këta poetë, ndër ta edhe Agim Spahiu, edhe në kohën e zezonës, e gdhendën me guxim fjalën poetike shqipe dhe mbesin zëra yllësorë të poezisë së re.
* * *
Për më se njëzet vjet, Agim Spahiu do të jetonte e shkruante në fshatrat e Hasit. Vetëm vitet e fundit të jetës së tij do të transferohej në qytetin e lindjes, në Kukës.
Atje, në vetminë e largët, në “murgërimin” e gjatë poetik, do të shkruante librat e tij. Megjithë dramën e gjithkundgjendëshme në poezinë që shkroi, tipar kryesor i kësaj poezie do të ishte krenaria dhe shpresa. Hasin e vetmisë ai do ta quante “Hasi i Bardhë” në një titull libri (“Këngë për Idën dhe Hasin e Bardhë”). Agim Spahiu kredon e vet poetike do ta shpallte qysh në librin e parë me titullin e thjeshtë por domethënës: “Lirisë”.
Ai do të mbetej përgjithnjë këngëtar i Lirisë. E këtë liri ai do ta gjente, së pari, në shpirtrat e njerëzve me të cilët jetoi dhe të cilëve u këndon, siç vihet re edhe në titujt e librave të tij: “Duart e punës”, “Vjen një moshë”, “Është koha të duhemi” e, së fundi, në përmbledhjen “Njeriu mbi Pikëllimë”, që pa dyshim hyn në librat më cilësorë të poezisë së atyre viteve dhe ende rri me dinjitet në çdo bibliotekë.
Njeriu në poezinë e Agim Spahiut është edhe qenie, edhe metaforë, është histori e dramë, është kujtesë e ardhmëri. Njeriu i poezisë së tij rri mbi pikëllimat: Pikëllimën – mal i vendlindjes së poetit e Pikëllimin – metaforë e përjetshme që shoqëron njerëzit e krejt Dheut.
Njeriu në poezinë e Agim Spahiut është sa konkret, aq edhe i ëndërruar. Metaforikisht, njeriu i A.Spahiut është liri.
Edhe kur s’ka mundur të flasë për liri të munguar, ai si rilindasit, i është drejtuar historisë së shkruar.
Në të gjithë librat e tij gjen poezi me temë nga historia dhe luftërat e shqiptarëve për Lirinë.
Ciklet për Luftërat e Lumës a Kosovës e ilustrojnë këtë dhe japin njërin nga portretet poetike të A.Spahiut: poetin epik. Thashë njërin nga portretet, sepse A. Spahiu më shumë se poet epik, është një lirik i hollë dhe gjithashtu poet meditativ. Ashtu, i imët, pak i zbehtë, serioz dhe të shumtën e herës i menduar deri në heshtje, por shpërthyes i çuditshëm në “orët hyjnore poetike”, ose në orët e mërzitshme të përditshmërisë, Agim Spahiu ishte një pasqyrë njëmijëcopëshe e poezisë së tij, të hollë, plot ndjenjë, elegancë e shpërthim, vijim i shpirtit anonim verior, ku fjala është respektuar si shenjtëri, përgjithmonë.
Raporti Jetë-Vdekje, i thënë herë frikshëm, herë trimërisht e në të shumtën e herës i pazbërthyeshëm që nga vepra e parë letrare e njerëzimit e deri sot, dukej se përbënte enigmën e tij, çka e ka shprehur disa herë për së gjalli në shkrimtarinë e vet. Diku, në një poezi, ai thotë se ka vdekur dhe pyet “pse s’më varrosin?!”, e më vonë, në një letër dërguar Shefqet Dibranit, një mikut të tij në Kosovë, prapë e përmend fjalën vdekje, duke shpallur se vdekjes fizike s’ia ka frikën.
Parandjenjë për “Këngët e pakëndueshme”? S’i dihet! Dihet vetëm se ai iku i ri nga kjo jetë. I ri e i vjetër. Pleqnar i ri i fjalës së vjetër poetike...
I lindur aty ku bashkohen dy Drinat e shqiptarëve, i Bardhi dhe i Ziu, i lindur vetëm pak kilometra larg vendit ku kish ndodhur gjëma e madhe, copëtimi i Shqipërisë, pra, krejt afër ish-kufirit shqiptaro-shqiptar, Agim Spahiu, si preokupim të përjetshëm poetik e shpirtëror, do të kishte pikërisht këtë gjëmë: copëtimin.
Ai e dinte se ç’kumte sillnin dy Drinat, që vinin nga toka shqiptare të përtej Murit. Dhe këto kumte ai i kthente në poezi, sa lejonte koha e Ndalimit, bile më tej.
Vjershat në formë letrash dërguar R. Qoses, Ali Podrimjes, etj. të përtej Murit e dëshmojnë përkushtimin e gjithhershëm të poetit në lëmin e sipërfolur. Madje, njëra nga këto vjersha (“Është koha të duhemi”) thënë ndryshe: Është koha të bëhemi një, u bë dhe titull i librit, të cilin në gjallje të tij Agim Spahiu e kishte librin më të dashur.
Por librin më të bukur që kish shkruar, ai s’arriti ta ketë në duar: është fjala për librin “Njeriu mbi Pikëllimë”, që u botua pak muaj pas vdekjes së poetit, në Prishtinë, më 1993.
Kosovën, që ai kishte ëndërruar ta shkelte qoftë vetëm një herë, tash e përgjithmonë do ta jetojë në formë kënge.
* * *
Këtu e një shekull më parë, Franc Nopça, në udhëtimet që bënte në Veriun e Shqipërisë, ka shkruar një poezi ku tregon se si një natë, kur ishte bujtës në kullën e një shqiptari, i zoti i shtëpisë u çua disa herë dhe hapi derën, pasi i bëhej se dikush po trokiste. ”Po e lë derën hapur”, i tha ai bujtësit, “sepse po troket shpirti i një miku që më ka vdekur do kohë më parë.”
Agim Spahiu, miku i poetëve dhe i poezisë, ka 16 vjet që ka vdekur. Shpirti i tij s’ka nevojë të trokasë netëve në dyert e poezisë, as të kujtesës së miqve. Ato dyer i ka të hapura përgjithnjë, sepse i ka çelur vetë. Ai mbetet poeti më i spikatur i derisotëm në qiellin e Lumës e të Hasit. Një valë e pavdekshme e dy Drinave të moçëm të shqiptarëve.